SURA MATAI’O

Table of Contents

 

SURA MATAI’O

 

MATAIO

Faza 1

 

I.                  Tua Yesu. II. Fa’atumbunia. (A. 1—17: Luk. 3, 23—38.)

 

1 I. Sura mbõrõta Yesu Keriso, ma’uwu Dawido andrõ, ma’uwu Gaberahamo. (Sam. II. 7, 12, 13).

2 Iza’aki nono Gaberahomo, Yakobo nono Giza’aki, Yuda nono Yakobo ba talifusõnia andrõ. (Moz. I. 21, 3; 25, 26; 29, 35). 3 Feresi nono Yuda ba Sera, ononia khõ Damara andrõ. Eseromo nono Weresi. Aramo nono Geseromo. (Moz. I. 38, 29). (Rut. 4, 18—21).

4 Aminadabi nono Garamo, Na’aso nono Gaminadabi, Salemo nono Na’aso.

5 Boasi nono Zalemo, ononia khõ Rakhaba andrõ. Yobedi nono Mboasi, ononia khõ Ruti andrõ. Iza’i nono Yobedi.

6 Dawido nono Giza’i, Dawido razo andrõ. Selomo nono Dawido, ononia khõ wo’omo Guria andrõ. (Sam. II. 12, 24).

7 Rehabeamo nono Zelomo. Abia nono Rehabeamo. Asa nono Gabia. (Nga’õt. I. 3, 10—17).

8 Yozafati nono Asa. Yoramo nono Yozafati Usia nono Yoramo.

9 Yotamo nono Usia. Ahasi nono Yotamo.

10 Hisikia nono Gahasi. Manase nono Hisikia. Amoni nono Manase.

11 Yosia nono Gamoni. Yekhonia nono Yosia ba talifusõnia andrõ, me luo tefawu’a ira, me te’ohe ba Mbabilona. (Eser. 3, 2).

12 Ba me no aefa tefawu’a ira, me te’ohe ba Mbabilona, ba mo’ono Yekhonia, Selatieli nononia. Serubabeli nono Zelatiëli.

13 Abiudi nono Zerubabeli. Eliaki nono Gabiudi. Asori nono Geliaki.

14 Sadoki nono Gasori. Akhimi nono Zadoki. Eliudi nono Gakhimi.

15 Eleasari nono Geliudi. Matana nono Geleasari. Yakobo nono Matana.

16 Yosefo nono Yakobo, Yosefo fo’omo Maria andrõ, ina Yesu, nifotõi Keriso. (F. 27, 17. 22).

17 Tobali fele’õfa nga’õtõ fefu, i’otarai Gaberahamo, irugi Dawido, ba feleõfa nga’õtõ i’otarai Dawido, irugi tefawu’a ira, te’ohe ba Mbabilona; ba i’otarai tefawu’a ira, te’ohe ba Mbabilona, irugi Keriso, ba feleõfa nga’õtõ zui.


18 II. Ba si mané wa’atumbu Yesu Keriso andrõ: Me no ifohu nina Yesu, Maria, Yosefo andrõ, me lõ sorudu ira na, ba terongo, manabina ia khõ Geheha ni’amoni’õ. (Luk. 1, 26—38).

19 Ba ibõhõi manõ ia mena’õ Yosefo, soniha ya’ia, lõ i’ombakha’õ, me niha satulõ ia, lõ edõna i’ailasi. (Moz. V. 24, 1 b. t.).

20 Ba me ifatoutou tõdõnia da’õ, ba hiza, oroma khõnia mala’ika Zo’aya ba wangifi, imane: He Yosefo, ma’uwu Dawido, bõi ata’ufi wangai Maria andrõ, nihamõ; tabina andrõ, si so ba dalunia ba no moroi ba Geheha ni’amoni’õ. (Rom. 3, 1.).

21 Ba madono ia dania, ono matua, ba õbe’e tõi nono andrõ Yesu, me ya’ia zangefa’õ banuania ba horõra. (Luk. 1, 31. Hal. zin. 4, 12; 5, 31).

22 Ena’õ itõrõ niŵa’õ Zo’aya, ni’ombakha’õ zama’ele’õ, andrõ si manõ da’õ fefu; imane sama’ele’õ andrõ:

23 ”Hiza, so dania nono alawe sanabina, ba madono ono maetua, ba labe’e tõi nono andrõ ”Emanu’eli’, ”awõda Lowalangi” geluahania, na la’ali [ba li niha].” (Yes. 7, 14. Tim. I. 3, 16).

24 Ba me tokea Yosefo, ba i’o’õ niŵa’õ mala’ika Zo’aya andrõ khõnia, ihalõ nihania.

25 Ba lõ orudu ira, irugi madono ia, ono matua, ba ibe’e tõi nono Yesu. (Luk. 2, 7. 21).

 

MATAIO

Faza 2

 

I.                  Ere si otarai danõ ba gatumbukha lua. II. Foloi ba danõ Miserayi. III. Famunu ono ba Mbetilekhema. IV. Fangawuli moroi ba danõ Miserayi.

 

1 I. Ba me no tumbu Yesu ba Mbetilekhema, ba Yudaia, me luo razo Herode andrõ, ba hiza gere, moroi ba danõ ba gatumbukha, si mõi ba Yeruzalema. (Luk. 2, 4 b. t.).

2 Lamane: Hezo razo Niha Yehuda andrõ, sawena tumbu? No oroma khõma ndrõfinia ba danõ ba gatumbukha, ba mõiga mangalulu khõnia. (Moz. IV. 24, 17).

3 Ba me irongo da’õ razo andrõ, Herode, ba tobali dõdõnia ba samba banua manõ Yeruzalema, awõnia.

4 Ba ifalukha’õ gere sebua fefu, awõ zangila amakhoita ba niha Yehuda, ba izofuzofu khõra, hadia niŵa’õ, heza tumbu Keriso.

5 Ba lamane khõnia da’õ: Ba Mbetilekhema ba Yudaia, si mané sa ba zura zama’ele’õ: (Yoh. 7, 42).

6 ”Ba ya’ugõ, Betilekhema, ba danõ mado Yuda, ma’ifu tenga fondrege zide’ide ndra’ugõ bazolohe mado Yuda andrõ, me ba khõu i’otarai dania solohe andrõ, sokubaloi banuagu andrõ Iraono Gizeraëli”. (Mikh. 5, 1).

7 Awena ifakaoni’õ gere no mege Herode, ibini’õ wamakaoni’õ, ba izofuzofu sibai khõra, ha mega oroma ndrõfi andrõ (Yes. 60, 1).

8 Ba ifatenge ira ba Mbetilekhema, imane: Mi’ae’e, mi’alualui sibai, heza so nono andrõ, ba na no misõndra, ba mi’ombakha’õ khõgu, ena’õ mõido gõi mangalulu khõnia.

9 Ba me no larongo niŵa’õ razo andrõ, ba mõi ira, ba hiza ndrõfi andrõ, ni’ilara ba danõ ba gatumbukha, mowaõwaõ fõnara, irugi tebato ia faudu zi so ono andrõ.

10 Ba me la’ila ndrõfi andrõ ba omuso sibai dõdõra. 11 Ba mõi ira yomo ba da’õ, ba hiza nono, awõ ninania Maria, ba labalõduhini tou danõ, mangalulu khõnia ba labokai naha gana’ara, mamuala ira khõnia, balaki ba kumõyõ ba emuri. (Sin. 72, 10, b. t.).

12 Ba iŵa’õ khõra Lowalangi, ba wangifi, bõi lafuli ira khõ Herode; ba latõrõ lala bõ’õ, wangawuli ba danõra.


13 II. Ba me no mofanõ ira, ba hiza mala’ika Zo’aya, sangoroma’õ ya’ia khõ Yosefo, ba wangifi, imane: Faoso, ohe nono, awõ ninania, ba oloi ba danõ Miserayi ba ba da’õ iagõ, irege muhededo khõu; i’alui sa dania nono Herode, ba wamakiko ya’ia.

14 Ba maoso ia, i’ohe nono, awõ ninania, ba zi bongi ba isaŵa danõ Miserayi.

15 Ba ba da’õ so ia irugi wa’amate Herode, ena’õ itõrõ niŵa’õ Zo’aya, ni’ombakha’õ zama’ele’õ andrõ, me imane: ”No ukaoni nonogu moroi ba danõ Miserayi”. (Hos. 11, 1).


16 III. Ba me i’ila Herode, no lalimo ia ere andrõ ba mofõnu sibai ia, ba ifatenge, ifabunu’õ fefu ndraono ba Mbetilekhema ba ba zi fasui fefu, i’otarai zi mendrua fakhe fa’ebua, no malõ ba zide’ide moroi andrõ, da i wa’ara andrõ nizofuzofunia ba gere andrõ.

17 Ba da’õ itõrõ niŵa’õ Yeremia andrõ, sama’ele’õ, me imane:

18 ”No terongo wangarõngarõ ba Rama, fege’ege, ba fange’esi sabõlõbõlõ; i’e’esi nononia Rakhela, ba lõ edõna ia larara dõdõnia, me lõ ya’ira sa’ae”. (Yer. 31, 15).


19 IV. Ba me no mate Herode, ba hiza mala’ika Zo’aya, sangoroma’õ ya’ia khõ Yosefo, ba wangifi, ba danõ Miserayi.

20 Imane: Faoso, ohe nono, awõ ninania ba fuli’õ ba danõ Ndraono Gizeraëli, noa sa mate zamunu ono andrõ ena’õ.

21 Ba maoso ia, i’ohe nono, awõ ninania, ba isaŵa danõ Ndraono Gizeraëli.

22 Ba me irongo, no tobali razo Yudaia Gerikhela’o, fangali namania Herode, ba ata’u ia mõi ba da’õ. Ba humede khõnia Lowalangi, ba wangifi; ba isaŵa danõ Galilaia.

23 Mõi ia ba mbanua sotõi Nazareta, ena’õ itõrõ niŵa’õ zama’ele’õ, wa banua Nazareta dania dõinia. (Luk. 2, 39. Yes. 11, 1; 53, 2. Sakh. 6, 12).

 

MATAIO

Faza 3

 

I. Yohane samayagõ idanõ. II. Fangombakhania. III. Tebayagõ idanõ Yesu.

(A. 1—12: Mar. 1, 1—8. Luk. 3, 1—20. Yoh. 1, 6—28.)

 

1 I. Ba me luo da’õ, ba so Yohane andrõ, samayagõ idanõ, mangombakha ia ba danõ si mate, ba Yudaia, imane:

2 Mifalalini gera’erami, noa sa’ae ahatõ mbanua zorugo andrõ. (F. 4, 17).

3 Da’õ sa niŵa’õ Yesaya, sama’ele’õ andrõ, me imane: ”So li zi’ao ba danõ si mate, imane: Mihaogõ lala Zo’aya, mifadaya lalania. (Yes. 40, 3).

4 Ba baru Yohane andrõ, ba bu gondra ba uli zaŵi mbõbõ talu, ba õnia, ba tamo, awõ ŵe ŵani ba gatua. (Luk. 1, 15. Sal. II. 1, 8).

5 Ba mõi baero khõnia mbanua Yeruzalema ba banua Yudaia andrõ, fefu, awõ mbanua si fatambai Yoridano, fefu.  

6 Ba lafabayagõ’õ idanõ ira khõnia ba Yoridano ba la’ombakha’õ horõra. (Hal. zin. 19, 3. 4).


7 II. Ba me i’ila, ato zi mõi khõnia farizaio ba sadukaio, nibayagõ idanõ, ba imane khõra: He ya’ami, ono gulõ! ha niha zangoroma’õ khõmi lala wangefa ba wõnu andrõ dania? (F. 12, 34; 23, 33).

8 Mi’a’asogõ sa’ae mbuabua, si nangea buabua wamalalini era’era.

9 Bõi miwai, tola miŵa’o tõdõmi: Furugõma Gaberahamo; uŵa’õ sa khõmi, i’ila Lowalangi, ibali’õ ma’uwu Gaberahamo gara andre. (Yoh. 8, 33, b. t.).

10 Ba no mutaudugõ wato ba ŵa’a geu, ba fefu dõla geu sa’ae, si lõ bua si sõkhi, ba la’obõ ba latibo’õ ba galitõ. (F. 7, 19. Yoh. 15, 6).

11 Ya’odo, ba idanõ ubayagõ khõmi, ba wamalalini era’era, ba si so furigu dania, ba sabõlõ moroi khõgu; ambõ solohe badagahenia ndra’odo, ba Eheha ni’amoni’õ ba alitõ ibayagõ khõmi da’õ. (Hal. zin. 13, 24. 25; 2, 3. 4; Yes. 4, 4).  

12 So ba dangania dõrinia ba ihaogõ golayama mbasitõ khõnia ba ulitõ, ba ifa’anõ ba halasa ba adaya andrõ, ba itunu ba galitõ si lõ matemate. (A. 13—17: Mar. 1, 9—11. Luk. 3, 21. 22. Yoh. 1, 31—34.)


13 III. Me luo da’õ so Yesu, i’otarai Galilaia, isaŵa Yoridano, khõ Yohane, ba wamabayagõ’õ idanõ ya’ia khõnia.

14 Ba itenaŵa ia Yohane, imane: Moguna sa khõgu tebayagõ idanõ ndra’o khõu, ba mõi ndra’ugõ khõgu?

15 Ba itema linia Yesu, imane khõnia: Lau manõ ua; si manõ sa zi nangea khõda, ba wolo’õ satulõ andrõ, hadia ia fefu.

16 Awena itehe khõnia. Ba me no mubayagõ idanõ Yesu, ba i’anema’õ mõi miyaŵa moroi ba nidanõ; ba hiza, tebokai mbanua si yaŵa, ba i’ila Geheha Lowalangi, si mõi mitou, hulõ marafadi, we’amõi khõnia.

17 Ba hiza li, si otarai zorugo, imane: Onogu da’õ, ono omasiõ, wa’omasigu. (Yes. 11, 2; 42, 1. F. 17, 5. Luk. 9, 25. Fet. II. 1, 17).

 

 

MATAIO

Faza 4

 

I.                  Itandraigõ Yesu Afõkha. II. Mõi ba Galilaia Yesu. III. Ikaoni nifahaõnia si fõfõna andrõ. IV. Mamahaõ ia ba mamadõhõ fõkhõ. (A. 1—11: Mar. 1, 12. 13. Luk. 4. 1—13.)

 

1 I. Aefa da’õ, ba i’ohe ba danõ si mate Yesu Eheha, ena’õ itandraigõ ia Afõkha. (Heb. 4, 15. Moz. I. 3).

2 Ba me lõ si manga ia, õfa wulu wongi wa’ara, ba olofo ia, me aefa da’õ.

3 Ba mõi khõnia zanandraigõ andrõ, imane khõnia: Na ono Lowalangi ndra’ugõ, ba ŵa’õ, ena’õ tobali roti gara andre.

4 Ba itema linia, imane: ”Tenga ha ba gõnia auri niha, ba ngawalõ li fefu, si otarai mbawa Lowalangi, auri ia”. (Moz. V. 8, 3).

5 Ba i’ohe ia ba mbanua ni’amoni’õ andrõ Afõkha, ba mbumbu gosali ifa’aso.

6 Ba imane khõnia: Na ono Lowalangi ndra’ugõ, ba tibo’õgõ tou, noa sa so ba zura: ”Iŵa’õ ba mala’ika andrõ khõnia dania, ba khõmõ andrõ, ba lataya tangara ndra’ugõ, fa lõ manendre gaheu ba gara.” (Sin. 91, 11 b. t.).

7 Imane khõnia Yesu: So gõi ba zura: ”Bõi tandraigõ Zo’aya, Lowalangiu.” (Moz. V. 6, 16).

8 Ba i’ohe zui ia Afõkha, ifasao ba hili salaŵa sibai, i’oroma’õ khõnia mbanua ba guli danõ fefu, awõ lakhõminia,

9 ba imane khõnia: Ahori ube’e khõu da’õ, na õtuhi danõ, ba wangalulu khõgu. 10 Ba imane khõnia Yesu: Beta’õgõ Satana! Noa sa so ba zura: ”Khõ Zo’aya, Lowalangiu, mangalulu ndra’ugõ ba ha ya’ia õfosumange”. (Moz. V. 6, 13. Fam. 22, 8. 9).  

11 Awena irõi ia Afõkha, ba hiza, ba la ondrasi ia mala’ika, mõr ira ngoningoninia. (Heb. 1, 14). (A. 12—17: Mar. 1, 14. 15. Luk. 4, 14. 15.)


12 II Ba me irongo Yesu, no tekuru Yohane, ba ifuli ia ba Galilaia. (F. 14, 3. Luk. 4, 14. 15).

13 Ba iheta ia ba Nazareta, mõi ia fatewu ba Gafanauma, ba zinga mbaŵa nidanõ andrõ, ba danõ mado Nafetali, ba ngai mado Zebuloni. (Luk. 4, 16—31).

14 Ena’õ itõrõ niŵa’o Yesaya, sama’ele’õ andrõ, me imane:

15 ”Tanõ Ndraono Zebuloni ba tanõ Ndraono Nafetali, tanõ ba zinga mbaŵa, yefo Yoridano. Galilaia niha baero andrõ, niha andrõ,

16 sidadao ba zogõmigõmi, ba no la’ila haga sebua, ba no tumbu haga ba zidadao ba danõ wa’amate ba ba lumõ wa’amate.” (Yes. 9, 1. 2).

17 I’otarai da’õ, ba ibõrõtaigõ mangombakha Yesu, imane: Mifalalini gera’erami, noa sa’ae ahatõ mbanua zorugo andrõ! (F. 3, 2). (A. 18—22: Mar. 1, 16—20. Luk. 5, 1—11.)


18 III. Ba me mowaõwaõ ia ba zinga mbaŵa Galilaia andrõ, ba i’ila niha, si fatalifusõ, Simoni, nifotõi Fetero ba Andrea talifusõnia, lalau giri ba mbaŵa, me no tuka giri ira. (Yoh. 1, 35 b. t.).

19 Ba imane khõra: Mi’o’õ ndra’o, ba ubali’õ sama’u’u niha ami.

20 Ba i’anema’õ larõi giri, ba la’o’õ ia. (F. 19, 27).

21 Ba me mofanõ ia ba da’õ, ba i’ila dánõ bõ’õ, darua zui, si fatalifusõ gõi, Yakobo, ono Zebedaio ba Yohane, talifusõnia, no so ba dundraha, awõ namara Sebedaio, mamõnõ kirira. Ba humede ia khõra.

22 Ba la’anema’õ larõi dundraha, awõ namara, ba la’o’õ ia.


23 IV. Ba itõrõi danõ Galilaia ma’afefu, mamahaõ ia ba zekola khõra ba manuriagõ turia somuso dõdõ, turia mbanua Lowalangi andrõ, ba ifadõhõ ngawalõ wõkhõ fefu, awõ ngawalõ wa’atebai, ba niha. (F. 9, 35. Hal. zin. 10, 38).

24 Ba humõngõ duriania ba danõ Ziria ma’asagõrõ. Ba la’ohe khõnia fefu zofõkhõ, hadia ia ngawalõ wõkhõ, ma hadia ia zafõkhõ khõra, awõ zobekhu, awõ zaniri, awõ zi no mate dambai, ba ifadõhõ. (Mar. 3, 7, b. t.).

25 Ba ato zolo’õ ya’ia banua Galilaia, ba si fulu banua, ba banua Yeruzalema, ba banua Yudaia, ba banua yefo Yoridano andrõ. (Luk. 6, 17, b. t.).

 

MATAIO

Faza 5

 

Huhuo Yesu ba hili: I. Famahowu’o si sõkhi buabua. II. Famarou tõdõ nifahaõ. III. Famobawa lala satulõ. (Faz. 5—7: faigi gõi Luk. 6, 20—49.)

 

1 I. Ba me i’ila niha sato andrõ, ba mõi ia ba hili, ba me no mudadao ia, ba la’ondrasi ia nifahaõnia.

2 Ba ibõrõtaigõ fahuhuo, ifahaõ ira, imane:

3 Ya’ahowu zi numana tõdõ, me khõra mbanua zorugo andrõ. (Luk. 6, 20. Yes. 57, 15).

4 Ya’ahowu zebolo tõdõ, me ya’ira zokhõ uli danõ dania. (Sin. 126, 5. Kor. II. 7, 10).

5 Ya’ahowu zabu tõdõ, me ya’ira nirara tõdõ dania. (Sin. 37, 11).

6 Ya’ahowu zolofo ba sowõkhi tõdõ fa’atulõ dõdõ andrõ, me ya’ira ni’abusoi’õ dania. (Luk. 6, 21. Yoh. 6, 35).

7 Ya’ahowu zahakhõ tõdõ, me ya’ira nihakhõsi tõdõ dania. (F. 25, 35. b. t. Luk. 6, 36. Yak. 2, 13).

8 Ya’ahowu zohauhau tõdõ, me ya’ira zangila Lowalangi dania. (Sin. 24, 3—5. Yoh. I. 3, 2. 3).

9 Ya’ahowu zangatulõ’õ niha, me ya’ira nofotõi ono Lowalangi dania. (Heb. 12, 14).

10 Ya’ahowu nigohi ba wa’atulõ dõdõ andrõ, me khõra dania mbanua zorugo andrõ. (Fet. I. 3, 14).

11 Ya’ahowu ami, na la’o’aya ami niha, ba na lagohi ami, ba na siŵa mbalõ labõbõgõ khõmi si lõ sõkhi, na bõrõ ndra’o. (Luk. 6, 22, 23. Fet. I. 4, 14).  

12 Mi’omusoi’õ dõdõmi ba mi’owuawua’õ dõdõmi, me ebua luomi ba zorugo. No si manõ gõi ira, wolohi sama’ele’õ andrõ, fõnami. (Yak. 5, 10. Hal. zin. 7, 52).


13 II. Ya’ami nasio ba guli danõ. Ba na taya wa’asi’asi nasio, ba ha labe’e fangasingasinia? Lõ gunania sa’ae, hatõ fanibo ya’ia, fa lahundrahundra niha. (Mar. 9, 50. Luk. 14, 34. 35).

14 Ya’ami haga ba niha ba guli danõ. Tebai tobini mbanua, si so ba hili yaŵa. (Fil. 2, 15).

15 Lõ’õ gõi tatunu wandru ba tabalugõ tumba yõu, tabe’e yaŵa ba naha wandru, ba ihagaini hadia ia, khõra fefu, si so yomo. (Mar. 4, 21. Luk. 11, 33).  

16 Yasi manõ hagami andrõ, yahumaga ba niha, ena’õ la’ila mbuabuami andrõ, si sõkhi, ba ena’õ lasuno Namami andrõ, si so ba zorugo. (Fet. I. 2, 12).


17 III. Bõi miŵa’õ tõdõmi, ba wowu’ai oroisa, awõ zura zama’ele’õ andrõ, mõi ndra’o; tenga ba wowu’ai, ba wolo’õ oroisa mõi ndra’o. (Rom. 3, 31).

18 Si ndruhu sa niŵa’õgu khõmi, irugi adudu mbanua si yaŵa, awõ danõ, ba lõ awu’a zambua dandra zura andrõ, ba he si sambua niti, ba goroisa andrõ, irege no ahori itõrõ. (Yes. 40, 8. Luk. 16, 17).

19 Andrõ, na so zowu’ai oroisa sambalõ, fondrege zide’ide, ba na imanõ wamahaõ niha, da’õ nifotõi fondrege zide’ide ba mbanua zorugo andrõ. Ba na so zolo’õ ya’ia, ba na samahaõ niha ia, da’õ nifotõi sebua ba mbanua zorugo. (Yak. 2, 10. Dan. 12, 3).

20 Uŵa õ sa khõmi, na lõ arõu tohude wa’atulõ dõdõmi, moroi ba wa’atulõ dõdõ zangila amakhoita andrõ, ba moroi ba wa’atulõ dõdõ warizaio andrõ, ba tebai mõi ami ba mbanua zorugo andrõ. (F. 23, 2. b. t. Luk. 18, 11. 12). 21 No mirongo, wa no muŵa’õ khõ ndra tua: Bõi ange’e; ba na so zange’e, ba gõna ia huku. (Moz. II. 20, 13; 21, 12).

22 Ba ya’o, ba uŵa’õ khõmi: Fefu, ha niha zofõnu khõ dalifusõnia, ba si gõna huku; ba sanguma’õ khõ dalifusõnia: ”sowõhõ mowa ndra’ugõ”, ba nihuku ba rafe sebua andrõ, ba sanguma’õ ”sowõhõ ndra’ugõ”, ba si gõna narako alitõ. (Ysh. 1. 3, 15).

23 Andrõ, na õbe’e game’elau ba naha wame’e sumange, ba na itõrõ tõdõu ba da’õ so hadia ia zinegu dalifusõu khõu, (Mar. 11, 25)

24 ba rõi ba da’õ game’elau fõna naha wame’e sumange, ba ae ua, ba atulõ’õ ndra’ugõ khõ dalifusõu, ba awena õfuli’õ, ba õbe’e game’elau andrõ. (F. 6, 14).

25 Ta’ita’i folo’õ khõ zi fa’udu khõu, fatua so ami ba lala, fa lõ ibe’e ba danga zanguhuku andrõ ndra’ugõ si fa’udu khõu andrõ, ba ibe’e ba danga wazuri ndra’ugõ sanguhuku ba tebe’e ba gurunga ndra’ugõ. (F. 18, 34. 35. Luk. 12, 58. 59).

26 Si ndruhu niŵa’õgu khõu, lõ aefa’õ ba da’õ, na tosai zi sakefe õmõu, si lõ mubu’a.

27 No mirongo, wa no muŵa’õ: Bõi ohorõ! (Moz. II. 20, 14).

28 Ba ya’o, ba uŵa’õ, khõmi: Dozi, ha niha zamaigi ira alawe, wangisõ ya’ia, ba no ihorõni tõdõnia. (Yob. 31, 1).

29 Ba na i’alani ndra’ugõ hõrõu kambõlõ, ba tema koë ia ba tibo’õ. Mohare’õ sa ba da’õ, na tekiko ndrotondrotou zambua, moroi tetibo ba narako mbotou ma’asambua. (F. 18, 9. Mar. 9, 47. Gal. 5, 24).

30 Ba na i’alani ndra’ugõ tangau kambõlõ, ba tema eŵa ia ba tibo’õ. Mohare’õ sa ba da’õ, na tekiko ndrotondrotou zambua moroi tetibo ba narako mbotou ma’asambua. (F. 18, 8. Mar. 9, 43).

31 Ba no muŵa’õ: ”Na so zangefa’õ ngambatõnia ba yamube’e khõnia zura wangefa’õ”. (Mat. 19, 3—9. Moz. V. 24).

32 Ba ya’o, uŵa’õ khõmi: Dozi, ha niha zangefa’õ ngambatõnia, na tenga horõ mbõrõ, ba samohorõ ngambatõnia da’õ, ba sangowalu ni’efa’õ, ba sohorõ. (Luk. 16, 18. Kor. I. 7, 11).

33 No mirongo gõi, wa no muŵa’õ khõ ndra tua: ”Bõi ae ba hõlu, na si lõ duhu, ba õtõro khõ Zo’aya ba zi mõi’õ ba hõlu”. (Moz. III. 19, 12. Moz. IV. 30, 37).

34 Ba ya’o, ba uŵa’õ khõmi: Bõi manõ mi’ae ba hõlu. Bõi mibe’e hõlu mbanua si yaŵa, me no dadaoma Lowalangi. (Yes. 66, 1; F. 23, 16 b. t.).

35 Ba bõi gõi tanõ, me no danedane gahenia, ba bõi gõi Yeruzalema andrõ, me no banua razo sebua. (Sin. 48, 3).

36 Bõi gõi be’e hõlu hõgõu, me sara mbu lõ õ’ila õ’afusi’õ ba lõ õ’ila õ’aitõni. 37 Da’õ wehedemi: Ya’ia, na ya’ia! ba: lõ’õ, na lõ’õ! Ba moroi ba Gafõkha zi tõra da’õ. (Yak. 5, 12).

38 No mirongo, wa no muŵa’õ: ”Hõrõ fangali hõrõ ba ifõ fangali nifõ.” (Moz. II. 21, 23. 24).

39 Ba ya’o, ba uŵa’õ khõmi: Bõi milaŵa zi lõ sõkhi andrõ. Ba na so zamalisi bo’õmõ kambõlõ, ba oro’õ khõnia zi tambai gõi. (Luk. 6, 29. Amaed. 24, 29). 40 Ba na so zangadugõ ya’ugõ, ba wangai barumõ, ba lulu khõnia lembe gõi. (Kor. I. 6, 7).

41 Ba na so zamorege khõu, ba wolohe ya’ugõ awõnia ba lala zi saza fa’arõu, ba ae awõnia zi dua za.

42 Be’e ba zangandrõ khõu, ba bõi erogõ, na so zamalali khõu hadia ia. (Moz. V. 15, 7, b. t. Luk. 6, 30. 34).

43 No mirongo, wa no muŵa’õ: ”Omasi’õ zahatõ khõu, ba yafatiu dõdõu ba zi fatiu tõdõ khõu.” (Moz. III. 19, 18; 23, 3 b. t.).

44 Ba ya’o, ba uwa’õ khõmi: Mi’omasi’õ zi fatiu tõdõ khõmi ba mi’angandrõ, salahi zolohi ya’ami; (Amaed. 25, 21. 22. Luk. 6, 27 b. t. Luk. 23, 34. Hal. zin. 7, 60, Fet. I. 3, 9. Rom. 12, 14—20),

45 ena’õ tobali ono Namami andrõ, si so ba zorugo, ami, me ifatumbu’õ luonia andrõ ba zi lõ sõkhi ba ba zi sõkhi, ba teu andrõ khõnia, ba ibe’e ba zatulõ ba ba zi lõ atulõ. (Luk. 6, 35. Efes. 5, 1).

46 Na mi’omasi’õ sa zomasi ya’ami, ba hadia luomi? Tenga lamanõ gõi sanema beo andrõ? (Luk. 6, 32).

47 Ba na ha talifusõmi mi’owai, ba hadia zi sõkhi nilaumi?

48 Tenga lamanõ gõi niha baero? Andrõ yamo’ahonoa ami, si mane fa’amo’ahonoa Namami andrõ ba zorugo. (Luk. 6, 36. Kol. 3, 15).

 

MATAIO

Faza 6

 

Fanohugõ huhuo ba hili andrõ: I. He wisa wamee ameela ba zi numana. II. He wisa wangandrõ. III. He wisa wamoni. IV. Bõi omasi ita ganaa. V. Bõi taabusi tõdõ mbalazo.

 

1 I. Ba mifaigi waatulõmi andrõ, bõi ha ba zanehe niha atulõ ami, enaõ laila ami; ba na si manõ, ba lõ luomi khõ Namami andrõ, si so ba zorugo. (F. 23, 5). 

2 Andrõ, na õbee gameela bi zi numana, ba bõi falauõ dorofe fõnau, si mane samini tõdõ andrõ, ba zekola ba ba newali, enaõ lasuno ira niha. Si ndruhu niŵaõgu khõmi, no latema luora. 

3 Ba na mamee amee la ndraugõ ba zi numana, ba bõi yaiila tangau kabera hadia nilau dangau kambõlõ, (Rom. 12, 8),

4 enaõ lõ oroma gameelamõ andrõ; ba isulõni khõu Amau andrõ, sangila si tobini. (Luk. 14, 14).


5 II. Ba na mangandrõ ami, ba bõi si mane samini tõdõ ami. Noa sa omasi ira ba zekola so ira, ba ma ba newali, ba waerua lala misa, na mangandrõ ira, afura oroma ira ba niha. Si ndruhu niŵa õgu khõmi, no latema luora. 

6 Ba yaugõ, na mangandrõõ, ba ae si bakha ba mbatee khõu ba kusi mbawandruhõ khõmõ, ba angandrõ khõ Nawau andrõ, ba zi tobini, ba isulõni khõu Amau andrõ, sangila si tobini. (Sal. II. 4, 33). 

7 Ba na mangandrõ ami, ba bõi mioyaõ li, si mane niha baero; lawai sa tefondrondrongo khõra, ba waoya lira. (Sal. I. 18, 26. Yes. 1, 15). 

8 Andrõ bõi mifaomagõ ami khõra, noa sa iila Amami andrõ, hadia zoguna khõmi, he lõõ na niandrõmi khõnia. (Sin. 38. 10). 

9 Andrõ mimane wangandrõ: He Ama khõma si so ba zorugo! Yateamoniõ dõiu. (Luk. 11, 2—4. Sin. 115, 1). 

10 Yatobali banuau fefu niha. Yaitõrõ zomasi ndraugõ, hulõ ba zorugo, yasi manõ gõi ba guli danõ. (Luk. 17, 20 b. t. 22, 42. Sin. 103, 21). 

11 Oma sirugi maõkhõ bee khõma maõkhõ andre. (Amaed. 30, 8). 

12 Ba efaõ khõma horõma, si mane fangefaõma sala ba zi so sala khõma. (F. 18, 21 b. t.). 

13 Ba bõi ohe ndraaga ba wanandraigõ, ba efaõga ba Gafõkha. Me khõu mbanua, awõ waabõlõ, awõ lakhõmi, irugi zi lõ aetu. Yaduhu. (F. 26, 41. Kor. I. 10, 13. Tim. II. 4, 18). 

14 Na miefaõ saae zala niha ba iefaõ gõi khõmi Amami andrõ, si so ba zorugo. (Mar. 11, 25. 26. Kol. 3, 13).

15 Ba na lõ miefaõ zala niha, ba lõõ gõi iefaõ khõmi horõmi Amami andrõ.



16 III. Ba na mamoni ami, ba bõi mifangerau mbawami, si mane samini tõdõ; me labalugõ mbawara, afura oroma ira ba niha, ba wamonira andrõ. Si ndruhu niŵaõgu khõmi no latema luora. (Yes. 58, 5). 

17 Ba yaugõ, na mamoniõ, ba bayoini hõgõu ba sasai mbawau;

18 enaõ lõ oroma ba niha, na mamoniõ, ba enaõ oroma khõ Namau andrõ, si so ba zi tobini, ba isulõni khõu Amau andrõ, sangila si tobini.


19 IV. Bõi mihõna khõmi girõgirõ ba guli danõ, nifakiko hama ba niā howu, nikharu zanagõ ba nitagõ. (F. 19. 21; Luk. 16, 9). 

20 Ba zorugo mihõna khõmi girõgirõ, ba zi lõ ifakiko hama, ba zi lõ iā howu, ba zi lõ lakharu sanagõ, ba zi lõ latago. (Luk. 12, 33. Tim. I. 6, 17 b. t.). 

21 Ba zi so girõgirõ khõu sa, ba daõ gõi so dõdõu dania. 

22 Haga mboto hõrõ; na si sõkhi hõrõu, ba mohaga mbotou maasambua. (Luk. 11, 34 b. t.). 

23 Ba na no mofõkhõ hõrõu, ba ogõmigõmi mbotou maasambua. Andrõ, na no sogõmigõmi haga andrõ, si so ba dõdõu, ba ha waabõlõ waogõmigõmi andrõ.

24 Tebai enoni zi darua nihá, ma faudu ia ba zi samõsa ba iomasiõ zi samõsa, ba ma zui molemba ia ba zi samõsa, ba iositengagõ zi samõsa. Tebai enoni Lowalangi ami ba enoni ganaa gõi. (Luk. 16, 13, Kor. II. 6, 14 b. t. Sal. I. 18, 21). (A. 25—33: Luk. 12, 22—31.)


25 V. Andrõ uŵaõ khõmi; Bõi miabusi tõdõ nosomi, hadia mbalazomi, ba ma botomi, hadia nukhami. Tenga no ebua noso, moroi ba gõ, ba tenga no ebua mboto, moroi ba nukha? (Fil. 4, 6. Fet. I. 5. 7.) 

26 Mifaigi wofo andrõ, ba dalu mbanua, lõ manaru ira ba lõ mamasi, lõ mangõhõna ba halasa ira, ba ibalazoi ira Amami andrõ, si so ba zorugo. Tenga no arõu faehu ami wofo? (F. 10, 29—31). 

27 Ba ha niha ba khõmi zangila mondrouõ faanau nosonia samba siu, na iabusi tõdõ? 

28 Ba ba nukha, ba hana wa miabusi tõdõ? Mitõngõni ladari mbõhõ andrõ ba danõ, he wisa wanõinia, lõ mohalõŵõ ia, lõ managu. 

29 Ba uŵaõ khõmi, lõ si manõ waasõkhi nukha Zelomo, ba lakhõminia andrõ fefu, si mane nukha zi sara daõ. 

30 Ba na imanõ Lowalangi wamonukha duu ba danõ, si so maõkh andre, nitiboõ ba galitõ mahemolu, ba tenga mendrua manõ imanõ khõmi, yaami sambõ famati? 

31 Andrõ bõi mibusi dõdõmi ba bõi miŵaõ: Ha maā? ma: ha mabadu? ma: ha maonukha? 

32 Aoi sa nialui niha baero daõ fefu; noa sa iila Amami andrõ, ba zorugo, wa soguna khõmi daõ fefu. 

33 Miofõnaiõ wangalui banua Lowalangi andrõ, awõ waatulõ dõdõ andrõ khõnia, ba tebee nõnõnõnõ dania khõmi daõ fefu. (Luk. 10, 42; 12, 31). 

34 Andrõ bõi miabusi tõdõ zoguna mahemolu; mahemolu tesõndra lala zabu dõdõ mahemolu. Noa manõ wamakao zi sarasara ngaluo.

 

MATAIO

Faza 7

 

Fangoozui huhuo ba hili andrõ: I. Bõi manguhuku niha ita. II. Bõi taoaya niamoniõ. III. Tefondrondrongo wangandrõda. IV. Tuho goroisa. V. Lala ba mbanua Lowalangi. VI. Bõi tafondrondrongo li zamahaõ, samini tõdõ. VII. Amaedola: Omo nitaruõ ba dete gara. (A. 1—5: Luk. 6, 37—42.)

 

1 I. Bõi mihuku niha, fa bõi tehuku ami. (Rom. 2, 1. b. t.; 14, 10).

2 Hadia huku nifatõrõmi ba niha bõõ, daõ nifatõrõ khõmi zui dania; ba suasua nianuaõmi, ba laanuaõ zui dania ba wanua khõmi. (Mar. 4, 24). 

3 Ba hana wa õila golowingõ, si so ba hõrõ dalifusõu, ba lõ ba dõdõu mboto geu andrõ ba hõrõmõ? 

4 Ba hadia wa õŵaõ khõ dalifusõu: Baseõ, dauheta golowingõ andrõ ba hõrõu, ba hiza mboto geu ba hõrõ khõu.

5 Ofõnaiõ ba hõrõu, wangeheta boto geu andrõ, samini tõdõ, ba awena dania õfaigi wameta olowingõ andrõ ba hõrõ dalifusõu.

 

6 II. Bõi mibee õ nasu niamoniõ andrõ, ba bõi mitibo ba mbao mbawi manimani andrõ khõmi, fa bõi lahundragõ ahera bawi ba fa bõi labaliõ ira furi, ba wanasawi yaami. (A. 7—11: Luk. 11, 9—13.)


7 III. Miangandrõ ba tebee khõmi; miangalui, ba misõndra, mibõkõbõkõ mbawandruhõ, ba tebokai khõmi. (F. 21, 22, Yoh. 14, 14).

8 Dozi sangandrõ manema, ba sangalui, ba isõndra, ba khõ zamõkõmõkõ bawandruhõ, ba tebokai. 

9 Ma ha niha ba khõmi niha, samee khõ nononia kara, na iandrõ roti khõnia? 

10 Ba ma samee ulõ, na iandrõ gia?

11 Andrõ, na miila mibee ba ndraonomi gameela si sõkhi, yaami si lõ sõkhi, ba tenga mendrua manõ ibee zi sõkhi Amami andrõ, si so ba zorugo, ba zangandrõ khõnia? (Yak. 1, 5. 6. 17).

 

12 IV. Andrõ, fefu hadia ia zomasi ami lalau khõmi niha, daõ gõi milau khõra; daõ sa goroisa andrõ ba daõ niŵaõ zamaeleõ andrõ. (Luk. 6, 31. Rom. 13, 8—10).

 

13 V. Mitõrõ mbawa gõli siseise andrõ, me no ebua mbawa gõli ba me no ebolo lala saekhu ba waatekiko andrõ, ba me no ato zanõrõ yaia. (Luk. 13, 24).

14 Ba me no ideide mbawa gõli ba me no iseise lala saekhu ba waauri andrõ, ba me lõ ato zanõndra yaia.


15 VI. Miangelamaisi zamaeleõ andrõ, si falimo, si mõi khõmi, si so nukha mbiribiri, ba bakha, ba asu gatua, si manga niha, ira. (F. 24, 4. 5. 24. Hal. zin. 20, 29). 

16 Ba mbuabuara aboto ba dõdõmi ira. Hadia, teteteu mbua nagu ba zaasaa mao, ba ma bua marafala ba lato? (Luk. 6, 44. Yak. 3, 12). 

17 Si manõ wa iowua mbua si sõkhi fefu geu si sõkhi, ba eu sobou, ba iowua mbua si lõ sõkhi. (F. 12, 33 b. t.). 

18 Tebai iowua mbua si lõ sõkhi eu si sõkhi ba tebai iowua mbua si sõkhi eu sobou. 

19 Fefu geu si lõ mowua bua si sõkhi, ba teobõ ba tetiboõ ba galitõ. (F. 3, 10). 

20 Andrõ, ba mbuabuara aboto ba dõdõmi ira. 

21 Lõ dozi molala dania ba mbanua zorugo andrõ si fasoaya khõgu, wangumaõ: He Soaya! he Soaya! ha soloõ somasi Namagu andrõ, si so ba zorugo. (Luk. 6, 46. Yak. 1, 22—25). 

 

22 Ato dania zangumaõ khõgu, na luo daõ: He Soaya! he Soaya! Hadia, tenga tõimõ khõma, ba wamaeleõ, ba hadia, tenga tõimõ khõma, wamofanõ bekhu, ba hadia, tenga no oya nifazõkhima tandra, soroi ba dõimõ andrõ? (Luk. 13, 25 b. t.).

23 Ba ha daõ dania, ba lõ ubiniõ khõra, umane: Lõ urai faila khõmi, miheta ami khõgu, yaami solau si lõ atulõ. (F. 25, 41).


24 VII. Andrõ, fefu ha niha zamondrongo niŵaõgu andre, ba soloõ, ba ba niha satuatua, sanaruõ omonia ba zokara, fakhilikhili ia. (Luk. 6, 47. 48. Yoh. 13, 17). 

25 Ba ilau teu sabõlõbõlõ, so molõ, ilau angi, itõrõ nomo andrõ, ba lõ asoa ia, me no nitaruõ ba dete gara. 

26 Ba fefu ha niha zamondrongo niŵaõgu andre, si lõ moloõ, ba ba niha sambõ tõdõ, sanaruõ omonia ba gawu nasi, fakhilikhili ia. (Luk. 6, 49). 

27 Ba ilau teu sabõlõbõlõ, so molõ, ilau angi, itõrõ nomo andrõ, ba asoa, abõlõbõlõ waasoania. (Hez. 13, 11 b. t.). 

28 Ba tobali, me no ioozui huhuonia andrõ Yesu, ba tobali dõdõ zato ba wamahaõnia. (Mar. 1, 22. Luk. 4, 32). 

29 Me no famahaõ zabõlõ wamahaõnia yaira, ba tenga si mane ba zangila amakhoita andrõ khõra.

 

MATAIO

Faza 8

 

I.                  Ifadõhõ mbou auri Yesu, II. ba fõkhõ zawuyu gumandra andrõ ba Gafanauma III. ba fõkhõ matua Wetero, ira alawe, IV. ifahaõ ira ba woloõ yaia, V. itenaŵa mbade; VI. ifadõhõ wõkhõ zobekhu, darua. (A. 1—4: Mar. 1, 40—45; Luk. 5, 12—15.)

 

1 I. Ba ato zoloõ yaia, me mõi ia mitou, moroi ba hili. 

2 Ba hiza zobou auri, si mõi khõnia, mangalulu khõnia, imane: He Tua, õila õfadõhõ wõkhõgu, na edõna ndraugõ. 

3 Ba ioroõ dangania, ibabaya, imane: Edõna ndrao, yadõhõ! Ba ianemaõ dõhõ mbou aurinia.

4 Ba imane khõnia Yesu: Faigi, fa bõi õombakhaõ ba niha, ba ae oromaõ ndraugõ khõ gere ba bee gameela andrõ, niŵaõ Moze, ba wamaduhuõ khõra. (Luk. 17, 14. Moz. III. 14, 2 b. t.). (A. 5—13: Luk. 7, 1—10.)


5 II. Ba me mõi ia miyomo ba Gafanauma ba iondrasi ia kumandra, mangandrõ khõnia, imane: 

6 He Tua, so yomo zawuyugu, tou ba zalo manõ, no mate dambai, aoi so waafõkhõ. 

7 Imane khõnia: Mõido mufadõhõ wõkhõnia. 

8 Ba itema linia kumandra andrõ, imane: He Tua, ambõ ndrao mõiõ ba nomogu, ba hede manõ, ha sambua li, ba dõhõ wõkhõ zawuyugu. (Sin. 107, 20). 

9 Yaodo sa gõi, ba no niha si so barõ mbaŵa zalaŵa, ba so barõ mbawagu zaradadu, ba na uŵaõ ba zi samõsa: Aee, ba mofanõ ia, ba ba zi samõsa: Aine, ba so ia; ba na uŵaõ khõ zawuyugu: Halõŵou daõ, ba ihalõ. 

10 Ba me irongo daõ Yesu, ba ahõlihõli dõdõnia, ba imane ba zoloõ yaia: Si ndruhu niŵaõgu khõmi, ba Ndraono Gizeraëli na i, ba lõ nisõndragu famati si manõ. 

11 Ba uŵaõ khõmi, ato dania zi otarai danõ ba gatumbukha, awõ zi otarai danõ ba gaekhula ba manga ira, awõ ndra Aberahamo, Izaaki, Yakobo ba mbanua zorugo andrõ, (Luk. 13, 29), 

12 ba nitiboõ baero nono mbanua andrõ ba zogõmigõmi, baero sibai, ba fegeege dania ba daõ, ba fatangisa mboha. (F. 23, 13; 25, 30).

13 Ba imane Yesu khõ gumandra andrõ: Fuliõ, yaitõrõ zi faduhu dõdõu. Ba ba daõ sibai dõhõ wõkhõ zawuyu no mege. (F. 9, 22. 29; 15, 28). (A. 14—17: Mar. 1, 29—34. Luk. 4, 38—40.)


14 III. Ba me mõi yomo Yesu ba nomo Wetero, ba iila matuania ira alawe, tou ba zalo, akhõmõ. (Kor. I. 9, 5). 

15 Ba irau danga ba dõhõ waakhõmõ, maoso ia mangai gõ Yesu. 

16 Ba me bongi, ba ato laohe khõnia sobekhu; ba ifofanõ mbekhu linia ba dozi sofõkhõ, ba ifadõhõ wõkhõ.

17 Enaõ itõrõ niŵaõ Yesaya, samaeleõ andrõ, me imane: ”No iheta waatebaida ba no yaia zolui fõkhõda.” (Yes. 53, 4. Fet. I. 2, 24).


18 IV. Ba me iila Yesu, ato niha, sowulo khõnia, ba iŵaõ laõtõ mbaŵa. (Luk. 8, 22). 

19 Ba iondrasi ia sangila amakhoita, samõsa, imane khõnia: He samahaõ, uoõ ndraugõ, gofu heza mõiõ. (Luk. 9, 57 b. t.). 

20 Ba imane khõnia Yesu: So dõgi narõ hili ba zigõlu ba so gazuni ba wofo ba dalu mbanua, ba khõ Nono Niha, ba lõ naha wemõrõ. (Kor. II. 8, 9). 

21 Ba imane khõnia nifahaõ bõõ: He Tua, tehe khõgu, enaõ mõido ua mogoo amagu.

22 Ba imane khõnia: Oõ ndrao ba ndramukoo zi mate khõra niha si mate. (Efes. 2, 1 b. t.). (A. 23—27: Mar. 4, 35—41. Luk. 8, 23—25.)


23 V. Ba me mõi ia baowo, ba laoõ ia nifahaõnia. 

24 Ba hiza, ilabu bade sabee ba mbaŵa andrõ, tobali tehawu dulu nowo, ba yaia, ba no mõrõ. 

25 Ba laondrasi ia, lasusugi, lamane: Tolo Tua, tekiko ita! 

26 Ba imane khõra: Ha lõ atau ami, sambõ famati! Awena maoso ia, itenaŵa nangi, awõ ndrulu, ba tobali ahono sibai. (F. 14, 31. Sin. 107, 29).

27 Ba ahõlihõli dõdõ niha, lamane: Ha niha daõ, me lafondrondrongo gõi linia angi ba dulu? (A. 28—34: Mar. 5, 1—20. Luk. 8, 26—39.)


28 VI. Ba me irugi si yefo, danõ mbanua Gadara, ba falukha ia niha sobekhu, darua, laotarai lewatõ, no owõhõ sibai, tebai itõrõ lala andrõ niha bõõ labee. 

29 Ba hiza, muao ira, lamane: Hadia niŵaõu khõma, Ono Lowalangi? Hadia, ba wamakao yaaga mõiõ ba dae, ba tenga inõtõ na? (Mar. 1, 24. Luk. 4, 41). 

30 Ba so ba daõ, sarõu khõra, mbawi, sambawá sebua, nikubaloi. 

31 Ba laandrõ khõnia bekhu andrõ, lamane: Na õfofanõ ndraaga, ba fatengega ba mbawi si sambawá andrõ. 

32 Ba imane khõra: Miaee. Ba larõi niha andrõ, lasaŵa mbawi. Ba hiza, fagohi ira ba zanaere, latiboõ ira ba mbaŵa, sambawá manõ, ba alõmõ. 

33 Ba moloi gubalo, lasaŵa mbanua, ba laombakhaõ dao fefu, ba hadia ia ba zobekhu andrõ. 

34 Ba hiza, mõi ira baero, samba banua manõ, ba wamaondragõ Yesu, ba me laila ia, ba laandrõ khõnia, enaõ iheta ia ba danõra andrõ.

 

MATAIO

Faza 9

 

I.                  Ifadõhõ wõkhõ zi mate dambai Yesu. II. Ikaoni Mataio andrõ. III. Lõ mamoni nifahaõnia. IV. Ifadõhõ wõkhõ ndra alawe sendro talu. V. Isusugi nono Yairo andrõ. VI. Ifadõhõ wõkhõ hõrõ zaua darua ba fõkhõ zobekhu, samõsa. VII. Ebolo mbasitõ, ba lõ ato zamasi. (A. 1—8: Mar. 2, 1—12. Luk. 5, 17—26.)

 

1 I. Ba mõi ia baowo, isaŵa si yefo, mbanuara. 

2 Ba hiza, laohe khõnia zi mate dambai, si mõrõmõrõ ba gaso. Ba me iila wamatira Yesu, ba imane ba zi mate dambai andrõ: Bõi ataufi, onogu, no teefaõ khõu horõu. 

3 Ba hiza, lamane dõdõra õsa, sangila amakhoita: Sangaohangaoha daõ. 

4 Ba me iila geraerara Yesu, ba imane: Hana wa lõ sõkhi geraerami, ba dõdõmi bakha? (Yoh. 2, 24. 25).

5 He zaoha ira sa, fangumaõ: No teefaõ khõu horõu, ba ma fangumaõ: Faoso, ba owaõwaõ? 

6 Ba enaõ miila, tola iefaõ Ono Niha horõ ba guli danõ, (ba awena imane ba zi mate dambai andrõ): Faoso, fazaŵa gasomõ ba fuliõ khõmi. (Yoh. 5, 8). 

7 Ba maoso ia, ifuli ia khõra.

8 Ba me laila daõ niha sato, ba atau ira ba lasuno Lowalangi, samee faabõlõ si manõ ba niha. (A. 9—13: Mar. 2, 13—17. Luk. 5, 27—32.)


9 II. Ba, me itõrõ Yesu, me iotarai daõ, ba iila niha, sidadao ba naha wanema beo, Mataio dõinia, ba imane khõnia: Oõ ndrao. Ba maoso ia, ioõ. 

10 Ba me manga ia yomo, ba hiza, ato zi mõi sanema beo, awõ zebua horõ, orudu manga ira khõ Yesu ba khõ nifahaõnia. 

11 Ba me laila daõ farizaio, ba lamane ba nifahaõnia: Hana wa orudu manga zamahaõ yaami ba zanema beo ba ba zebua horõ? (Lud. 15, 2). 

12 Ba imane, me irongo daõ: Ba zabõlõ, ba lõ moguna zamee daludalu, ha ba zofõkhõ moguna.

13 Ba miae mibee ba dõdõmi, hadia niŵaõ andrõ: ”Faahakhõ dõdõ zomasido, ba tenga sumange.” Tenga sa ba wogaoni satulõ mõi ndrao, ha ba wogaoni si so horõ. (F. 12, 7. Hos. 6, 6. Tim. I. 1, 15).


14 III. Ba daõ mõi khõnia nifahaõ Yohane andrõ, lamane: Hana ndraaga ba farizaio, wa mamoni ba gõ ndraaga, ba lõo sa mamoni nifahaõmõ? (Luk. 18, 12). 

15 Ba imane khõra Yesu: Hadia, tola abu dõdõ zi mõi ba walõŵa, fatua awõra zangowalu? Ba irugi baŵa dania, ba aheta khõra zangowalu, ba awena dania mamoni ba gõ ira, (Yoh. 3, 29). 

16 Ba lõ sombalo baru satua balobalo si bohou; asika zui sa mbaru, ba zinga mbalobalo andrõ, ba tobali ebua zasikania.

17 Ba lõõ gõi lalau nagu si bohou ba nahia satua. Ba na lalau, ba asika nahia andrõ ba aduwa nagu ba tekiko nahia. Ba nahia si bohou lalau nagu si bohou, ba faoma lõ hadia ia. (A. 18—26: Mar. 5, 22—43. Luk. 8, 41—56.)


18 IV. Me iŵaõ khõra daõ, ba hiza zalaŵa, si mõi yomo, mangalulu khõnia, imane: No mate mege nonogu alawe, ba ae tufa ia tangau, ba auri ia. 

19 Ba maoso Yesu, ioõ, awõ nifahaõnia. 

20 Ba hiza ndra alawe, sendro talu, no mewelendrua fakhe saae; iondrasi Yesu moroi furi, ibabaya gahe mbarunia; 

21 imane sa dõdõnia: He ha barunia ubabaya, ba dõhõ wõkhõgu. (F. 14, 36).

22 Ba ibaliõ ia Yesu, iila ba imane: Bõi ataufi, onogu; no iorifi ndraugõ famatimõ andrõ. Ba abee ndra alawe andrõ, iotarai daõ sibai.


23 V. Ba me irugi nomo zalaŵa no mege Yesu, me iila zolau sigu, awõ niha sato, si faguagua, ba imane: (Yer. 9, 17). 

24 Miheta ami, tenga sa si mate nono alawe andrõ, si mõrõ. Ba laigiigiõ ia. (Yoh. 11, 11). 

25 Ba me no tefofanõ baero niha sato, ba mõi ia si bakha, irau danga, ba maoso nono alawe andrõ.

26 Ba humõngõ duria daõ ba danõ andr, maasagõrõ. (Luk. 7, 17).


27 VI. Ba me mofanõ Yesu ba daõ, ba laoõ ia niha saua, darua, muao ira, lamane: Hakhõsi tõdõ ndraaga, mauwu Dawido! (F. 20, 30). 

28 Ba me mõi ia yomo, ba laondrasi ia saua andrõ, ba imane khõra Yesu: Hadia, faduhu dõdõmi, uila ulau daõ? Lamane khõnia: Faduhu dõdõma, Tua. 

29 Awena ibabaya hõrõra, imane: Yaitõrõ zi faduhu dõdõmi. (F. 8, 13). 

30 Ba teboka hõrõra. Ba itenaŵa sibai ira Yesu, imane: Mifaigi, bõi irongo daõ niha, gofu ha nihá. (F. 12, 16. Mar. 1, 44). 

31 Ba mõi ira baero, ba laombakhaõ ia ba danõ andrõ maasagõrõ. 

32 Ba me no mõi ira baero, ba hiza, laohe khõnia niha si lõ hede, sobekhu. (F. 12, 22). 

33 Ba me no tefofanõ mbekhu andrõ, ba humede zi lõ hede no mege, ba ahõlihõli dõdõ niha sato, lamane: Lõ irai oroma zi manõ ba Ndraono Gizeraëli.

34 Ba lamane farizaio: Moroi ba zalaŵa mbekhu andrõ, wa ifofanõ mbekhu. (F. 12, 24. Mar. 3, 22).


35 VII. Ba itõrõi mbanua sebua awõ mbanua sideide Yesu, mamahaõ ia ba zekola khõra, manuriagõ turia mbanua Lowalangi andrõ, turia somuso dõdõ, ba ifadõhõ fefu ngawalõ wõkhõ ba fefu ngawalõ waatebai. (F. 4, 23). 

36 Ba me iila niha sato, ba ahakhõ dõdõnia ira, me no nifakao ira, nifazaewe, hulõ mbiribiri, si lõ kubalo. (Hes. 34, 4. 5. Mar. 6, 34). 

37 Ba imane khõ ndra nifahaõnia: Ebolo sa mbasitõ, ba lõ ato zohalõŵõ. (Luk. 10, 2). 

38 Andrõ miandrõ khõ zokhõ basitõ andrõ, enaõ ifatenge zohalõŵõ ba mbasitõnia.

 

MATAIO

Faza 10

 

I.                  Ifatenge zinengenia, si felendrua, Yesu. II. Ifobawa lala khõra. III.  Ifarou dõdõra. (A. 1—15: Mar. 3, 13—19; 6, 7—13. Luk. 6, 14— 16; 9, 1—6.)

 

1 I. Ba humede ia ba nifahaõnia andrõ, si felendrua, itehe khõra, wolaŵa bekhu si raiõ, enaõ lafofanõ ba enaõ lafadõhõ fefu ngawalõ wõkhõ ba fefu ngaŵalõ waatebai.


2 II. Dae dõi zinenge andrõ, si felendrua: Si fõfõna Zimoni, nifotõi Fetero ba Andrea, talifusõnia; ba Yakobo, ono Zebedaio ba talifusõnia Yohane, (Hal. zin. 1, 13), 

3 ba Filifo ba Batolomaio, ba Toma ba Mataio, sanema beo andrõ, ba Yakobo, ono Galifaio ba Lebaio, 

4 ba Simoni selote, ba Yuda, banua Kariota, si manga mbõlinia dania. 

5 Si felendrua andrõ nifatenge Yesu ba iŵaõ li khõra, imane: Bõi misaŵa lala niha baero ba bõi miae ba mbanua Ndrawa Zamaria andrõ. 

6 Ba mbiribiri sisuna andrõ, mauwu Gizeraëli miaee. (F. 15, 24. Hal. zin. 13, 46). 7 Miaee ba miangombakha, mimane: No ahatõ mbanua zorugo andrõ. (F. 4, 17. Luk. 10, 9). 

8 Mifadõhõ wõkhõ zofõkhõ, ba misusugi zi mate, ba mifadõhõ mbou auri ba mifofanõ mbekhu. Lõ nibeemi bõli, ba bõi gõi mihalõ mbõli. (Mar. 16, 17 b. t. Hal. zin. 8, 20).

9 Bõi miohe ganaa ba bõi gõi firõ ba bõi gõi kefe, ba mbõbõ talumi. (Luk. 22, 35). 

10 Bõi mamola ami ba lala, bõi dombua mbarumi, bõi mobadagahe ami ba bõi manio, noa sa si nangea labee gõ ba zohalõŵõ. (Luk. 10, 7. Kor. I. 9, 7. 14. Tim. I. 5, 18). 

11 Ba ba zi mõi ami ba mbanua sebua, ba ma ba mbanua sideide, ba mizofuzofu ha niha zi nangea ba daõ, ba ba daõ miiagõ, irege mofanõ ami. 

12 Ba na mõi ami yomo ba nomo, ba miowai ira. (Luk. 10, 5. 6). 

13 Ba na si nangea nomo andrõ, ba yafalukha ia waohahau dõdõ andrõ khõmi. Ba na tenga si nangea ia, ba yamangawuli khõmi waohahau dõdõ andrõ khõmi. 

14 Ba na so zi lõ mamaamõi yomo yaami ba si lõ mamondrongo limi, ba miheta ami ba nomo andrõ ba ba mbanua andrõ, mianotogõ gawugawu ba gahemi. (Hal. zin. 13, 51; 18, 6). 

15 Si ndruhu niŵaõgu khõmi, õnaõna na zi gõna mbanua Zodoma ba banua Gomora andrõ, na luo wanguhuku, moroi ba zi gõna mbanua andrõ. (F. 11, 24).

16 Hiza, ufatenge ami, hulõ mbiribiri, ba hunõ nasu gatua. Andrõ yaonekhe ami, si mane ulõ ba yaatulõ ami, si mane marafadi. (Luk. 10, 2. Hal. zin. 23, 6). (A. 17—22: Mar. 13, 9—13.) 

17 Ba miangelamaisi niha; laohe sa dania ami ba rafe, ba ba zekola khõra, labõzibõzi dania ami. (F. 24, 9. Luk. 21, 12. Hal. zin. 5, 40). 

18 Ba ba gumandru ba ba razo teohe ami, bõrõ ndrao, ba wamaduhuõ khõra ba ba niha baero. (Hal. zin. 25, 23). 

19 Ba na labee ba dangara ami, ba bõi miabusi tõdõ he miwisa ba hadia niŵaõmi; tebee sa khõmi dania, ba daõ sibai, hadia niŵaõmi. (Luk. 12, 11. 12). 

20 Tenga sa yaami zihede, Eheha Namami andrõ zihede, na humede ami. 

21 Ibee dania nibunu dalifusõnia niha, ba ibee nibunu nononia ama, ba maoso ndraono, udu ndra amara, labunu. 

22 Ba dozi ira dania faudu khõmi, bõrõ dõigu. Ba sanau õlõ, irugi gamozua, daõ niorifi. (Luk. 21, 16. 17. Yoh. 15, 18—21. F. 24, 13). 

23 Ba na lagohi ami ba mbanua si sambua, ba mioloi, misa ŵa mbanua bõõ. Si ndruhu niŵaõgu khõmi: Lõ fakhamõ mi dozigõ mbanua Ndraono Gizeraëli irege so Nono Niha. 

24 Tenga sebua moroi khõ zamahaõ nifahaõ, ba tenga sebua moroi khõ zokhõ yaia zawuyu. (Yoh. 13, 16; 15, 20).

25 Abõnõ saae khõ nifahaõ, na tobali faoma ira zamahaõ yaia, ba na faoma ira zokhõ zawuyu. Na no labee tõi zokhõ omo Mbelesebu, ba tenga mendrua manõ lamanõ gõi ba zoroiyomonia? (F. 12, 24). (A. 26—33: Luk. 12, 2—9.)


26 III. Andrõ bõi miataufi ira. Lõõ sa hadia ia nibalugõ, si lõ tefaeleõ dania, ba lõ nibiniõ, si lõ aboto ba dõdõ dania. (Mar. 4, 22. Luk. 8, 17). 

27 Hadia niŵaõgu khõmi ba zogõmigõmi, ba niŵaõ ba zohaga; ba hadia nirongomi tõgi dalingami, ba mituriagõ ba mbawa duwutuwu. 

28 Ba bõi miataufi zamunu boto, si tebai mamunu noso. Ba mendrua manõ miataufi zangila mamakiko noso, fabaya boto, ba narako. 

29 Tenga dombua zakefe, na laamawa ziliŵi nali? ba sambua lõ aekhu tou ba danõ daõ, na tenga moroi khõ Namami andrõ; 

30 ba ba khõmi, ba no teerai gõi rozi mbu fefu, ba hõgõ yaŵa. 

31 Andrõ bõi atau ami; no tohude ami moroi ba ziliŵi nali, he ŵaae oya ira. 

32 Ba dozi ha niha zamaduhuõ yao ba niha, daõ gõi nifaduhuõgu khõ Namagu, si so ba zorugo. (Rom. 10, 9. 10). 

33 Ba sangosilõõgõ yao ba niha, ba uosilõõgõ gõi khõ Namagu, si so ba zorugo. (Luk. 9, 26. Tim. II. 2, 12). 

34 Bõi miŵaõ tõdõmi, ba wolohe faatulõ ba guli danõ so ndrao; tenga ba wolohe faatulõ mõi ndrao, ba wolohe fasõndrata mõido. 

35 Ba wamaudu niha khõ namania mõi ndrao, ba ba wamaudu ono alawe khõ ninania ba ba wamaudu umõnõ ira alawe khõ ninania matuania. (Mikh. 7, 6), 

36 ba si faudu ba niha dania zoroiyomonia. 

37 Ha niha zomasi amania, ba ma inania, moroi ba waomasinia ndrao, ba tenga si nangea khõgu daõ; ba ha niha zomasi ononia matua, ba ma ononia alawe, moroi ba waomasinia ndrao, ba tenga si nangea khõgu. (Moz. V. 13, 6. b. t. Luk. 14, 26). 

38 Ba ha niha zi lõ manuyu rõfania, ba woloõ yao, ba tenga si nangea khõgu. (F. 16, 24. b. t. Luk. 14, 26). 

39 Khõ zanõndra nosonia aetu ia, ba ha niha zaetu noso, na bõrõ ndrao, daõ zanõndra yaia. (Luk. 17, 33. Yoh. 12, 25). 

40 Samaamõi yomo yaami, ba ifaamõi yomo ndrao, ba samaamõi yomo yao, ba ifaamõi yomo zamatenge yao andrõ. (F. 18, 5. Yoh. 13, 20). 

41 Samaamõi yomo samaeleõ, me no samaeleõ dõinia, ba itema luo zamaeleõ, ba samaamõi yomo satulõ, me no satulõ dõinia, ba itema luo zatulõ. (Sal. I. 17. 10 b. t.; Sal. II. 4, 8 b. t.). 

42 Ba ha niha zamabadugõ si samba mako idanõ kafu, he ha daõ, ba zi samõsa, sideide andre, me no nifahaõ dõinia, ba si ndruhu niŵaõgu khõmi, tebai aekhu luonia. (F. 25, 40. Mar. 9, 41).

 

MATAIO

Faza 11

 

I. Ifatenge khõ Yesu nifahaõnia Yohane andrõ. II. Faebua Yohane. III. Itegu mbanua andrõ si lõ moloõ, Yesu. IV. Ikaoni khõnia zerege tõdõ.

(A. 2—6: Luk. 7, 18—23.)

 

1 I. Ba me no ioozui Yesu wamobawa lala andrõ ba nifahaõnia si felendrua andrõ, ba mofanõ ia ba daõ, mõi ia mamahaõ ba mangombakha ba mbanua khõra misa. 

2 Ba me irongo nifazõkhi Yesu Yohane andrõ, ba gurunga, ba ifatenge nifahaõnia, (F. 14, 3),

3 ifasofuõ khõnia, imane: Hadia, yaugõ zi mõi andrõ, ma mabalobaloi dánõ bõõ? (Moz. V. 18, 15). 

4 Ba itema lira Yesu, imane khõra: Miae miombakhaõ khõ Yohane nirongomi, awõ niila hõrõmi andrõ. 

5 Ifuli laila niha saua, ba mowaõwaõ zombuyumbuyu tõla, dõhõ mbou auri ba larongo li niha safiso, ba maoso zi mate, ba ba zi numana teombakhaõ duria somuso dõdõ, (F. 15, 30. 31. Yes. 35, 5; 61, 1),

6 ba yaahowu ba zi lõ fatuwu ndrao. (A. 1—19: Luk. 7, 24—35.)


7 II. Ba me no mofanõ daõ, ba ibõrõtaigõ Yesu, imane ba niha sato, ba khõ Yohane andrõ: Hadia nifaigimi, wa mõi baero ami ba danõ si mate? Hadia, sukhu, nifaheuheu nangi? 

8 Ma hadia, wa mõi baero ami? Hadia, ba wamaigi niha sonukha sombuyumbuyu? Hiza, ba nomo razo so zonukha sombuyumbuyu. 

9 Ma hadia, wa mõi baero ami? Hadia, ba wamaigi samaeleõ? Si ndruhu niŵaõgu khõmi, si tõra samaeleõ. (Luk. 1, 76). 

10 Yaia zi so ba zura: ”Hiza, ufowaõwaõ fõnau zinengegu, sangehao lalamõ fõnau.” (Mal. 3, 1. Mar. 1, 2). 

11 Si ndruhu niŵaõgu khõmi, lõ irai so zebua moroi khõ Yohane andrõ, samayagõ idanõ, ba niadonogõ ndra alawe, ba fondrege zideide ba mbanua zorugo andrõ ba no ebua moroi khõnia. 

12 Ba iotarai luo Yohane andrõ, samayagõ idanõ, irugi dae, ba teforege wangalui banua zorugo andrõ, ba samorege andrõ, daõ zondrau yaia khõra. (Luk. 16, 16). 

13 Noa sa mamaeleõ zamaeleõ andrõ fefu, awõ goroisa, irugi Yohane, 

14 ba na edõna ami, ba yaia Geliya andrõ, niŵaõ si so. 

15 Si so tõgi dalinga, ba yamufondrondrongo! (F. 13, 9). 

16 Ba ha khõ ufaudugõ niha andre? Amaedola ndraono ira, sidadao ba kade, 

17 siao ba nawõra, lamane: No malau zigu khõmi, ba lõ solaya ami, no mee ndraaga, ba lõ sabu dõdõmi. 

18 Noa sa so Yohane andrõ, lõ manga ba lõ mamadumadu hadia ia, ba lamane: Sobekhu. (F. 3, 4).

19 Ba no so Nono Niha, mangamanga ba mamadumadu hadia ia, ba lamane: Hiza niha solualua, samadumadu agu, si fahuwu ba zanema beo andrõ ba ba zebua horõ; ba tobali sa famua ba hulu waatuatua andrõ nifazõkhi dangania. (F. 9, 10. Yoh. 2, 2).


20 III. Ba daõ ibõrõtaigõ ihedehedeõ mbanua andrõ, ba zoya tefazõkhi tandra andrõ khõnia, me lõ nifalalinira eraerara, imane: 

21 Alai ndraugõ, Khorasi! alai ndraugõ, Betisaida! Na ba Diro ba na ba Zidona menaõ tefazõkhi dandra andrõ, nifazõkhi ba khõmi andrõ, ba na fõna saae lafalalini geraera menaõ, no laonukha goni, ba no lalau nawu ba hõgõra menaõ. (Hes. 2. ba 27. Yob. 42, 6). 

22 Ba uŵaõ na khõmi: Õnaõna na zi gõna Diro ba Sidona, na luo wanguhuku andrõ, moroi ba zi gõna ami. 

23 Ba yaugõ, Kafanauma, tenga no mualaŵaõ ndraugõ, irugi mbanua si yaŵa? Irugi mbanua tou tetiboõ ndraugõ dania. Na ba Zodoma menaõ tefazõkhi dandra andrõ, nifazõkhi ba khõmõ andrõ, ba lõ si tebulõ ia menaõ, irugi maõkhõ andre. 

24 Ba uŵaõ na khõmi: Onaõna na zi gõna mbanua Zodoma andrõ, na luo wanguhuku andrõ, moroi ba zi gõna ndraugõ. (F. 10, 15. Luk. 12, 47). 

25 Me luo daõ humede Yesu, imane: Usuno ndraugõ, Ama, Sokhõ sorugo, awõ danõ, me no õbiniõ daõ ba zatuatua, awõ ba zonekhe, ba me no õfaeleõ ia ba ndraono. (F. 5, 3. Kor. I. 1, 19—29). 

26 Yaia, Ama, me no waomasiu zi manõ.

27 Fefu hadia ia, ba no ibee ba dangagu Amagu. Ba lõ saboto ba dõdõ Ono, baero Nama, ba lõ saboto ba dõdõ Ama, baero Nono, awõ ba zedõna ifaeleõ Ono. (Yoh. 1, 18; 3, 35; 14, 6. F. 28, 18).


28 IV. Miaine khõgu, dozi serege tõdõ, awõ zonoro, ba ufolombase ami. (Yer. 31. 25). 

29 Mihareõ khõmi kalo mbagi andrõ khõgu ba mitõngõni khõgu, me no sebolo tõdõ ndrao ba si lõ fayaŵa tõdõ, ba falukha ami wolombase dõdõmi. (Sakh. 9, 9. Fil. 2, 5 b. t.) 

30 Moguna sa kalo mbagi andrõ, khõgu, ba no aoha noro andrõ khõgu. (Yoh. I. 5, 3).

 

MATAIO

Faza 12

 

I.                  Ladõdõni lai wakhe ira nifahaõ. II. Ifadõhõ wõkhõ danga sokõlikõli Yesu, me luo sabato. III. Latandraŵaisi Yesu farizaio, ba ibua ba hulunia. IV. Laandrõ dandra farizaio. V. Ira ina Yesu. (A. 1—8: Mar. 2, 23—28. Luk. 6, 1—5.)

 

1 I. Me luo daõ itõrõ nowi Yesu, me luo sabato, ba no olofo nifahaõnia ba labõrõtaigõ ladõdõni lai wakhe ba laā nõsi. (Moz. V. 23, 25). 

2 Ba me laila daõ farizaio, ba lamane khõnia: Hiza, lalau zi lõ tola ba luo sabato ira nifahaõmõ. 

3 Ba imane khõra: Hadia, lõ niilami ba zura, he iwisa Dawido, me olofo ia, ba awõnia fao? (Sam. I. 21, 6).

4 Me mõi ia ba nomo Lowalangi, ba me laā roti nifaigifaigi andrõ, si lõ tola iā ba si lõ tola laā awõnia fao? ha ere zi tola manga daõ. (Moz. III. 24, 5—9. Moz. II. 29, 32—33). 

5 Ba lõ niilami ba zura goroisa andrõ, wa lõ laamoniõ luo sabato ere ba gosali, ba lõ salara? (Moz. IV. 28, 9 b. t.). 

6 Ba uŵaõ khõmi, no so ba dae zebua moroi ba gosali. 

7 Ba na aboto ba dõdõmi enaõ, hadia geluaha niŵaõ andrõ: ”Faahakhõ dõdõ zomasido, ba tenga sumange”, ba lõ mihuku enaõ zi lõ sala. (F. 9, 13. Hos. 6, 6).

8 Soaya luo sabato sa Nono Niha.

(A. 9—14: Mar. 3, 1—6. Luk. 6, 6—11.)


9 II. Ba mofanõ ia ba daõ, mõi ia ba zekola khõra. 

10 Ba hiza niha si no ariri tanga, si sara. Ba lasofu khõnia, lamane: Hadia, tola mamadõhõ fõkhõ na luo sabato? ba wangadugõ yaia. (Luk. 13, 14; 14, 3 b. t.).

11 Ba imane khõra: Ha niha ba khõmi, si so biribiri, sageu, si lõ mondrau daõ, ba wanõbi yaŵa, na aekhu ba dõgi, na luo sabato? 

12 Ba he zi sõkhi ira niha mbiribiri? Tobali tola tafazõkhi zi sõkhi na luo sabato. 

13 Awena iŵaõ ba niha andrõ: Oroõ dangau andrõ! Ba ioroõ. Ba ifuli sõkhi si mane si sara. 

14 Ba mõi baero warizaio, mamagõlõ, ba khõnia andrõ, ba wamunu yaia. (Yoh. 5, 16—18). 

15 Ba me aboto daõ ba dõdõ Yesu, ba iheta ia ba daõ. Ba ato zoloõ yaia ba ifadõhõ wõkhõra fefu. 

16 Ba itenaŵa ira, fa lõ laombakhaõ ia. (F. 9, 30). 

17 Enaõ itõrõ niŵaõ Yesaya andrõ, samaeleõ, me imane: 

18 ”Hiza genonigu andrõ, nituyugu, niomasiõgu, somasi dõdõgu andrõ, ubee khõnia Gehehagu, ba iombakhaõ huku ba niha baero. (Yes. 42, 1—4; 11, 2). 

19 Lõ fasoso ia ba lõ muaoao ba lõ larongo linia ba newali misa. 

20 Ono geu si no tefatõ, ba lõ ifalua ifatõ ba fandru si lõ holahola saae, ba lõ ibunu, irege mõna huku ibee.

21 Ba ba dõinia dania manõtõna niha baero.” (Rom. 15, 12). (A. 22—32: Mar. 3, 22—30. Luk. 11, 14—23.)


22 III. Aefa daõ, ba laohe khõnia zobekhu, saua ba si lõ hede, ba ifadõhõ, tobali muhede zi lõ hede andrõ ba iila niha. (F. 9, 32). 

23 Ba tobali dõdõ niha sato fefu ba lamane: Hadia, tenga mauwu Dawido andrõ daõ? 

24 Ba lamane farizaio, me larongo daõ: Lõ ifofanõ mbekhu daõ, na tenga moroi khõ Mbelesebu, salaŵa mbekhu andrõ. (F. 9, 34). 

25 Ba me no iila geraerara, ba imane khõra: Dozi õri adudu, na no fabali dõdõ; ba dozi banua ba dozi omo, ba lõ fakhai, na no fabali dõdõ. 

26 Ba na ifofanõ Zatana Satana, ba noa saae fabali dõdõnia, ba he wisa waaro mbanuania? 

27 Ba na moroi khõ Mbelesebu, wa ufofanõ mbekhu ba ha khõ moroi, wa lafofanõ iraonomi? Andrõ yaira dania zanguhuku yaami. 

28 Ba na moroi khõ Geheha Lowalangi, wa ufofanõ mbekhu, ba noa saae iondrasi ami banua Lowalangi andrõ. (Yoh. I. 3, 8). 

29 Ba he wisa niha weamõi yomo ba nomo zabõlõ, ba worabu gamagamania, na lõ ihõnagõ ibõbõ zabõlõ andrõ? ba awena iosindraui hadia ia ba nomonia. (Yes. 49, 24). 

30 Si lõ fao khõgu, ba no si faudu khõgu, ba si lõ mangozara, awõgu, ba samazaewe. (Mar. 9, 40). 

31 Andrõ uŵaõ khõmi: Fefu hadia ia horõ ba fefu hadia ia wanandraŵa, ba teefaõ ba niha; ba fanandraŵaisi Eheha andrõ, ba lõ teefaõ. (Heb. 6, 4—6; 10, 26). 

32 Ba na so zamõbõgõ hadia ia khõ Nono Niha ba teefaõ khõnia; ba na so zamõbõgõ hadia ia khõ Geheha niamoniõ, ba lõ teefaõ khõnia, he ba gõtõ dae, ba he ba gõtõ dania. (Luk. 12, 10). 

33 Sõkhi dõla geu mibee, ba si sõkhi mbuania, ba na lõõ, ba sobou dõla geu mibee, ba sobou mbuania. Ba mbua sa aboto ba dõdõda dõla geu. (F. 7, 17. Luk. 6, 44). 

34 He yaami, ono gulõ! he moroi miila miŵaõ zi sõkhi, me no si lõ sõkhi ami? Hadia sa zi no fahõna ba dõdõ, daõ zalua ba mbewe. (F. 3, 7). 

35 Isaoõ baero zi sõkhi niha si sõkhi, moroi ba girõgirõ si sõkhi andrõ; ba niha si lõ sõkhi, ba isaoõ baero zi lõ sõkhi andrõ. (Luk. 6, 45). 

36 Ba uŵaõ khõmi, tezofuzofu dania, na luo wanguhuku, fefu ngawalõ wehede si lõ guna, nilau niha. (Efes. 4, 29).

37 Moroi ba wehedemõ sa satulõ ndraugõ dania, ba moroi ba wehedemõ teetuõ hukumõ. (A. 38—42: Luk. 11, 16. 29—32.)

 


38 IV. Ba so õsa zanema linia, sangila amakhoita ba farizaio, lamane: He samahaõ, omasiga maila dandra khõmõ. (F. 16, 1 b. t. Yoh. 6, 30).

39 Ba itema lira, imane khõra: Laandrõ dandra niha andre, si lõ sõkhi, sohorõhorõ, ba lõ tebee khõra dandra, ha tandra khõ Yona samaeleõ andrõ. (F. 16, 4). 

40 Hulõ si mane Yona sa, me tõlu ngaluo tõlu mbongi ia ba dalu gia sebua andrõ, si manõ gõi Nono Niha dania, tõlu ngaluo tõlu mbongi dania ia ba hunõ danõ. (Yon. 2, 1). 

41 Maoso dania mbanua Niniwe andrõ, na luo wanguhuku, udu niha dae ba laetuõ huku niha dae; me no lafalalini geraerara ba wangombakha Yona andrõ, ba hiza, so ba dae zebua moroi khõ Yona. (Yon. 3, 5 b. t.).

42 Maoso dania razo ira alawe andrõ, moroi raya, na luo wanguhuku, udu niha dae, ba ietuõ huku niha dae, me no mõi ia moroi ba wondrege danõ, ba wamondrongo faatuatua Zelomo andrõ; ba hiza, so ba dae zebua moroi khõ Zelomo. (Sal. I. 10. 1 b. t.). (A. 43—45: Luk. 11, 24—26.)

43 Ba na aheta mbekhu si raiõ ba niha, ba itõrõi danõ si lõ idanõ, mangalui nahia wolombase, ba lõ isõndra. 

44 Awena dania imane: Daufulido ba nomogu, ba zi otarai ndrao. Ba na so ia, ba lõ muonahia iila, ba no labõzini ba no lahaogõ.

45 Ba mõi ia, ihalõ awõnia mbekhu bõõ, dafitu, safaito moroi khõnia, ba mõi ira bakha, labee nahiara daõ, ba tobali tedou walõsõkhi zafuria ba niha andrõ, moroi ba zi fõfõna mege. Si manõ gõi dania ba niha si lõ sõkhi andre. (Fet. II. 2, 20). (A. 46—50: Mar. 3, 31—35. Luk. 8, 19—21.)


46 V. Ba lõ nibatonia na huhuonia andrõ ba niha sato, ba hiza ninania, awõ ndra talifusõnia, so ira baero, laalui lala, so niŵaõra khõnia. (Yoh. 7, 5). 

47 Ba so zangumaõ khõnia: Hiza baero ninau, awõ ndra talifusõu, laalui lala, so niŵaõra khõu. (F. 13, 57). 

48 Ba itema li, imane ba zangumaõ khõnia: Ha niha ninagu, ba ha niha dalifusõgu?

 49 Ba ioroõ dangania, yaŵa ndra nifahaõnia, imane: Yae ninagu ba talifusõgu! 

50 Ha niha sa zoloõ somasi Namagu andrõ, si so ba zorugo, daõ dalifusõgu matua ba talifusõgu alawe ba inagu.

 

MATAIO

Faza 13

 

Amaedola. I. Samazaewe tanõmõ zinanõ. II. Duu barõ wakhe. III. Tanõmõ lada. IV. Tanõmõ roti. V. Girõgirõ nibiniõ ba mbenua. VI. Manimani. VII. Kiri. VIII. Laositengagõ Yesu banuara. (A. 1—23: Mar. 4, 1—20. Luk. 8, 4—15.)

1 I. Me luo daõ mõi baero Yesu, mudadao ia ba zinga mbaŵa andrõ. 

2 Ba ato zowulo khõnia niha, ba mõi ia baowo ba mudadao, ba baene so niha sato fefu. 

3 Ba oya huhuonia khõra, amaedola, imane: Hiza, mõi ba nowi zamazaewe tanõmõ, ba wamazaewe tanõmõ zinanõ. 

4 Ba ba wamazaewenia, ba so zi gõna ba lala, ba so wofo, ba laā. 

5 Ba so zi gõna ba zokara, ba zi lõ aweewee tanõ khõnia, ba ianemaõ motalinga, me lõ aweewee danõ khõnia. 

6 Ba me tumbu luo, ba angongo ba mate, me no ambõ ŵaania. 

7 Ba so zi gõna barõ ndroi, ba ebua ndroi ba mate zinanõ ibee. 

8 Ba so zi gõna ba danõ si sõkhi, ba mowua, so zowua si dua wulu, so zi felendrua ba so zi õnõ, zamba yõu. 

9 Si so tõgi dalinga, ba yamufondrondrongo! (F. 11, 15). 

10 Ba laondrasi ia nifahaõnia, lamane khõnia: Hana wa amaedola niŵaõu khõra? 

11 Ba itema li, imane: Khõmi no mubee waaboto ba dõdõ zi no tobini andrõ, ba mbanua zorugo andrõ, ba khõrá, ba lõ mubee. (F. 11, 25; 16, 17. Kor. I. 2, 7—10). 

12 Ba zi ho so sa, ba tebee na, lahõna khõnia, ba ba zi lõõ, ba laheta gõi zi no so khõnia. (F. 25, 29. Mar. 4, 25. Luk. 8, 18; 19. 26). 

13 Daõ mbõrõ wa amaedola huhuogu khõra, me lõ mangila ira, he ŵaae no teboka hõrõra, ba me lõ mamondrongo, he ŵaae larongo, ba me lõ aboto ba dõdõra. 

14 Ba itõrõ ba khõra nifaeleõ Yesaya, me imane: ”Mirongo dania ia tõgi dalingami, ba lõõ manõ aboto ba dõdõmi; anehe hõrõmi, ba lõ miila. 

15 Noa sa muabeeõ dõdõ niha andre ba no afisofiso ira, ba no lafakifu hõrõ, enaõ lõ laila hõrõra ba enaõ lõ larongo tõgi dalingara ba enaõ lõ aboto ba dõdõra, fa lõ lafuli ira, enaõ uorifi ira.” 

16 Ba yaahowu hõrõmi, me laila, ba tõgi dalingami, me larongo. (Luk. 10, 23, b. t.). 

17 Si ndruhu niŵaõgu khõmi: No ato zamaeleõ ba no ato zatulõ somasi mangila niilami andrõ, ba lõ niilara, ba somasi mamondrongo nirongomi andrõ, ba lõ nirongora. (Fet. I. 1, 10. Heb. 11, 13). 

18 Ba mifondrondrongo geluaha gamaedola andrõ, samazaewe tanõmõ zinanõ: 

19 Na so zamondrongo turia mbanua andrõ, ha niha ia, ba na lõ aboto ba dõdõnia, ba so Gafõkha, ioloiõ nifazaewe ba dõdõnia; daõ nifazaewe tanõmõ si gõna ba lala andrõ. 

20 Ba nifazaewe ba zokara, ba daõ ia: Irongo daroma li andrõ, ba ianemaõ itema, omuso dõdõnia. 

21 Ba lõ moŵaa ba dõdõnia, lõõ sa anaunau gõlõ; ba na tesao wamakao, ba ma folohi, na bõrõ daroma li andrõ, ba ianemaõ mangawuli furi. 

22 Ba nifazaewe barõ ndroi, ba daõ ia: Irongo daroma li andrõ, ba so waabu dõdõ ba guli danõ andre, awõ wamaelungu andrõ, ba ganaa, ba ibunu daroma li, ba tobali lõ mowua. (F. 19, 23. Tim. I. 6, 9).

23 Ba nifazaewe ba danõ si sokhi, ba daõ ia: Irongo daroma li, ba aboto ba dõdõnia, ba yaia zowua, so zowua si dua wulu, so zi felendrua ba so zi õnõ, zamba yõu.


24 II. Amaedola tánõ bõõ iŵaõ khõra, imane: No fakhilikhili ira mbanua zorugo andrõ niha samazaewe tanõmõ si sõkhi ba nowinia. 

25 Ba me no mõrõ niha, ba so zi fatiu tõdõ khõnia, mõi mufazaewe, danõmõ ndruu barõ zinanõ ba ilau mofanõ. 26 Ba me no ebua zinanõ, me molai, awena gõi oroma ndruu andrõ. 

27 Ba so genoni zokhõ, lamane khõnia: He Tua! hadia, tenga tanõmõ zinanõ si sõkhi nifazaeweu ba nowiu? Ba he moroi khõnia ndruu andrõ? 

28 Ba imane khõra: Niha si fatiu tõdõ zolau daõ. Ba lamane khõnia enoni: Ba hadia, omasiõ na mõiga muozaragõ ia? 

29 Ba imane: Bõi, ma dania mifao wondrõni sinanõ, na miozaragõ ndruu. (Yes. 65, 8).

30 Akha faoma ebua ia, irege wamasi, ba na baŵa wamasi, ba uŵaõ ba zamasi, umane: Miofõnaiõ wangozaragõ duu ba milau ba ngambõbõ, ba wanunu yaia, ba bua zinanõ, ba miowuloi ba halasa khõgu. (F. 3, 12. Sam. II. 23, 6). (A. 31—34: Mar. 4, 30—34. Luk. 13, 18—21.)


31 III. Amaedola tanõ bõõ iŵaõ khõra, imane: No fakhilikhili ira mbanua zorugo andrõ hunõ lada, nihalõ niha, nifazaewenia ba nowinia.

32 Fondrege zideide mbua zinanõ sa ia, ba na no manõi, ba ebua ia moroi ba gulegule bõõ ba tobali motõla, tobali mõi wofo ba dalu mbanua, mangazuni ba ndrahania.


33 IV. Amaedola tánõ bõõ iŵaõ khõra, imane: No fakhilikhili ira mbanua zorugo andrõ danõmõ roti, nihalõ ndra alawe, nifarukania ba zi tõlu yõu hamo, irege aisõ maafefu. 

34 Dao fefu niŵaõ Yesu ba niha sato, amaedola, lõ bõõnia, huhuonia khõra, ha sambalõ amaedola. 

35 Enaõ itõrõ niŵaõ zamaeleõ andrõ, me imane: ”Damuhededo, ulau gamaedola, ubokai zi no tobini, iotarai mbõrõta danõ.” (Sin. 78, 2. Kor. I. 2, 7). 

36 Aefa daõ, ba ifofanõ niha sato ba mõi ia yomo. Ba mõi khõnia nifahaõnia, lamane: Ombakhaõ khõma geluaha gamaedola andrõ, duu ba nowi. 

37 Ba itema lira, imane: Samazaewe tanõmõ zinanõ si sõkhi andrõ, ba yaia Nono Niha, 

38 ba nowi andrõ, ba yaia niha ba guli danõ; ba tanõmõ si sõkhi andrõ, ba ono mbanua andrõ; ba duu, ba ono Gafõkha. (Yoh. 8, 44; Yoh. I. 3, 8). 

39 Ba si fatiu tõdõ andrõ, samazaewe yaia, ba yaia Gafõkha andrõ. Ba famasi, ba amozua gõtõ danõ andre; ba samasi, ba malaika andrõ. (Fam. 14, 15). 

40 Ba hulõ si mane na laozaragõ ndruu, nitunu ba galitõ, si manõ gõi dania ba gamozua gõtõ danõ andre. 

41 Ifatenge dania malaikania Ono Niha, ba laozaragõ fefu wangala ba mbanuania andrõ, awõ zamazõkhi si lõ atulõ, (F. 24, 31),

42 ba latiboõ ba mbaho galitõ andrõ, ba fegeege dania ba daõ ba fatangisa mboha. (Sin. 50. Fam. 19, 20).

43 Ba humaga dania zatulõ andrõ, hulõ luo, ba mbanua Namara andrõ. Ha niha zi so tõgi dalinga, ba yamufondrondrongo! (Dan. 12, 3. Kor. I. 15, 40 b. t.).



44 V. No fakhilikhili ira mbanua zorugo andrõ girõgirõ nibiniõ ba mbenua, nisõndra niha, ba ibiniõ; ba ba waomuso dõdõnia andrõ, ba mõi ia, iamawa fefu hadia ia zi so khõnia, ba iõli mbenua andrõ. (Fil. 3, 7).


45 VI. Fakhilikhili zui ira mbanua zorugo andrõ niha saniaga, sangalui manimani si sõkhi.

46 Ba me isõndra zambua manimani sebua bõli, ba mõi ia, iamawa fefu hadia ia zi so khõnia ba iõli daõ. (Amaed. 8, 10. 11).


47 VII. Fakhilikhili zui ira mbanua zorugo andrõ giri, nilau ba nasi, famauu fefu hadia ia ngawalõ gia. 

48 Ba na no afõnu ia, ba ladõni yaŵa baene ba mudadao ira, laozaragõ zi sõkhi, lalau ba nahia ba si lõ sõkhi, ba latiboõ. 

49 Si manõ gõi dania ba gamozua gõtõ danõ andre. Mõi dania malaika andrõ ba lafabali zi lõ sõkhi andrõ ba zatulõ; 

50 ba latiboõ ba mbaho galitõ andrõ, ba fegeege dania ba daõ ba fatangisa mboha. (F. 22, 13; 24, 51). 

51 Hadia, no aboto ba dõdõmi daõ fefu? Lamane khõnia: Noa.

52 Ba imane khõra: Me si manõ, ba dozi sangila amakhoita, nifahaõ ba ngawalõ mbanua Lowalangi andrõ, ba no fakhilikhili ba niha, satua baomo, sanaoõ baero, moroi ba girõgirõnia andrõ, si bohou, awõ zi no ara. (A. 53—58: Mar. 6, 1—6. Luk. 4, 16. 22—24.)


53 VIII. Ba me no ioozui Yesu gamaedola andrõ, ba iheta ia ba daõ. 54 Ba me irugi mbanuara, ba ifahaõ ira ba zekola khõra, irege tobali dõdõra, ba lamane: Heza moroi khõnia waatuatua andrõ, awõ waabõlõ andrõ? 

55 Tenga ono duka andrõ ia? Tenga Maria dõi ninania andrõ, ba tenga Yakobo ba Yosefo ba Simoni ba Yuda dõi dalifusõnia matua andrõ? (F. 12, 46. Yoh. 6, 42). 

56 Ba talifusõnia alawe andrõ, ba tenga khõda so ira, fefu? Ba heza moroi khõnia daõ fefu? 

57 Ba fatuwu ia khõra. Ba imane khõra Yesu: Lõõ sa teositengagõ zamaeleõ, na tenga ba mbanuara ba na tenga moroi yomo khõra. (Yoh. 4, 44). 58 Ba lõ oya ifazõkhi ba daõ tandra, bõrõ wa lõ mamati ira.

 

MATAIO

Faza 14

 

I. Labunu Yohane andrõ, samayagõ idanõ. II. Tebee gõ ba niha si lima ngahõnõ. III. Mowaõwaõ ba dete nidanõ Yesu. IV. Oya ifadõhõ fõkhõ.

(A. 1—12: Mar. 6. 14—31. Luk. 9, 7—9.)

 

1 I. Me luo daõ irongo duria Yesu andrõ Herode, razo ba zi sagõrõ nioõfa tanõ andrõ. 

2 Ba imane ba genoninia: Yohane daõ, samayagõ idanõ; no maoso daõ moroi ba ngai zi mate, andrõ so khõnia waabõlõ andrõ. (F. 16, 14). 

3 Noa sa ifarauõ Yohane andrõ Herode, no ifabõbõõ ba no ifabeeõ ba gurunga, bõrõ Herodia andrõ, foomo dalifusõnia [Filifo]. (Luk. 3, 19. 20). 

4 Noa sa iŵaõ khõnia Yohane; Lõ tola so ia khõu. (Moz. III. 18, 16). 

5 Ba ibunu enaõ Yohane Herode, ba atau ia niha sato, me ba dõdõra samaeleõ Yohane andrõ. (F. 21, 26). 

6 Ba me baŵa waatumbu khõ Herode, ba manari nono Herodia andrõ khõra ba daõ, ba omasi Herode. 

7 Andrõ ifabuu khõnia, fahõlu ia, ibee khõnia hadia ia niandrõnia. 

8 Ba me no isofu khõ ninania ua; ba imane: Bee khõgu ba dae, ba wiga yaŵa, hõgõ Yohane andrõ, samayagõ idanõ. 

9 Ba abu dõdõ razo, ba ba wahõlusa no mege ba ba domenia andrõ, ba ioroiõ labee. 

10 Ba ifatenge, ifaeŵaõ mbagi Yohane ba gurunga. 

11 Ba laohe hõgõnia, ba wiga, ba labee khõ nono alawe andrõ, ba iohe khõ ninania.

12 Ba so ndra nifahaõnia, lahalõ mbotonia ba lakoo; ba mõi ira mangombakha daõ khõ Yesu. (A. 13—21: Mar. 6. 31—44. Luk. 9, 11—17. Yoh. 6, 1—14.)

13 Ba me irongo Yesu, ba iheta ia ba daõ, moloyo ia, isaŵa danõ si mate, ba zi ha yaia; ba me larongo niha sato, ba laoõ ia, latõrõ tanõ, moroi ba mbanua misa.


14 II. Ba me irugi Yesu, ba iila niha sato sibai andrõ, ba ahakhõ dõdõnia ira ba ifadõhõ wõkhõ ba zofõkhõ khõra. (F. 9, 36). 

15 Ba me tánõ owi, ba mõi khõnia nifahaõ, lamane: Tanõ si mate dae, ba bongi; fofanõ saae niha sato, enaõ mõi ira ba mbanua misa, mowõli gõra. 

16 Ba imane khõra: Alakha lõ mofanõ ira, mibee gõra, yaami. 

17 Ba lamane khõnia: Lõ khõma ba dae, ha lima roti ba ha dua rozi gia. 

18 Ba imane: Miohe ia khõgu ba dae. 

19 Ba iŵaõ mudadao niha sato ba ndruu, ba ihalõ roti andrõ, si lima, awõ gia andrõ, si dua rozi, ifaõga hõrõnia miyaŵa ba zorugo, iaohasi gõlõ Lowalangi ba iboboto ba ibee khõ ndra nifahaõ roti no mege, ba ira nifahaõ zamee ba niha sato. (F. 15, 32 b. t.). 

20 Ba manga ira fefu ba abuso, ba laozaragõ zi tõra, akhõkhõla, felendrua kude.

21 Ba si manga andrõ, ba mato lima ngahõnõ ndra matua, baero ndra alawe, baero ndraono. (A. 22—35: Mar. 6, 45—56. Yoh. 6, 15—21.)


22 III. Ba ifarou nifahaõ, enaõ mowaõwaõ ira baowo, moloyo miyefo, gasagasa wamofanõnia niha sato. 

23 Ba me no ifofanõ niha sato, ba mõi ia ba hili, ha yaia, mangandrõ. Ba me no bongi, ba ha yaia ba daõ. 

24 Ba no so ba dalu mbaŵa nowo no mege, no tosasa ba ndrulu, noa sa zuzumõ nangi. 

25 Ba me miwo manu, ba mõi khõra Yesu, mowaõwaõ ba dete nidanõ. (Yoh. 9, 8). 

26 Ba me laila ia, sowaõwaõ ba dete nidanõ, ba tokea ira, lamane: Bekhu! ba muiraira ba waatau. (Luk. 24, 37.) 

27 Ba ianemaõ muhede khõra Yesu, imane: Mihonogõ ami, yaodo; bõi miataufi! 

28 Ba itema linia Fetero, imane: Na yaugõ, Tua, ba ŵaõ khõgu, mõido khõu ba dete nidanõ. 

29 Ba imane: Aine! Ba mõi tou Wetero, moroi ba nowo, mowaõwaõ ia ba dete nidanõ, iondrasi Yesu. 

30 Ba me iila nangi, ba atau ia ba ibõrõtaigõ ahõndrõ, ba imane: He Tua, orifido! 

31 Ba ianemaõ ioroõ dangania Yesu, irau, imane khõnia: He sambõ famati, hana wa manufa dõdõu? (F. 8, 26). 

32 Ba me mõi ira baowo, ba tebato nangi.

33 Ba mangalulu khõnia zi so baowo, lamane: Duhu, Ono Lowalangi ndraugõ. (F. 16, 16).


34 IV. Ba laõtõ mbaŵa, lasaŵa danõ Genezare. 

35 Ba me laila ia banua daõ, ba lafatenge zinenge ba zi fasui andrõ fefu ba laohe khõnia fefu zi so fõkhõ. 

36 Ba laandrõ khõnia, enaõ ha ahe mbarunia lababaya, ba dozi sombambaya, ba dõhõ wõkhõ. (F. 9, 21. Luk. 6, 19).

 

MATAIO

Faza 15

 

I. Oroisa niha, si lõ guna. II. Ifadõhõ wõkhõ nono ndra alawe Ganaana andrõ Yesu. III. Ibee gõ ba niha si õfa ngahõnõ. (A. 1—20: Mar. 7, 1—23.)

 

1 I. Me luo daõ mõi khõ Yesu warizaio ba sangila amakhoita, banua Yeruzalema, lamane: 

2 Hana wa lasawõ niŵaõ ndra tua ira nifahaõmõ? Lõõ sa mombanõ ira, na laā gõra. (Luk. 11, 38). 

3 Ba itema li, imane khõra: Ba hana ami gõi, wa misawõ goroisa Lowalangi, ba nifakhoimi andrõ? 

4 Noa sa ioroiõ Lowalangi, imane: ”Fosumange namau, awõ ninau ba: ”si mate zangelifi amania ba ma inania.” (Moz. II. 20, 12; 21, 17. Amaed. 23, 22). 

5 Ba yaami, ba mimane: Na so zangumaõ khõ namania, ba ma khõ ninania: Tebee sumange [Lowalangi] zinemau khõgu enaõ, ba alakha lõ ifusumange namania, awõ ninania. 

6 Ba no miwuai goroisa Lowalangi andrõ, ba nifakhoimi andrõ. 

7 He yaami, samini tõdõ! Si ndruhu wamaeleõ Yesaya ba khõmi andrõ, me imane: 

8 ”Lafosumange ndrao bewera niha andrõ, ba tõdõra, ba no arõu khõgu. 

9 Zayazaya gõlõra wamosumangera yao, me no nifakhoi niha wamahaõra andrõ.” 

10 Ba ikaoni khõnia niha sato, ba imane khõra: Mifondrondrongo ba yaaboto ba dõdõmi! 

11 Tenga daõ zanaunõi niha si mõi bakha ba mbawania, ha si mõi baero, si oroi mbawania daõ zanaunõi niha. (Hal. zin. 10, 15. Rom. 14, 14). 

12 Ba so ndra nifahaõ, lamane khõnia: Hadia, õila wa no fatuwu ba warizaio, me larongo niŵaõu andrõ? 

13 Ba itema li, imane: Fefu zinanõ, si tenga nitanõ Namagu andrõ ba zorugo, ba ladeha dania. (Hal. zin. 5, 38). 

14 Mibõhõi ira; niha saua ira, samasao saua, ba na ifasao nawõnia saua sauá, ba faoma aekhu ira ba gohokoho. (F. 23, 16. Luk. 6, 39. Rom. 2, 19). 

15 Ba itema linia Fetero, imane khõnia: Ombakhaõ khõma geluaha gamaedola andrõ. 

16 Ba imane: Hadia, lõõ na saboto ba dõdõmi gõi? 

17 Hadia, lõ miila, wa isaŵa mbetua fefu zi mõi bakha ba mbawa, awõ wa ifuli mõi baero ba dõgitõgi? 

18 Ba hadia ia zi otarai mbawa, ba ba dõdõ iotarai, ba daõ zanaunõi niha. (Yak. 3, 6). 

19 Moroi ba dõdõ sa iotarai eraera si lõ sõkhi, ba fangee, ba fohorõni donga zodonga ba fohorõ bõõ ba fanagõ ba famõbõgõ si lõ duhu ba fanandraŵa. (Moz. I. 6, 5. Rom. 7, 18).

20 Yaia wanaunõi niha. Ba lõ itaunõi niha, na manga lõ mombanõ. (A. 21—31: Mar. 7, 24—31.)


21 II. Ba iheta ia ba daõ Yesu, isaŵa danõ Diro ba tanõ Zidona. 

22 Ba hiza ndra alawe Ganaana, siotarai danõ daõ; muao ia, imane: Hakhõsi tõdõ ndrao Tua, mauwu Dawido! ifakao sibai nonogu alawe bekhu. 

23 Ba lõ itema linia, sambua li lõõ. Ba mõi khõnia ndra nifahaõnia, mangandrõ ira khõnia, lamane: Fofanõ ia, me si aoao moroi furida. 

24 Ba itema lira, imane: Ha ba mbiribiri sisuna andrõ, mauwu Gizeraëli, tefatenge ndrao. (F. 10, 6). 

25 Ba mõi ndra alawe no mege, ituhi danõ fõnania, imane: He Tua, tolodo! 

26 Ba itema linia, imane: Lõ tola lahalõ gõ ndraono, ba wamee õ nasu. 

27 Ba imane: Si ndruhu Tua, ba laā sa at asu gakhõkhõla, saekhu tou, na manga zokhõ yaira. 

28 Ba itema linia Yesu, imane khõnia: He alawe, no ebua wamatimõ andrõ, yafalukhaõ zomasi ndraugõ! Ba dõhõ wõkhõ nononia alawe, ba daõ sibai. (F. 8, 10. 13). 

29 Ba iheta ia ba daõ Yesu, isaŵa mbaŵa Galilaia andrõ, ba mõi ia ba hili, mudadao ia ba daõ. 

30 Ba ato zangondrasi yaia niha, si so sogombuyumbuyu ba sagaua ba si lõ hede ba sagabõda ba bõõnia, ato, ba latouõ tou fõnania; ba ifadõhõ wõkhõra, (F. 11, 5. Yes. 35, 5 b. t.),

31 tobali ahõlihõli dõdõ niha sato, me laila humede zi lõ hede andrõ ba dõhõ wõkhõ zagabõda ba mowaõwaõ zogombuyumbuyu ba laila niha sagaua; ba lasuno Lowalangi Ndraono Gizeraëli. (A. 32—39: Mar. 8, 1—10.)


32 III. Ba humede Yesu ba nifahaõnia, imane: Ahakhõ dõdõgu niha sato andrõ, me no tõlu bongi waara lõ nirõira yao, ba lõ õra, ba lõ omasido ufofanõ ira lõ manga, fa lõ mate olofo ba lala. (F. 14, 15 b. t.).

33 Ba lamane khõnia nifahaõ: Heza tahalõ gõ si manõ faoya, ba danõ si mate, fangabuso niha si manõ faató? 

34 Ba imane khõra Yesu: Ha uga roti, si so khõmi? Ba lamane: Fitu, ba so maifu gia. 

35 Ba iŵaõ ba niha sato, enaõ mudadao ira ba danõ; 

36 ba ihalõ roti andrõ si fitu, awõ gia andrõ, ba iaohasi gõlõ Lowalangi, ba iboboto ba ibee khõ ndra nifahaõ, ba ira nifahaõ zamee ba niha sato. 37 Ba manga ira fefu, ba abuso; ba laozaragõ zi tõra, akhõkhõla, fitu kude. 38 Ba si manga andrõ, ba no õfa ngahõnõ ndra matua, baero ndraono, baero ndra alawe. 39 Ba ifofanõ niha sato, ba mõi ia baowo, isaŵa danõ Magada.

 

MATAIO

Faza 16

 

I. Tandra moroi ba mbanua si yaŵa. II. Tanõmõ roti warizaio andrõ. III. Famaduhu õ Wetero. IV. Ibõrõtaigõ mangombakha famakao yaia Yesu. V. Ifobawa lala ba woloõ yaia. (A. 1—12: Mar. 8, 11—21.)

 

1 I. Ba mõi khõnia warizaio ba sadukaio, latandraigõ ia, laandrõ khõnia, enaõ na ioromaõ khõra dandra, moroi si yaŵa ba mbanua. (F. 12, 38). 

2 Ba itema li, imane khõra: Na tánõ owi, ba mimane: Lõkhõ dania, me no oyo mbanua; (Luk. 12, 54, b. t.) 

3 ba na mahemolu mbanua, ba mimane; Moteu sabõlõbõlõ maõkh, me no oyo mbanua ba me no alu. Amuata mbanua andrõ, ba miila mihuku, ba tandra ginõtõ andrõ, ba tebai mihuku.

4 Laalui dandra niha si lõ sõkhi, sohorõhorõ, ba lõ tebee khõra dandra, ha tandra khõ Yona andrõ. Ba irõi ira, mofanõ ia. (F. 12, 39. Yon. 2, 1).


5 II. Ba me no larugi si yefo ira nifahaõ, ba no olifu ira wolohe roti. 

6 Ba imane khõra Yesu: Mifaigi, miangelama ba danõmõ roti warizaio andrõ ba ba danõmõ roti zadukaio. (Luk. 12, 1. Gal. 5, 9. Kor. I. 5, 6).

7 Ba lafatoutou tõdõra, lamane: Me lõ nioheda roti. 

8 Ba me iila daõ Yesu, ba imane: Hadia nifatoutoumi tõdõmi, sambõ famati, wa lõ niohemi roti? 

9 Hadia, lõõ na saboto ba dõdõmi, ba hadia, lõ itõrõ tõdõmi roti no, si lima ba zi lima ngahõnõ niha ba ha uga kude niozaragõmi? (F. 14, 17 b. t.). 

10 Ba he roti si fitu ba zi õfa ngahõnõ niha, ba ha uga kude niozaragõmi? (F. 15, 34 b. t.). 

11 Hana wa lõ aboto ba dõdõmi, wa tenga roti niŵaõgu khõmi, me umane: Miangelama ba danõmõ roti warizaio andrõ ba ba danõmõ roti zadukaio?

12 Awena aboto ba dõdõra, wa tenga daõ niŵaõnia: Miangelama ba danõmõ roti warizaio andrõ ba ba danõmõ roti zadukaio, wa famahaõ warizaio ba famahaõ zadukaio niŵaõnia. (A. 13—20: Mar. 8, 27—30. Luk. 9, 18—21.)


13 III. Ba me irugi Yesu danõ Kaisaria Wilifo, ba isofu khõ ndra nifahaõnia, imane: Hadia laŵaõ niha, ha niha Nono Niha? 

14 Ba lamane: So zangumaõ Yohane andrõ, samayagõ idanõ ba so zangumaõ Eliya, ba so, ba Yeremia lawaõ, ba ma fasamõsa zamaeleõ andrõ. (F. 14, 2; 17, 10). 

15 Ba imane khõra: Ba yaami, ba ha miŵaõ, ha niha ndraodo? 

16 Ba itema li Simoni Fetero, imane: Keriso ndraugõ, Ono Lowalangi sauri andrõ. (F. 14, 33. Yoh. 6, 69; 11, 27).

17 Ba itema linia Yesu, imane khõnia: Yaahowu ndraugõ Simoni, ono Yona, me no tenga niha zamaeleõ khõu daõ, me Amagu andrõ, si so ba zorugo, zamaeleõ. (Gal. 1, 16. Kor. I. 2, 14). 

18 Ba yaodo gõi, uŵaõ khõu: Fetero ndraugõ, ba ba dete gowe andrõ utaruõ mbanuagu andrõ dania, ba lõ lalaŵa ia bawa gõli mbanua tou. (Yoh. 1, 43. Hal. zin. 15, 7). 

19 Ubee dania khõu wogoē mbanua zorugo andrõ, ba na so nibõbõmõ ba guli danõ, ba nibõbõ gõi ba zorugo, ba hadia niefaõu ba guli danõ, ba niefaõ gõi ba zorugo. (F. 18, 18. Yoh. 20, 23).

20 Aefa daõ iŵaõ khõ ndra nifahaõ, bõi laŵaõ ba niha, wa Keriso ia. (A. 21—28: Mar. 8, 31—38; 9, 1; Luk. 9, 22—27.)


21 IV. Iotarai daõ, ba ibõrõtaigõ Yesu ibokai khõ ndra nifahaõnia, wa lõ tola lõ mõi ia ba Yeruzalema, awõ wa laoyaõ dania wamakao yaia satua andrõ ba ere sebua ba sangila amakhoita, awõ wa labunu dania ia, awõ wa tesusugi dania ia, na no irugi tõlu ngaluo. (F. 17, 22, 23; 20, 18, 19). 

22 Ba isõbi ia khõnia Fetero, ibõrõtaigõ itenaŵa, imane: Yamutimba khõu Lowalangi, Tua!

23 Bõi gõna ndraugõ si manõ. Ba ibaliõ ia, imane khõ Wetero: Ae furigu, Satana! fangalagu ndraugõ; me lõ õfatoutou zomasi Lowalangi, ha somasi niha õfatoutou. (Sam. II. 19, 22).


24 V. Aefa dao, ba imane Yesu khõ ndra nifahaõnia: Na so zedõna moloõ yao, ba yamuositengagõ ia ba yamului rõfania ba yamuoõ ndrao. (F. 10, 38). 

25 Ba zangalui faanau nosonia, aetu ia, ba saetu noso, na bõrõ ndrao, daõ zanõndra yaia. (Luk. 17, 33. Yoh. 12, 25). 

26 Hadia sa guna ba niha, na isõndra harenia fefu hadia ia zi so ba guli danõ, ba na teala ia nosonia? Ba hadia enaõ nibee niha hõli nosonia? (Sin. 49, 8. 9). 

27 So sa dania Nono Niha, so khõnia lakhõmi Namania, awõnia malaika khõnia, ba ba daõ ibee zulõ ba zamõsana, dali mbuabuania. (F. 24, 30; 25, 31. Kor. II. 5, 10). 

28 Si ndruhu niŵaõgu khõmi, so õsa, zi so ba dae, si lõ mate, irege no laila so Nono Niha ba mbanuania andrõ. (F. 10, 23).

 

MATAIO

Faza 17

 

I. Famolakhõmi Yesu. II. Ifadõhõ wõkhõ zaniri Yesu. III. Ifaeleõ wamakao yaia. IV. Famee bobotolõ. (A. 1—13: Mar. 9, 2—13. Luk. 9, 28—36.)

 

1 I. Ba õnõ bongi aefa daõ, ba iŵaõ awõnia Yesu Wetero ba Yakobo ba Yohane, talifusõ Yakobo, ba iohe ira ba hili salaŵa, ba zi ha yaira. (F. 26, 37 b. t.). 

2 Ba tobali ia fõnara, humaga mbawania, hulõ luo, ba nukhania, ba afusi, hulõ haga. (Fet. II. 1, 16—18). 

3 Ba hiza, oroma khõra Moze ba Eliya, si fahuhuo khõnia. 

4 Ba humede Wetero, imane khõ Yesu: He Tua, ba dae zi sõkhi nahada, na omasi ndraugõ, ba daulau nose ba dae, tõlu, sambua khõu ba sambua khõ Moze ba sambua khõ Geliya. 

5 Ba me muhede ia na, ba hiza lawuo sihaga, si lumõõ yaira, ba hiza li, si otarai lawuo andrõ, imane: Onogu daõ, ono omasiõ, waomasigu; mifondrondrongo linia. (F. 3, 17. Moz. V. 18, 15). 

6 Ba me larongo daõ ira nifahaõ, ba lafalõgu tou ira, atau sibai. 

7 Ba mõi khõra Yesu, itufa ira tangania, imane: Mifaoso, ba bõi miataufi. 

8 Ba me lafaõga hõrõra, ba lõ niilara niha, ha Yesu. 

9 Ba me latueli hili, ba iŵaõ khõra Yesu, bõi laombakhaõ gangilata andrõ, gofu ha õkhõ, irege no maoso Nono Niha moroi ba ngai zi mate. 

10 Ba lasofu khõnia nifahaõ andrõ, lamane: Ba hana wa laŵaõ sangila amakhoita, lõ tola lõ mõi Geliya ua? (Mal. 3, 1; 4, 5). 

11 Ba itema li, imane: Mõi sa Geliya ba ifuli iaazõkhi fefu hadia ia. (Fam. 11, 3 b. t.). 

12 Ba uŵaõ khõmi: Noa saae mõi Geliya, ba lõ saboto ia ba dõdõra, ba no lalau khõnia hadia zomasi ira. Si manõ gõi ba Nono Niha; lafakao dania. (F. 11, 14; 14, 8. Luk. 1, 17).

13 Awena aboto ba dõdõ ndra nifahaõ, wa khõ Yohane, samayagõ idanõ andrõ, tetandrõsaigõ niŵaõnia khõra. (A. 14—21: Mar. 9, 14—29. Luk. 9, 37—43.)


14 II. Ba me larugi niha sato, ba iondrasi ia niha, ituhi danõ fõnania, imane: 

15 He Tua, hakhõsi tõdõ nonogu andrõ, maniri, mofõkhõ sibai; asese saae alau ia ba galitõ ba asese gõi ba nidanõ. 

16 Ba no uohe ia khõ ndra nifahaõmõ, ba tebai lafadõhõ. 

17 Ba itema linia Yesu, imane: He yaami, niha si lõ famati, si no tefuyu tõdõ! ha waaragu na khõmi enaõ? ha waara utaha wolaumi andrõ? Miohe ia khõgu ba dae. 

18 Ba itenaŵa ia Yesu, ba aheta khõnia mbekhu andrõ, ba dõhõ wõkhõ nono andrõ, iotarai daõ sibai. 

19 Aefa daõ, ba mõi ndra nifahaõ khõ Yesu, ba zi ha yaira, lamane: Hana ndraaga, wa tebai mafofanõ ia? 

20 Ba imane khõra: Ba waambõ wamatimi andrõ. Si ndruhu sa niŵaõgu khõmi, na so khõmi wamati, sezai bua lada, ba miŵaõ ba hili andrõ: Fawuaõ ba dae, faeseõ ba daõ! ba ifawua ia; ba lõ hadia ia zi tebai khõmi. (F. 21, 21. Mar. 11, 23. Luk. 17, 6).

21 Ba lõ aheta zi sambalõ andrõ, na tenga ba wangandrõ ba ba wamoni. (A. 22. 23: Mar. 9, 30. 32. Luk. 9, 43—45.)


22 III. Ba me orudu ira ba Galilaia, ba imane khõra Yesu; Tebee dania Nono Niha ba danga niha,

23 ba labunu ia, ba na no irugi tõlu ngaluo, ba maoso ia, ifuli auri. Ba abu sibai dõdõra.


24 IV. Ba me larugi Gafanauma, ba mõi khõ Wetero zanema bobotolõ andrõ, lamane: Hadia, lõ ibee mbobotolõ andrõ samahaõ yaami? (F. 22, 17). 

25 Imane: Ibee. Ba me no mõi ia yomo, ba ihulõ linia Yesu, imane: Hadia ba dõdõu, Simoni, razo ba guli danõ andrõ, ha khõ lahalõ mbeo ba seŵa? hadia, ba ndraonora, hadia, ba niha bõõ? 

26 Ba me imane: Ba niha bõõ, ba imane khõnia Yesu: Ba tobali aefa ndraono andrõ. 

27 Ba fa bõi fatuwu ita khõra, ba ae ba mbaŵa, ba lau gai, ba halõ gia andrõ, si fõfõna mõi yaŵa, ba na õbokai mbawania, ba õsõndra bakha zambua rufia; daõ halõ ba bee õmõda darua ita. (F. 3, 15. Rom. 13, 7. Kor. I. 10, 32).

 

MATAIO

Faza 18

 

I. Bõi fayaŵa ita. II. Bõi tafobõrõ wangala khõ nawõda. III. He tawisa, na mosala khõda nawõda. IV. Amaedola: Razo samee buala sugilõnia khõ sawuyunia, si lõ faahakhõ dõdõ dania. (A. 1—5: Mar. 9, 33—37. Luk. 9, 46—48.)

 

1 I. Ba daõ mõi khõ Yesu ndra nifahaõnia, lamane: Ha niha atõ zebua ba mbanua zorugo andrõ? 

2 Ba humede ia ba ndraono, ifaaso fõnara, ba imane: 

3 Si ndruhu niŵaõgu khõmi, na lõ mifuli ami, ba na lõ tobali hulõ ndraono ami, ba lõõ manõ lalami ba mbanua zorugo andrõ. (F. 19, 14 b. t. Mar. 10, 15. Kor. I. 14, 20). 

4 Ba ha niha zangideideõ yaia, si mane iraono andre, daõ zebua ba mbanua zorugo andrõ. (F. 23, 12).

5 Ba na so zamaamõi yomo khõnia iraono si manõ, sambua, ba dõigu, ba yao nifaamõinia yomo. (F. 30, 40). (A. 6—9: Mar. 9, 42—48.)


6 II. Ba na so zangalani sideide andrõ, samõsa, samati khõgu, ba sõkhi khõnia enaõ, na lataŵi ba mbaginia gara sebua ba na latiboõ ia ba dalu nasi. (Luk. 17, 2). 

7 Alai niha ba guli danõ, ba wangala andrõ! Lõõ sa tola lõ fangala, ba alai niha samobõrõ fangala. (Luk. 17, 1. Kor. I. 11, 19). 

8 Ba na ialani ndraugõ tangau, ba ma aheu, ba tema eŵa ia ba tiboõ; mohareõ na sabõda ndraugõ, ba ma sakelakela, ba õkhamõ waauri, moroi dua dangau ba dua gaheu, ba tetibo ndraugõ ba galitõ andrõ, si lõ matemate. (F. 5, 30). 

9 Ba na ialani ndraugõ hõrõu, ba tema koë ia ba tiboõ; mohareõ na si bakole ndraugõ ba õkhamõ waauri, moroi dombua hõrõu, ba tetibo ndraugõ ba narako alitõ andrõ. (F. 5, 29). 

10 Mifaigi, fa bõi miositengagõ zideide andrõ, samõsa. Uŵaõ sa khõmi, malaikara andrõ ba zorugo, ba lõ mamalõmalõ wa laila mbawa Namagu andrõ, si so ba zorugo. (Sin. 34, 8. Heb. 1, 14).

11 Ba wangorifi si no elungu sa mõi Nono Niha. (9, 13; Luk. 19, 10. Tim. I. 1, 15). (A. 12—14: Luk. 15, 4—7.)

12 Hadia ba dõdõmi? Na so niha, si so biribiri, otu ngaeu, ba na no elungu zi sageu; hadia, lõ irõi zi siŵa wulu a siŵa ba hili misa ba mõi mangalui selungu andrõ? 

13 Ba na tobali isõndra, ba si ndruhu niŵaõgu khõmi, abõlõ waomuso dõdõnia ba daõ, moroi ba waomuso dõdõnia ba zi siŵa wulu a siŵa, si lõ elungu.

14 Si manõ gõi khõ Namami andrõ, si so ba zorugo; tenga nilau dõdõnia taya zamõsa, sideide andrõ.


15 III. Ba na mosala khõu dalifusõu, ba ae tegu ia, ba zi ha yaami, daruami; na ifondrondrongo khõu, ba no õsõndra dalifusõu. (Moz. III. 19, 15. Gal. 6, 1.) 

16 Ba na lõ ifondrondrongo, ba halõ awõu zamõsa tõ ba ma darua, enaõ aro huhuo fefu ba niŵaõ zi darua, ba ma si datõlu, si so ba mbõrõ. (Yoh. 8, 17). 

17 Ba na lõ ifondrondrongo khõra andrõ, ba ombakhaõ ba mbanua. Ba na lõõ gõi ifondrondrongo niŵaõ mbanua, ba ya hulõ niha baero ia khõu, ya hulõ zanema beo. (Kor. I. 5, 11. 13. Tes. II. 3, 6. 14. 15). 

18 Si ndruhu niŵaõgu khõmi, hadia nibõbõmi ba guli danõ, ba nibõbõ gõi ba zorugo; ba hadia niefaõmi ba guli danõ, ba niefaõ gõi ba zorugo. (F. 16, 19. Yoh. 20, 23). 

19 Ba uŵaõ gõi khõmi, na darua ba khõmi zangosaraõ tõdõra, ba guli danõ, ba ngawalõ hadia ia, niandrõra, ba ibee khõra Amagu andrõ, si so ba zorugo. (Mar. 11, 24).

20 Ba zorudu zi darua, ba ma si datõlu, ba dõigu, ba daõ sodo khõra ba gotaluara. (F. 28, 20. Luk. 24, 36).


21 IV. Ba mõi khõnia Wetero, imane khõnia: He Tua, ha me uga uefaõ zala dalifusõgu, na mosala in khõgu? Hadia irugi mewitu? (Luk. 17, 3. 4). 

22 Imane khõnia Yesu: Uŵaõ khõu: tenga ha irugi zi mewitu, irugi zi mewitu ngafulu wa fitu. 

23 Andrõ fakhilikhili ira mbanua zorugo andrõ razo, sedõna mangerai õmõ khõ zawuyunia. 

24 Ba me ibõrõtaigõ mangerai, ba teohe khõnia zamõsa, soõmõ si fulu ngahõnõ balaki. 

25 Ba me lõ khõnia famua, ba iŵaõ sokhõ, laamawa ia, awõ woomonia, awõ nononia, awõ fefu hadia ia zi so khõnia, famua gõmõ. 

26 Ba ituhi dano sawuyu andrõ, mangalulu ia khõnia, imane: Bologõ dõdõu khõgu, ba ahori ubua ia khõu. 

27 Ba ahakhõ dõdõ zokhõ zawuyu andrõ, iefaõ ba ibee bualania khõnia zugilõ andrõ. 

28 Ba me mõi baero zawuyu andrõ, ba falukha ia nawõnia sawuyu, soõmõ khõnia si lima wulu rufia. Ba irau, itõgi mbagi, imane: Bua gõmõu khõgu. 

29 Ba ituhi danõ awõnia sawuyu andrõ, mangandrõ khõnia, imane: Bologõ dõdõu khõgu, ba ubua khõu. 

30 Ba lõ edõna ia; mõi ia, ifakuruõ, irege ibua gõmõ. 

31 Ba me laila daõ awõnia sawuyu bõõ, ba abu sibai dõdõra ba mõi ira, laombakhaõ khõ zokhõ yaira daõ no mege fefu. 

32 Ba ifakaoniõ ia sokhõ yaia, imane khõnia: He sawuyu si lõ sõkhi! Õmõ no andrõ fefu, ba no ubee bualagu khõu, me no mangandrõ ndraugõ khõgu; 

33 ba hadia, lõ õhakhõsi tõdõ gõi menaõ nawõu sawuyu, si mane yao, me no uhakhõsi tõdõ ndraugõ? (Yak. 2, 13). 

34 Ba mofõnu zokhõ yaia, ibee ba danga zamakao, irege ibua gõmõnia khõnia fefu. (F. 3, 25. 26). 

35 Si manõ gõi ilau khõmi dania Amagu andrõ ba zorugo, na tenga moroi ba dõdõmi miefaõ zala, dozi ami, ba dalifusõmi. (F. 6, 15. Mar. 11, 25 b. t.).

 

MATAIO

Faza 19

 

I. Lasofu, na tola itiboõ ngambatõnia niha. II. Ifahowuõ ndraono Yesu. III. Ono matua andrõ, soanaa. IV. Ha waraõ isõndra lala wangorifi soanaa.

(A. 1—9: Mar. 10, 1—12.)

 

1 I. Ba me no ioozui Yesu huhuo andrõ, ba iheta ia ba Galilaia, isaŵa danõ Yudaia, yefo Yoridano. 

2 Ba ato zoloõ yaia niha, ba ifadõhõ wõkhõra ba daõ. 

3 Ba mõi khõnia warizaio, latandraigõ ia, lamane: Hadia, tola itiboõ ngambatõnia niha, gofu hadia mbõrõ? (Mar. 10, 8). 

4 Ba itema li, imane: Hadia, lõ niilami ba zura, wa ira matua ba ira alawe nifazõkhi zombõi ba mbõrõta? (Moz. I. 2, 27; 5, 2), 

5 ba no imane: ”Andrõ irõi dania namania, awõ ninania, niha, ba iolembai ngambatõnia, ba tobali ha sambua boto zi darua andrõ”? (Moz. I. 2, 24. Efez. 5, 31). 

6 Ba tenga saae darua ira, ha sambua boto. Ba bõi yamufabali niha nifabõbõ Lowalangi. (Kor. I. 7, 10). 

7 Lamane khõnia: Ba hana wa no ioroiõ Moze labee zura wangefa, ba latiboõ ia? (F. 5, 31). 

8 Imane khõra: Bõrõ waabee dõdõmi, wa itehe khõmi Moze waniboõ ira alawemi; ba moroi ba mbõrõta, ba tenga si manõ. 

9 Ba uŵaõ khõmi: Na so zaniboõ ira alawenia, na tenga horõ mbõrõ, ba na ihalõ dánõ bõõ, ba sohorõ daõ. (F. 5, 32. Luk. 16, 18). 

10 Lamane khõnia nifahaõnia: Na si manõ huku niha ba ndra alawe, ba lõ sõkhi wangowalu. (Kor. I. 7, 1). 

11 Ba imane khõra: Lõ dozi aboto ba dõdõ huhuo andre, ha ba nibee faaboto ba dõdõ. (Kor. I. 7, 2; 7, 17)

12 So sa nikhai, si no tohõna si manõ, moroi ba dalu nina; ba so nikhai, nikhai niha, ba so nikhai, si no mogai yaira tangara, bõrõ mbanua zorugo andrõ. Sangila mamotokhi ba dõdõnia, ba yamubotokhi. (Kor. I. 7, 26. 32 b. t. Tim. I. 4, 3. Tim. II. 3, 6). (A. 13—15: Mar. 10, 13—16. Luk. 18, 15—17.)


13 II. Ba laohe khõnia ndraono sawuyu, enaõ itufa ira tanga ba mangandrõ. Ba latenaŵa ira nifahaõ. 

14 Ba imane khõra Yesu: Mifaamõi ndraono, bõi mitaha ira weamõi khõgu, ba zi manõ sa mbanua zorugo andrõ. (F. 18, 3).

15 Ba itufa ira tanga, ba iheta ia ba daõ. (A. 16—22: Mar. 10, 17—22. Luk. 18, 18—23.)


16 III. Ba hiza niha si mõi khõnia, imane: He samahaõ! hadia zi sõkhi nilaugu, enaõ usõndra waauri si lõ aetu andrõ? (Luk. 10, 25).

17 Ba imane khõnia: Hadia wa õsofu khõgu zi sõkhi? Ha samõsa zi sõkhi. Ba na omasiõ õkhamõ waauri, ba oõ goroisa andrõ. (Luk. 10, 26—28. Gal. 3, 12. 21). 

18 Imane: Hadia goroisa? Ba imane Yesu: Daõ: Bõi angee! Bõi ohorõ! Bõi anagõ! Bõi bõbõgõ zi lõ duhu! (Moz. II. 20, 12 b. t.). 

19 Fosumange namau, awõ ninau! ba: Omasiõ zahatõ khõu, si mane faomasiu ndraugõ! (F. 22, 39. Moz. III. 19, 18). 

20 Imane khõnia ono matua andrõ: No ahori uoõ daõ, hadia zambõ ndrao? 

21 Imane khõnia Yesu: Na omasiõ moahonoa, ba ae amawa zi so khõu ba bee ba zi numana, ba so khõu girõgirõ ba zorugo ba tabu, oõ ndrao. (F. 5, 48; 6, 20. Luk. 12, 33. 34).

22 Ba me irongo daõ ono matua andrõ, ba mofanõ ia, abu dõdõ; me no sebua anaa ia. (A. 23—30: Mar. 10, 23—31. Luk. 18, 24—30.)


23 IV. Ba imane Yesu ba nifahaõnia: Si ndruhu niŵaõgu khõmi, afõkhõ sibai ba zoanaa wogamõ banua zorugo andrõ. (Tim. I. 6, 9).

24 Ba uŵaõ gõi khõmi, aoha na i itõrõ dõgi walõlõŵa kudo, moroi ikhamõ mbanua zorugo soanaa. (F. 13, 22). 

25 Ba me larongo daõ nifahaõnia, ba tobali sibai dõdõra, ba lamane: Ba ha niha zogamõ faauri? 

26 Ba ifaigi ira Yesu ba imane khõra: Na ba niha, ba tebai; ba ba Lowalangi, ba molala fefu hadia ia. (Luk. 1, 37). 

27 Ba humede Wetero, imane khõnia: Faigi ndraaga, no marõi fefu hadia ia ba no maoõ ndraugõ, ba hadia khõma dania? (F. 4, 20). 

28 Ba imane khõra Yesu: Si ndruhu niŵaõgu khõmi, yaami soloõ yao, ba ba wangazõkhi dania, na mudadao Nono Niha ba dadaoma lakhõminia andrõ, ba dumadao gõi ami, felendrua dadaoma ba sanguhuku mado Gizeraëli andrõ, si felendrua, ami. (F. 25, 31. Luk. 22, 28 b. t. Fam. 3, 21. Kor. I. 6, 2). 

29 Ba dozi si no mondrõi talifusõ matua, ba ma talifusõ alawe, ba ma ama, ba ma ina, ba ma ono, ba ma benua, na bõrõ dõigu, ba oya winaeta lasõndra mangawuli, ba latema waauri si lõ aetu andrõ, amaedola gondrõita. 

30 Ba ato zi mõi furi dania si so fõna iadae, ba si mõi fõna, si so furi iadae. (F. 20, 8. 16. Luk. 13, 30).

 

MATAIO

Faza 20

 

I. Amaedola: Luo zohalõŵõ ba kabu nagu. II. Ifuli iombakhaõ wamakao yaia Yesu. III. Ina nono Zebedaio andrõ. IV. Ifadõhõ Yesu hõrõ niha saua, darua.

 

1 I. Noa sa fakhilikhili ira mbanua zorugo andrõ niha, satua baomo, si mõi, si hulõ wongi, mangoni sohalõŵõ ba kabu nagu khõnia. (F. 21, 33). 

2 Ba me no mamagõlõ ira zohalõŵõ, sasuku makhõ luora, ba ifatenge ira ba kabu nagu andrõ khõnia. 

3 Ba me ifuli mõi, me labõzi siŵa, ba iila dánõ bõõ, si so ba kade, si lõ halõŵõ, 

4 ba imane khõra: Miaee, yaami gõi, ba kabu nagu, ba si nangea luomi, ba ubee khõmi. 

5 Ba mõi ira. Ba ifuli mõi me laluo ba me labõzi tõlu, ba imanõ zui. 

6 Ba me mõi ia me labõzi lima, ba falukha ia dánõ bõõ, si so ba daõ, ba imane khõra: Hadia wa miomaõkhõi manõ ba dae, lõ halõŵõ? 

7 Lamane khõnia: Me lõ sangoni yaaga. Imane khõra: Miaee gõi, ba kabu nagu andrõ. 

8 Ba me bongi saae, ba imane sokhõ kabu nagu andrõ khõ durutulinia: Hede ba zohalõŵõ andrõ ba bee luora; bõrõgõ ba zafuria mõi, numalõ ba zi fõfõna andrõ. (F. 19, 30). 

9 Ba laondrasi nioni me labõzi lima, ba sasuku zamõsa luora. 

10 Ba me so zi fõfõna andrõ, ba lawai ebua zinemara. Ba tebee sasuku zamõsa khõra gõi. 

11 Ba me no latema daõ, ba kumõkõkõkõ ira khõ zatua baomo andrõ, (Luk. 15, 29 b. t.), 

12 lamane: Ha saza wohalõŵõ zafuria andrõ, ba no fagõlõgõlõ ndraaga õbee, yaaga si no manaha faafõkhõ andrõ, maõmaõkhõ, awõ waaukhu zino. (F. 19, 29). 

13 Ba itema li zi samõsa andrõ, imane: He le, lõ ulimo ndraugõ. Tenga no mamagõlõ ita ba zi sasuku? 

14 Halõ dána khõu ba ofanõ. Somasido, ufagõlõgõlõ wamee khõmi safuria andre. 

15 Ma lõ tola uoõ manõ nilau dõdõgu ba zi so khõgu? Ma afõkhõ dõdõu, me no sebua tõdõ ndrao? (Rom. 9, 21, b. t.).

16 Si manõ wa tobali si so fõna zi so furi, awõ wa tobali si so furi zi so fõna. (F. 19, 30; 22, 14). (A. 17—19: Mar. 10, 32—34. Luk. 18, 31—34.)


17 II. Ba me mõi misi yaŵa Yesu ba Yeruzalema, ba iohe awõnia zi felendrua, ba zi ha yaira ba imane khõra ba lala: 

18 Hiza, mõi ita misi yaŵa ba Yeruzalema; ba tebee dania ba danga gere sebua ba ba danga zangila amakhoita andrõ Nono Niha, ba laetuõ hukunia, huku famunu, (F. 16, 21),

19 ba labee ia ba danga niha baero, ba wangoaya yaia ba ba wamõbõzi ba ba wamorõfa; ba na no irugi tõlu ngaluo, ba maoso ia, ifuli auri. (E. 27, 2 b. t.). (A. 20—28: Mar. 10, 35—45.)


20 III. Ba mõi khõnia nina nono Zebedaio andrõ, awõ nononia, ituhi danõ fõnania, so niandrõnia khõnia. (F. 10, 2). 

21 Ba imane khõnia: Hadia niŵaõu? Imane khõnia: Ŵaõ, enaõ dumadao dania nonogu andre, si darua, samõsa ba gambõlõu ba samõsa ba gaberau, ba mbanuau andrõ. 

22 Ba itema linia Yesu, imane: Lõ miila watahõgõ hadia niandrõmi. Hadia miila mibadu nõsi mako andrõ, nibadugu dania? Lamane khõnia: Maila. (F. 26, 39. Luk. 12, 50). 

23 Imane khõra: Mibadu sa nõsi mako andrõ khõgu dania, ba fedadao andrõ ba gambõlõgu ba ba gaberagu, ba tenga iao zangumaõ; ha daõ zidadao ba daõ, nihonogõi Namagu fedadao. (F. 25, 34). 

24 Ba me larongo daõ si dafulu, ba lõ sõkhisõkhi dõdõra ba zi darua andrõ, si fatalifusõ. 

25 Ba humede khõra Yesu, imane: Miila, lafatõrõ mbanuara salaŵa niha ba labee barõ mbawara niha sebuara. (Luk. 22, 25 b. t.). 

26 Ba ba khõmi, ba bõi si manõ; ha niha zomasi ebua ba khõmi, ba yamõi enonimi; (F. 23, 11; Mar. 9, 35; Efes. 5, 21), 

27 ba na so ba khõmi zomasi mõi fõnami, ba yamõi sawuyumi.

28 Si mane Ono Niha, tenga si mõi mangoni, no si mõi enoni, si mõi mamee nosonia hõli zato. (Luk. 22, 27. Yes. 53, 10. 12. Tim. I. 2, 6. Fet. I. 1, 18. 19). (A. 29—34: Mar. 10, 46—52. Luk. 18, 35—43.)


29 IV. Ba me mofanõ ira, me aefa ira ba Yerikho, ba ato zoloõ yaia niha. 

30 Ba hiza niha saua, darua, sidadao ba zinga lala; me larongo itõrõ Yesu, ba muao ira, lamane: Hakhõsi tõdõ ndraaga, mauwu Dawido! (F. 9, 27). 

31 Ba latenaŵa ira sato, enaõ labato. Ba lahõtõi feao, lamane: He Tua, mauwu Dawido, hakhõsi tõdõ ndraaga! 

32 Ba ibadugõ ia Yesu, muhede ia khõra, imane: Hadia zomasi ami, he uwisa khõmi? 

33 Lamane khõnia: He Tua, enaõ teboka hõrõma! 

34 Ba ahakhõ dõdõ Yesu ba ibabaya hõrõra, ba ianemaõ ifuli laila niha ba laoõ ia.

 

MATAIO

Faza 21

 

I. Feamõi Yesu miyomo ba Yeruzalema. II. Fangehao osali. III. Marafala si mate. IV. Lasofu, hana wa tola imanõ Yesu. V. Amaedola: Sohalõŵõ ba kabu nagu. (A. 1—11: Mar. 11, 1—10. Luk. 19, 29—38. Yoh. 12, 12—18.)

 

1 I. Ba me no ahatõ ira ba Yeruzalema, me larugi Mbetifage, ba gahe hili wanikha, ba ifatenge nifahaõnia Yesu, darua, 

2 imane khõra: Miae ba mbanua sideide andrõ, fõnami, ba ianemaõ falukha ami galide si alawe niamõhõgõ ba so gõi nono; mitotoõ wesu ba miohe ia khõgu. 

3 Ba na so zangumaõ khõmi hadia ia, ba mimane: Moguna khõ Dua, ba ianemaõ ifaoheõ. 

4 Andrõ si manõ, enaõ itõrõ niŵaõ zamaeleõ andrõ, me imane: ”Miŵaõ khõ nono Ziona alawe andrõ: 

5 ”Hiza, iondrasiõ razomõ, sebolo tõdõ, fakudo ia ba hulu galide, ba ba hulu nono zonoro”. (Sakh. 9, 9). 

6 Ba mõi nifahaõ andrõ, laoõ niŵaõ Yesu, khõra, laohe galide andrõ, 

7 awõ nono, ba labologõ nukha ba hulu ba fakudo ia yaŵa. 

8 Ba ato niha samologõ ba lala nukhara; ba so zoleŵa tuturu geu ba lafazawili ba lala. (Sal. II. 9, 13). 

9 Ba muao niha sato, si so fõna, awõ zoloõ moroi furi, lamane: ”Hozana khõ mauwu Dawido andrõ, yaahowu zi so andrõ, ba dõi Zoaya; hozana ba zalaŵa yawa!” (Sin. 118, 25. 26). 

10 Ba me irugi yomo ba Yeruzalema, ba humufa mbanua maafefu, lamane: Ha niha daõ?

11 Ba lamane niha sato: Daõ zamaeleõ andrõ, Yesu, banua Nazareta, ba Galilaia. (F. 2, 23. Yoh. 1, 46). (A. 12—17: Mar. 11, 15—17. Luk. 19, 45. 46).


12 II. Ba mõi ba gosali Lowalangi andrõ Yesu, ba ifofanõ baero fefu zamawamawa hadia ia, awõ zowõliwõli ba gosali, ba isoagõ meza zanuka anaa, awõ dadaoma zamawa marafadi. (Yoh. 2, 14 b. t.). 

13 Ba imane khõra: No so ba zura: ”Omo wangandrõ dõi nomogu.” Ba yaami, ba no mibaliõ tõgi narõ hili naha zorabu. (Yes. 56, 7. Yer. 7. 11).

14 Ba laondrasi ia saua, awõ zombuyumbuyu tõla, ba gosali, ba ifadõhõ wõkhõra. 

15 Ba me laila ere sebua ba sangila amakhoita zahõlihõli dõdõ andrõ, nilaunia, ba me larongo li ndraono, siao ba gosali, sangumaõ: ”Hozana khõ mauwu Dawido andrõ!” ba lõ sõkhisõkhi dõdõra. 

16 Ba lamane khõnia: Õrongo, hadia niŵaõ daõ? Ba imane khõra Yesu: Urongo. Hadia, lõ mirai miila ba zura: ”No õasogõ khõu wanuno si oroi mbewe ndraono si lõ humede na, ba si oroi mbewe zamaenu?” (Sin. 8, 3).

17 Ba irõi ira, mõi ia baero mbanua, isaŵa Mbetania, ba mõrõ ia ba daõ. (Mar. 11, 11. 19). (A. 18—22: Mar. 11, 12—14. 20—24.)


18 III. Ba me mangawuli ia miyomo ba Yeruzalema, si hulõ wongi, ba olofo ia. 

19 Ba me iila marafala, sageu, ba ngai lala, ba mõi ia ba daõ, ba lõ yaŵa bua niilania, ha bulu. Ba imane khõnia: Bõi yamowua ndraugõ saae, irugi zi lõ aetu. Ba ianemaõ mate marafala andrõ. 

20 Ba me laila daõ nifahaõ, ba ahõlihõli dõdõra ba lamane: Ha lõ alio mate marafala andrõ! 

21 Ba humede Yesu, imane khõra: Si ndruhu niŵaõgu khõmi: Na so khõmi wamati, na lõ manufa dõdõmi, ba tenga ha daõ milau, ba marafala andrõ; na miŵaõ gõi ba hili andrõ: Fazaŵaõ ba tiboõgõ ba nasi, ba itõrõ niŵaõmi. (F. 17, 20).

22 Ba hadia ia, fefu, niandrõmi ba wangandrõ, na mamati ami ba lõ zi lõ mitema. (F. 7, 7; 18, 19). (A. 23—27: Mar. 11, 27—33. Luk. 20, 1—8.)


23 IV. Ba me mõi ia ba gosali, ba laondrasi ia ere sebua ba satua mbanua, me mamahaõ ia, lamane: Hadia, wa tola õlau daõ ba ha niha zanehe khõu? (Yoh. 2, 18). 

24 Ba itema lira Yesu, imane khõra: So gõi nisofugu khõmi zambalõ; na miŵaõ khõgu daõ, ba uŵaõ gõi khõmi, hadia, wa tola ulau daõ. 

25 Famayagõ idanõ andrõ khõ Yohane, he moroi ia, hadia, moroi ba zorugo, hadia moroi ba niha? Ba laeraera tõdõra, ba lamane: (Luk. 3, 3; 7, 30). 

26 Na taŵaõ: Moroi ba zorugo, ba imane khõda dania: Ba hana wa lõ mamati ami no khõnia? Ba na taŵaõ: Moroi ba niha, ba atau ita niha sato, me ba dõdõra fefu, samaeleõ Yohane andrõ. (F. 14, 5). 

27 Ba latema li Yesu, lamane: Lõ maila. Ba imane khõra gõi: Ba lõõ gõi uŵaõ khõmi, hadia, wa tola ulau daõ. 

28 Ba hadia ba dõdõmi? So niha, si so ono matua, darua. Ba mõi ia ba zi samõsa, imane: He onogu, ae ohalõŵõ ba kabu nagu maõkhõ. 

29 Ba itema linia, imane: Lõ edõnado. Ba aefa daõ, ba mangesa dõdõnia, ba mõi ia. 

30 Ba mõi ia ba zi samõsa, ba imanõ gõi. Ba itema linia daõ, imane: Mõi ndrao, ama, ba lõ mõi ia. 

31 Ha niha ba zi darua andrõ zoloõ somasi nama? Lamane: Si fõfõna andrõ. Imane khõra Yesu: Si ndruhu niŵaõgu khõmi, ofõna molala ba mbanua Lowalangi andrõ zanema beo ba sohorõ, moroi khõmi. (Luk. 3, 12; 18, 14).

32 Noa sa mõi Yohane khõmi, wangombakha lala satulõ, ba lõ samati ami khõnia, ba no mamati khõnia zanema beo ba sohorõ. Ba me miila daõ, ba lõ sangesa dõdõmi, furi õ, ba wamati khõnia enaõ. (F. 3, 17).

(A. 33—46: Mar. 12, 1—12. Luk. 20, 9—19.)


33 V. Mifondrondrongo gamaedola bõõ: So niha, satua baomo, samazõkhi kabu nagu, ifasui õli, ikoo ba danõ wolazi, ba iotomosi malige, ba ibee niseŵa kabu andrõ ba zohalõŵõ, ba ilau mofanõ. (Yes. 5, 1 b. t. Yer. 2, 21). 

34 Ba me no ahatõ mbaŵa wangai bua, ba ifatenge zawuyunia ba zohalõŵõ andrõ, ba wanema bua nagu khõnia. 

35 Ba larau zawuyunia andrõ sohalõŵõ: so nibõbõzi, so nibunu manõ, ba so nibunu nitebu kara. (F. 22. 6). 

36 Ba ifuli ifatenge zawuyu bõõ, ato moroi ba zi fõfõna andrõ, ba lamanõ gõi ba daõ. 

37 Ba ba gafuriata, ba ifatenge khõra nononia, imane: Atau ira nonogu. (Heb. 1, 1. 2). 

38 Ba me laila nononia andrõ sohalõŵõ, ba lamane dõdõra: Sanema ondrõita daõ, talabu, tabunu ia ba tahalõ khõda gondrõita andrõ khõnia. (F. 26, 3. 4. 66; 27, 23). 

39 Ba larau ia, latuliõ baero kabu nagu, ba labunu. (F. 23, 37. Heb. 13, 12). 

40 Ba na mõi zokhõ kabu nagu andrõ, ba he iwisa ba zohalõŵõ andrõ? 

41 Lamane khõnia: Ihaogõ wamakiko sebua horõ andrõ, ba kabu nagu andrõ, ba ibee niseŵa ba zohalõŵõ bõõ, samee bua khõnia na baŵania. 

42 Imane khõra Yesu: Hadia, lõ mirai miila ba zura: ”Gowe andrõ, nitiboõ zotomo andrõ, ba no tobali toyo ba watalinga; khõ Zoaya moroi daõ, ba sahõlihõli dõdõda.” (Sin. 118, 22. 23. Hal. zin. 4, 11. Yes. 28, 16). 

43 Andrõ uŵaõ khõmi: Laheta dania khõmi mbanua Lowalangi andrõ, ba labee ba niha sowua buania. (Hal. zin. 13, 46). 44 Ba sarasa zalau ba gowe andrõ, ba nilangõnia, ba imama. (Yes. 8, 14. 15. Dan. 2, 34 b. t.). 

45 Ba me larongo gamaedola andrõ khõnia ere sebua ba farizaio, ba aboto ba dõdõra, wa khõra itandrõsaigõ daõ. 

46 Ba laalui wondrau yaia, ba no atau ira niha sato, me ba dõdõra samaeleõ ia. (Luk. 7, 16. Luk. 19, 48. Mar. 12, 12).

 

MATAIO

Faza 22

 

I. Amaedola; Falõŵa. II. Lasofu, na labee mbeo, ba na lõõ, ba III. he wisa ba wemaoso zi mate andrõ, ba IV. hadia zebua goroisa. V. Ha mauwu Keriso?

 

1 I. Ba humede Yesu, amaedola zui ilau khõra, imane: (A. 2—14: Luk. 14, 16—24). 

2 No fakhilikhili ira mbanua zorugo andrõ razo niha, samangowalu ononia. 

3 Ba ifatenge zawuyunia, ba wehede ba zi ho kumaoni, ba weamõi ba walõŵa, ba lõ edõna mõi ira. 

4 Ba ifuli ifatenge zawuyu bõõ, imane: Mimane ba zi ho kumaoni andrõ: Hiza, no uasiwai gõ andrõ khõgu, õrõbao khõgu ba hadia ia gurifõ niaatabõ, ba no tumaba ba no awai fefu hadia ia, mitabu ba walõŵa. 

5 Ba lõ ba dõdõra; mofanõ ira, so zi mõi ba nowi khõnia, ba so zi mõi maniaga. 

6 Ba tánõ bõõ, ba larau zawuyunia andrõ, laoaya ba labunu. (F. 21, 35. 36). 

7 Ba mofõnu razo no mege, ba ifatenge zaradadunia, ifafakikoõ zangee andrõ ba banuara, ba ifatunuõ. (Dan. 9, 26). 

8 Aefa daõ, ba imane ba zawuyunia: Noa sa mulau walõŵa, ba tenga si nangea mõi nikaoni andrõ. (Hal. zin. 13, 46). 

9 Ba miae ba wabaliŵa lala misa, ba ha waato zi falukha ami, ba mikaoni ba walõŵa. 

10 Ba mõi ba lala zawuyu no mege, ba laozaragõ fefu zi falukha ira, si sõkhi, awõ zi lõ sõkhi, ba afõnu niha si manga naha walõŵa. 

11 Ba me mõi baulu razo, ba wamaigi si manga andrõ, ba iila zamõsa ba daõ, si lõ baru ba walõŵa. (Yes. 61, 10. Efes. 4, 22—24). 

12 Ba imane khõnia: He le, hadia wa mõiõ yomo ba dae, ba lõ baru ba walõŵa? Ba lõ hedehedenia. 

13 Ba imane razo ba genoni: Mibõbõ gahenia ba tangania, ba mitiboõ ia ba zogõmigõmi, baero sibai; ba fegeege dania ba daõ ba fatangisa mboha. (F. 8, 12).

14 Ato sa nikaoni, ba lõ ato nitutuyu. (F. 20, 16).

(A. 15—22: Mar. 12, 13—17. Luk. 20, 20—26.)


15 II. Ba mõi mamagõlõ warizaio, enaõ laalani ia ba huhuonia. 

16 Ba lafatenge khõnia nono zekola andrõ khõra, awõ zi faofao khõ Herode, lamane: He samahaõ! maila, satulõ ndraugõ ba si ndruhu wangombakhaõu lala Lowalangi, ba lõ ba dõdõu niha, lõõ sa õfaigi mbawa niha. 

17 Ba ŵaõ khõma, hadia ba dõdõu, tola labee mbeo khõ kaizaro, ma lõõ? 

18 Ba me no aboto ba dõdõ Yesu walõsõkhira, ba imane: Hana wa mitandraigõ ndrao, samini tdõ? 

19 Mioromaõ khõgu hua mbeo andrõ. Ba laoroõ khõnia zambua hua suku. 

20 Ba imane khõra Yesu: Ha famaedo dae, ba ha õkhõ zura andre? Lamane: Khõ kaizaro. 

21 Ba imane khõra: Ba mibee khõ kaizaro hadia khõ kaizaro, ba khõ Lowalangi hadia khõ Lowalangi. (Luk. 23, 2. Rom. 13, 7).

22 Ba me larongo daõ, ba ahõlihõli dõdõra ba larõi ia, lalau mofanõ. (A. 23—33: Mar. 12, 18—27. Luk. 20, 27—39.)


23 III. Me luo daõ mõi khõnia zadukaio andrõ, sangumaõ lõ femaoso zi mate, ba lasofu khõnia, (Hal. zin. 23, 6. 8). 

24 lamane: He samahaõ, no iŵaõ Moze, na so zi mate niha, si lõ ono, ba yamuowalu woomonia talifusõnia, yamufongaõtõ dalifusõnia andrõ. (Moz. V. 25, 5). 

25 Ba no so ba khõma, dafitu si fatalifusõ, ba mangowalu zi aa ba mate; ba me lõ ononia, ba khõ nakhinia woomonia. 

26 Si manõ gõi wanete daõ ba fanete zi darua, irugi dafitu ira. 

27 Ba ba gafuriata, furira fefu, ba mate gõi galawe andrõ. 

28 Ba ba wemaoso zi mate andrõ, ba ha foomo ia ba zi dafitu andrõ? noa saae dozi zangai yaia. 

29 Ba itema lira Yesu, imane khõra: Selungu ami, lõ saboto ba dõdõmi zura ba lõ saboto ba dõdõmi waabõlõ Lowalangi andrõ. 

30 Ba wemaoso zi mate andrõ sa, ba lõ mangowalu ira, ba lõ mõi nihalõ, hulõ malaika Lowalangi andrõ ba zorugo saae ira. (Luk. 20, 35). 31 Ba ba wemaoso zi mate andrõ, ba hadia, lõ nibasomi niŵaõ Lowalangi khõmi, me imane: (Moz. II. 3, 6). 

32 ”Lowalangi Gaberahamo ndrao ba Lowalangi Gizaaki ba Lowalangi Yakobo?” Ba tenga Lowalangi zi mate ia, no Lowalangi zauri.

33 Ba me larongo daõ niha sato, ba tobali dõdõra ba wamahaõnia andrõ. (A. 34—40: Mar. 12, 28—34.)


34 IV. Ba me larongo farizaio, no ifaafu mbawa zadukaio, ba falukha ira. 

35 Ba so zamõsa khõra, sonekhe ba goroisa, sanofu khõnia, ba wanandraigõ yaia, imane: 

36 He samahaõ, hezo zebua goroisa ba zura goroisa andrõ? 

37 Ba imane khõnia: ”Omasiõ Zoaya yaugõ, Lowalangiu andrõ, moroi siaikõ ba dõdõu, nosou maasambua zangomasiõ yaia, ba õhorigõ geraerau, wangomasiõ yaia.” (Moz. V. 6, 5; 10. 12). 

38 Daõ zebua goroisa, daõ zi fõfõna. 

39 Ba sambua tõ, si fakhilikhili khõnia: ”Omasiõ zahatõ khõu, si mane faomasiu ndraugõ.” (Yoh. I. 4, 20. 21. Moz. III. 19, 18. Rom. 13, 9).

40 Ba goroisa si dombua andrõ manandrõsa goroisa fefu, awõ niŵaõ zamaeleõ andrõ. (A. 41—46: Mar. 12, 35—37. Luk. 20, 41—44.)


41 V. Ba me falukha warizaio, ba isofu khõra Yesu, imane: 

42 Hadia ba dõdõmi ba khõ Keriso andrõ? ha mauwu ia? Lamane khõnia: Mauwu Dawido. 

43 Ba imane khõra: Ba hadia wa ibee tõinia Zoaya Dawido, nifarou Geheha, me imane: 

44 ”No iŵaõ Soaya khõ Zoaya yao: Dadao ba gambõlõgu, irege ubee tou barõ gaheu zi fatiu tõdõ khõu.” (Sin. 110, 1. Hal. zin. 2, 34, 35. Heb. 1—13). 

45 Ba na ibee tõinia Zoaya Dawido, ba he wisa wa mauwunia? Ba lõ sangila manema linia, hadia ia, ba lõ si lõ atau manofu khõnia saae, iotarai luo daõ.

 

MATAIO

Faza 23

 

I. Itegu warizaio Yesu. II. Ieesi mbanua Yeruzalema andrõ.

(A. 1—14: Mar. 12, 38—40. Luk. 20, 45—47.)

 

1 I. Ba humede Yesu ba niha sato ba khõ ndra nifahaõnia, imane: 

2 Ba dadaoma Moze dumadao zangila amakhoita andrõ ba farizaio. 

3 Ba fefu hadia ia, niŵaõra khõmi, ba mioõ, bõi misawõ, ba bõi mioõ ba mbuabuara; laŵaõwaõ sa, ba lõ latõrõ. (Rom. 2, 21). 

4 Ba labõbõ noro sabua ba lahareõ ba galisi niha, ba yaira, ba sara turura lõ labee, ba wamaliŵa yaia. (Luk. 11, 46). 

5 Afuafura laila ira niha, andrõ lalau fefu nilaura andrõ. Laeboloõ sa zura wangerangera andrõ khõra, ba laebuaõ mbowobowo mbarura andrõ. (F. 6, 1. 2. Moz. IV. 15, 38. Moz. V. 6, 8). 

6 Ba no omasi ira naha tánõ si yaŵa ba gowuloa ba dadaoma tánõ si yaŵa ba zekola; (Luk. 11, 43)

7 ba omasi ira na laowai ira ba kade, ba na labee tõira zamahaõ niha tánõ bõõ. 

8 Ba bõi ndramubee tõimi zamahaõ, ha sa samõsa zamahaõ yaami, ba si fatalifusõ ami fefu. 

9 Ba bõi faama ami ba niha ba guli danõ, ha sa samõsa Namami, si so ba zorugo. 

10 Ba bõi ndramaubee tõimi zolohe, me ha samõsa zolohe yaami, Keriso. 

11 Enonimi zebuami. (F. 20, 26, 27). 

12 Ba samaliõ salaŵa yaia, ba niideideõ dania, ba sangideideõ yaia, ba nibaliõ salaŵa. (F. 18, 4. Luk. 14, 11; 18, 14. Amaed. 29, 23; Fet. I. 5, 5). 

13 Ba alai ami, sangila amakhoita, ba farizaio, samini tõdõ! me mikusi mbanua zorugo andrõ fõna niha; lõõ sa mõi ami bakha, ba lõ mifaamõi bakha zi mõi ena. (Luk. 11, 52). 

14 Alai ami, sangila amakhoita ba farizaio, samini tõdõ! me no si manga nomo lakha mbanua ami, ba me mioromaõ wangandrõ sarā; andrõ tedou huku, nifatõrõ khõmi. 

15 Alai ami, sangila amakhoita ba farizaio, samini tõdõ! me no sanõrõi asi, awõ danõ, ami, ba wamaliõ soloõ huku khõmi samõsa niha, ba na no ioõ, ba mibaliõ ono narako, mendrua manõ na sa moroi khõmi. 

16 Alai ami, solohe tanga niha bõõ, ba no aua ami, sangumaõ: Na so zamee hõlu osali, ba si lõõ daõ, ba na so zamee hõlu anaa gosali, ba nitõrõ. 

17 He sambõ tõdõ, si no aua! he zebua ira sa, anaa, ba ma osali, samee amonita anaa andrõ? 

18 Ba mimane: Na so zamee hõlu naha wamee sumange andrõ, ba si lõõ daõ, ba na so zamee hõlu sumange andrõ, si so yaŵa, ba nitõrõ. 

19 He saua! he zebua ira sa, sumange andrõ, ba ma naha wamee, samee amonita sumange andrõ? (Moz. II. 29, 37). 

20 Andrõ, samee hõlu naha wamee sumange, ba ibee hõlu daõ, fabaya si so yaŵa fefu. 

21 Ba samee hõlu osali, ba ibee hõlu daõ, fabaya si onahia osali. (Sal. I. 8, 13). 

22 Ba samee hõlu sorugo, ba ibee hõlu dadaoma Lowalangi fabaya sidadao yaŵa. (F. 5, 34). 

23 Alai ami, sangila amakhoita ba farizaio, samini tõdõ! me mibee zambua niofulu lõnga ba hõwa ba lada, ba no olifu ami zebua goroisa, fanguhuku ba faahakhõ dõdõ ba fa lõ farõi; nioõ zi sambalõ, ba tenga gõi niositengagõ zi sambalõ. (Luk. 11, 42). 

24 He solohe tanga niha, si no aua, mitafiõ nibadu, ba wameta di, ba mitõlõ kudo. 

25 Alai ami, sangila amakhoita ba farizaio, samini tõdõ! me mihaogõ gero mako ba ero wiga, ba yaŵa, ba no fahõna warabu ba folualua. (Luk. 11, 39 b. t.). 

26 He farizaio saua! ofõnaiõ wangehao yaŵa, mako, enaõ sõkhi gõi geronia. (Tit. 1, 15). 

27 Alai ami, sangila amakhoita ba farizaio, samini tõdõ, me no hulõ lewatõ nilau betua ami, si sõkhi sa moroi baero, wamaigida, ba bakha, ba no fahõna dõla zi mate, awõ fefu hadia ia zi taunõ. (Luk. 11, 44). 

28 Si manõ gõi ami, niha satulõ ami, wamaigida, moroi baero, ba bakha, ba no fahõna wamini tõdõ ba fa lõ atulõ. 

29 Alai ami, sangila amakhoita ba farizaio, samini tõdõ! me miaazõkhi lewatõ zamaeleõ andrõ, ba me mihaogõ dandra lewatõ zatulõ, (Luk. 11, 47. 48), 

30 ba me mimane: Na yaaga menaõ ba gõtõ ndra tuada, ba lõ fao ndraaga khõra, ba wamunu samaeleõ andrõ. 

31 Tobali mifaduhuõ dõdõ niha bõõ khõmi, wa no mauwu zamunu samaeleõ andrõ ami. (Hal. zin. 7, 52). 

32 Ba mifõnui zuasua andrõ khõ ndra tuami. (Tes. I. 2, 16).

33 He ulõ, ono gulõ! he miwisa wangefaõ yaami ba wanguhuku andrõ, ba narako? (Mat. 3, 7). (A. 34—36: Luk. 11, 49—51.)


34 II. Andrõ, hiza, ufatenge khõmi zamaeleõ ba satuatua ba sangila amakhoita, ba so dania ba mibunu, miforõfa, ba so, ba mibõzibõzi ba zekola khõmi ba migohi, iotarai mbanua si sambua, numalõ ba zi sambua, (F. 10, 17), 

35 enaõ mõi ba hulumi fefu ndro zatulõ andrõ, niduwagõ ba guli danõ, iotarai ndro Habeli satulõ andrõ, irugi ndro Zakharia, ono Mbarakhia andrõ, nibunumi ba gotaluara gosali naha wamee sumange. (Moz. I. 4, 8. Ngaõt. II. 24, 20 b. t.).

36 Si ndruhu niŵaõgu khõmi, tohare dania daõ fefu ba niha si sagõtõ andre. (A. 37—39: Luk. 13, 34. 35.)

37  He Yeruzalema! he Yeruzalema! samunu samaeleõ andrõ, sanebu kara nifatenge khõnia, ha me uga no utandraigõ mangowuloi onou, si mane sifagelo, na iowuloi nononia barõ gafinia, ba lõ sedõna ami. 

38 Hiza, terõi khõmi nomomi, adudu. (F. 24, 2. Sal. I. 9, 7). 

39 Uŵaõ sa khõmi, lõõ saae miila ndrao, iotarai dae, irege miŵaõ dania: Yaahowu zi so ba dõi Zoaya! (F. 21, 9. Yoh. 12, 

 

MATAIO

Faza 24

 

I. Famaeleõ fanudugõ Yeruzalema. II. Famaeleõ faatua danõ. III. Famarou tõdõ, ba wa lõ mõrõ. (A. 1—28: Mar. 13, 1—23. Luk. 21, 5—24.)

 

1 I. Ba mõi baero Yesu, irõi gosali, mofanõ ia, ba mõi khõnia nifahaõnia, ba wanuturu osali andrõ khõnia. 

2 Ba itema lira, imane khõra: Hadia, lõ miila daõ fefu? Si ndruhu niŵaõgu khõmi, sambua lõ torõi ba daõ ba dete nawõnia yaŵa, kara, si lõ ladudugõ. (Luk. 19, 44). 

3 Ba me mudadao ia ba hili wanikha, ba mõi khõnia nifahaõnia, ba zi ha yaira, lamane: Ombakhaõ khõma, ha waara daõ, ba hadia dandra waasomõ ba tandra waatua danõ. 

4 Ba itema lira Yesu, imane khõra: Mifaigi, fa bõi ifaelungu ami niha, ha niha ia. (F. 7, 15. Tes. II. 2, 3). 

5 Ato sa dania zi mõi, sanagõ tõigu, sangumaõ: Yaodo Keriso, ba ato lafaelungu. (Yoh. 5, 43. Hal. zin. 5, 36 b. t.). 

6 Ba mirongo dania wanuwõ ba feiraira ba wanuwõ; mifaigi, bõi tokea ami; lõõ sa tola lõ si manõ, ba tenga faatua danõ na sa. 

7 Maoso dania zi sambua soi, udu zi sambua; ba si sara õri, udu zi sara; ba sosó lofo mbanua awõ ndruru danõ misa. 

8 Ba bõrõta waafõkhõ daõ fefu. 

9 Ba daõ dania laohe ami ba wamakao ba labunu ami; ba dozi soi dania zi fatiu tõdõ khõmi, bõrõ dõigu andrõ. (F. 10, 17 b. t. Yoh. 16, 2. Fam. 2, 10). 

10 Ba ato dania ba daõ zi teala, ba faoma dania laā mbõli nawõra, ba faoma fatiu dõdõra khõ nawõra. 

11 Ba ato zi maoso samaeleõ sofaya, ba ato lafaelungu. (Yoh. I. 4, 1). 

12 Ba me monõnõ wa lõ atulõ, ba ato zi taya faomasi. (Tim. II. 3, 1 b. t.). 

13 Ba sanau õlõ irugi gamozua, daõ niorifi. (F. 10, 22. Yak. 1, 12). 

14 Ba teturiagõ dania mbanua Lowalangi andrõ, turia somuso dõdõ, ba guli danõ misa, maasagõrõ, ba wamaduhuõ ba niha fefu, ba awena dania faatua danõ. (Rom. 10, 18). 

15 Ba na miila dania waadudu andrõ, sihokha mbuda, niŵaõ Daniëli, ba naha niamoniõ — yatumõrõ tõdõnia sombaso dae — (Dan. 9, 27; 12, 13) 

16 ba ndramoloi zi so ba Yudaia, ndramusaŵa hili. 

17 Bõi yamõi tou zi so ba dete nomonia yaŵa, ba wangai hadia ia ba nomonia, (Luk. 17, 31), 

18 ba bõi yamufuli ia furi si so ba nowi, ba wangai barunia. 

19 Ba alai zanabina ba si so ono ba mbagi zusu, na luo daõ! (Luk. 23, 29). 

20 Ba miangandrõ, fa bõi baŵa deu, ba fa bõi luo sabato, na luo woloimi andrõ. 

21 So sa wamakao sabõlõbõlõ ba daõ dania, si lõ irai si manõ, iotarai mbõrõta danõ, irege dae, ba lõõ gõi si manõ dania. (Dan. 12, 1). 

22 Ba na tenga niõnaigõ luo daõ enaõ, ba samõsa lõ auri niha. Ba bõrõ nitutuyu andrõ, wa teõnaigõ luo andrõ. 

23 Ba na so ba daõ zangumaõ khõmi: Faigi, so ba dae Keriso, ba ma: ba daõ so ia, ba bõi mifati. (Luk. 17, 21. 23 b. t.). 

24 Maoso sa dania Keriso faya ba samaeleõ sofaya, ba lafazõkhi dandra sebua, awõ gilaila, ba wamaelungu nitutuyu andrõ, na bõla. (Tes. II. 2, 9). 

25 Hiza, no uhõnagõ uŵaõ khõmi. 

26 Ba na lamane khõmi: Hiza, ba danõ si mate so ia, ba bõi miaee; ba ma: Hiza, ba mbatee, ba bõi mifati. 

27 Hulõ gari mbanua sa si otarai gatumbukha luo, sihaga, irege gaekhula, si manõ dania waaso Nono Niha andrõ. (Luk. 17, 24).

28 Ba zi so amatela, ba daõ owulu moyo. (Yob. 39, 30. Luk. 17, 37). (A. 29—36: Mar. 13, 24—32. Luk. 21, 25—33.)


29 II. Ba aefa siaikõ wamakao andrõ, na luo daõ, ba taya haga luo, ba lõõ saae humaga mbaŵa, ba atoru ndrõfi moroi ba mbanua si yaŵa, ba humeuheu wangaro mbanua si yaŵa. (Yes. 13, 10. Fam. 6, 12 b. t.). 

30 Ba aefa daõ, ba oroma dandra Nono Niha andrõ ba mbanua si yaŵa, ba megeege fefu soi ba guli danõ, ba laila dania Nono Niha, si so moroi si yaŵa, ba dete lawuo ba mbanua, fao waabõlõ ba lakhõmi sebua. (F. 25, 31, Dan. 7, 13. Fam. 1, 7. Mar. 14, 62). 

31 Ba ifatenge malaikania, telau dorofe sebua li, ba laowuloi khõnia nitutuyunia andrõ, moroi ba zi fasui, iotarai wondrege danõ, numalõ ba wondregenia tánõ sa. (F. 13, 41. Tes. I. 4, 16). 

32 Ba ba marafala mitõngõni wamaedo andrõ: Na moidanõ ndrahania, na tumbu lehelehe, ba miila, no ahatõ mbaŵa waaukhu zino. (Luk. 21, 37). 

33 Si manõ gõi ami, na miila daõ fefu, ba oroma khõmi, no ahatõ ia. 

34 Si ndruhu niŵaõgu khõmi, lõ fakhamõ atua niha si sagõtõ andre, ba no alua daõ fefu. (F. 16, 28). 

35 Atua mbanua ba atua danõ, ba lõ awua niŵaõgu.

36 Ba baŵa andrõ ba inõtõ, ba lõ sangila, he malaika ba zorugo, he Ono; ha Ama zangila. (Tes. I. 5, 1 b. t.). (A. 37—41: Luk. 17, 26—36.)

37 Ba hulõ si mane me luo Noakhi, si manõ gõi waaso Nono Niha andrõ dania. (Moz. I. 6, 5. 11 b. t.). 

38 Hulõ si mane yaira sa, me luo fõna waanõnõ danõ andrõ, mangamanga ira ba mamadumadu hadia ia, mangowalu ba mamee nihalõ, irugi luo mõi baowo Noakhi, 

39 ba lõ aboto ba dõdõra, irege so waanõnõ andrõ ba irege ahori ira fefu, si manõ gõi dania waaso Nono Niha andrõ. 

40 Darua dania zi so ba nowi; samõsa nihalõ ba si samõsa, ba nirõi.

41 Darua ndra alawe sanutu fakhe ba lõsu; samõsa nihalõ ba si samõsa, ba nirõi.


42 III. Andrõ, bõi mifõrõ, me lõ miila mbaŵa waaso Zoaya yaami. (F. 25, 13. Mar. 13, 33). 

43 Ba daõ mibee ba dõdõmi: Na iila enaõ sokhõ omo, ha waalaŵa mbongi so zanagõ, ba lõ mõrõ ia enaõ, ba itimba enaõ zanagõ, fa lõ mõi yomo khõnia. (Luk. 12, 39 b. t. Fet. II. 3, 10. Fam. 3, 3).

44 Andrõ yaami gõi, mihõnagõ mifaanõ ami, me si lõ midõnadõna dania Nono Niha, na so ia. (A. 45—51: Luk. 12, 42—46.)

45 Ba ha niha zawuyu andrõ, si lõ farõi, satuatua, nibee zokhõ yaia barõ mbawa si so yomo khõnia, ba wamee gõra, na inõtõ wemanga? 

46 Yaahowu zawuyu andrõ, na iila sokhõ yaia, na so ia, no ioõ daõ. 

47 Si ndruhu niŵaõgu khõmi, ibee barõ mbawania fefu hadia ia, zi so khõnia. 

48 Ba na iŵaõ tõdõnia sawuyu si lõ sõkhi: Mogasa waaso zokhõ yao, 

49 ba na ibõrõtaigõ ibõzibõzi nawõnia sawuyu, ba na mangamanga ia, ba na ibadubadu hadia ia, awõ zi mabumabu andrõ; 

50 ba so dania zokhõ sawuyu andrõ, na luo lõ idõnadõna ba gamaudu waalaŵa luo, na iwai lõ yaia na; 

51 ba iõtõ dalu zawuyu andrõ, ba ibee gurakhania awõ zamini tõdõ andrõ; ba fegeege dania ba daõ ba fatangisa mboha. (F. 22, 13; 25, 30).

 

MATAIO

Faza 25

 

I. Amaedola: Ono alawe si dafulu. II. Amaedola: Anaa, nibee ba zohare. III. Fanguhuku ba gamozua.

 

1 I. Ba daõ dania fakhilikhili ira mbanua zorugo andrõ nono alawe, dafulu, sangai fandrura, ba weamõi mamaondragõ sangowalu. (Fam. 19, 7 b. t. Kor. II. 11, 2). 

2 Ba dalima ira zambõ tõdõ, ba dalima zatuatua. 

3 Lahalõ sa wandrura sambõ tõdõ andrõ, ba lõ laohe wanikha. 

4 Ba satuatua andrõ, ba laohe wanikha ba nahia, fabaya fandrura. 

5 Ba me ara zangowalu, ba manukõu ira fefu ba mõrõ. 

6 Ba me talu mbongi, ba so ziao: Hiza zangowalu, miae mifaondragõ ia! 

7 Awena maoso nono alawe andrõ fefu ba lahaogõ wandrura. (Luk. 12, 36). 

8 Ba lamane sambõ tõdõ andrõ ba zatuatua: Mibee fanikhama wanikhami maifu, mate sa wandruma andre. 

9 Ba latema lira satuatua, lamane: Ma dania faoma ambõ khõda; sõkhi na mõi ami ba zolafo, ba na miõli khõmi. 

10 Ba me no mõi ira mowõli, ba so zangowalu, ba si no mamaanõ, ba mõi yomo, awõnia ba walõŵa, ba lakusi mbawandruhõ. (Luk. 13, 25 b. t.). 

11 Ba aefa daõ, ba so gõi nono alawe no mege, si tosai, lamane: He Tua! he Tua! bokai khõma! 

12 Ba itema lira, imane: Si ndruhu niŵaõgu khõmi, lõ uila, ha niha ami. (F. 7, 22. 23. Luk. 13, 27).

13 Andrõ bõi mifõrõ, me lõ miila mbaŵa, aŵo ginõtõ. (A. 14—30: Luk. 19. 11—28.)


14 II. Hulõ niha sofanõ: Humede ia ba zawuyunia, ibee ba dangara zi so khõnia. 

15 Ibee ba zi samõsa, ba lima balaki, ba ba zi samõsa, ba dua balaki, ba ba zi samõsa, ba samba fondruyu, dali waabõlõ zamõsana, ba mofanõ ia. 

16 Ba ianemaõ mõi nibee si lima balaki, ilau ba waniaga, ba fabali. 

17 Si manõ gõi nibee si dua balaki, fabali ibee. 

18 Ba nibee si samba fondruyu, ba mõi mogooli tanõ, ibiniõ bakha ganaa zokhõ yaia. 

19 Ba me no ara, ba so zokhõ sawuyu andrõ, ba mangerai õmõ ia khõra. 

20 Ba iondrasi ia nibee si lima balaki, iohe gõi zi lima balaki harenia, imane: Lima balaki nibeeu ba dangagu, Tua faigi, lima balaki tõ, nisõndragu, harenia. 

21 Imane khõnia sokhõ yaia: Lau, sawuyu si sõkhi, si lõ farõi; lõ si farõi ndraugõ ba zi lõ oyaoya, ba ubee barõ mbawau zoya; tabu ba waomuso dõdõ andrõ khõ zokhõ yaugõ. (F. 24, 45. 47). 

22 Ba iondrasi gõi ia nibee si dua balaki, imane: Dua balaki nibeeu ba dangagu, Tua, faigi dua balaki tõ nisõndragu harenia. 

23 Imane khõnia sokhõ yaia: Lau, sawuyu si sõkhi, si lõ farõi; lõ si farõi ndraugõ ba zi lõ oyaoya, ba ubee barõ mbawau zoya; tabu ba waomuso dõdõ andrõ khõ zokhõ yaugõ. 

24 Ba iondrasi ia gõi nibee si samba fondruyu andrõ, imane: He Tua, no uila ndraugõ, wa niha sabee huku ndraugõ; mamasi ndraugõ ba zi lõ nitarumõ ba mangozaraõ ba zi lõ nifazaeweu, 

25 ba no atau ndrao, ba no mõido mubiniõ zi samba fondruyu andrõ khõu barõ danõ; ba yaae khõu ganaau. 

26 Ba itema linia sokhõ yaia, imane khõnia: He sawuyu si lõ sõkhi, sareu! Na no õila mamasi ndrao,ba zi lõ nitarugu ba mangozara ndrao, ba zi lõ nifazaewegu; 

27 ba õbee menaõ nifalali wirõgu andrõ, ba zamalali anaa, ba na so ndrao, ba utema enaõ ganaagu, fabaya hare. 

28 Ba mihalõ khõnia zi samba fondruyu andrõ, ba mibee ba zi so si fulu balaki. 

29 Dozi sa, ba zi so ba tebee na ba tehõna khõra; ba ba zi lõ õ, ba teheta gõi zi so khõnia. (F. 13, 12).

30 Ba sawuyu andrõ, si lõ guna, ba mitiboõ baero ba zogõmigõmi. Ba fegeege dania ba daõ ba fatangisa mboha. (F. 8, 12).


31 III. Ba na so Nono Niha, na si so lakhõmi ia, na fao khõnia malaika andrõ fefu, ba daõ dania dumadao ia ba dadaoma lakhõminia andrõ. (F. 16, 27. Luk. 21, 27). 

32 Ba teowuloi dania fõnania fefu soi, ba ifõfõõ ira, si mane na ifõfõõ ira mbiribiri si alawe mbiribiri si matua kubalo. (Rom. 14, 10. Kor. II. 5, 10). 

33 Ba ifaaso ba gambõlõnia mbiribiri si alawe, ba ba gaberania mbiribiri si matua. (Hes. 34, 17 b. t.).

34 Ba imane dania razo andrõ ba zi so ba gambõlõnia: Mi aine, yaami, nifahowuõ Namagu, mitema gondrõita andrõ, banua andrõ, niasiwai khõmi, iotarai mbõ õta danõ. 

35 Me olofo ndrao, ba no mibee gõgu; me owõkhi dõdõgu, ba no nifabadugõ khõgu nidanõ; me tome ndrao, ba no mifaamõido yomo; (Yes. 58, 7); 

36 me lõ nukhagu, ba no mifonukha ndrao; me mofõkhõ ndrao, ba no mõi ami mufaigi ndrao; ba me sodo ba gurunga, ba no mõi ami khõgu. 

37 Ba latema dania linia satulõ andrõ, lamane: He Tua, ha mega maila solofo ndraugõ, ba mabee gõu! ba ma sowõkhi tõdõ ndraugõ, ba mafabadugõ khõu nidanõ? 

38 Ba ha mega maila, tome ndraugõ, ba mafaamõiõ yomo? ba ma si lõ nukha ndraugõ, ba mafonukhaõ?

39 Ba ha mega maila sotõkhõ ndraugõ, ba ma si so ba gurunga, ba mõiga khõu? 

40 Ba itema dania lira razo andrõ, imane khõra: Si ndruhu niŵaõgu khõmi, ndrege nilaumi ba dalifusõgu andrõ, fondrege zi numana, ha niha ia, ba khõgu no milao daõ. (F. 10, 40. Amaed. 19, 17. Mar. 3, 35). 

41 Awena dania imane gõi ba zi so ba gabera: Milabu ami, yaami, nielifi, miae ba galitõ andrõ, si lõ matemate, niebuaõ khõ Gafõkha andrõ ba ba malaikania. (F. 7, 23. Yes. 30, 33. Fam. 20, 10. 15; 21. 8). 

42 Olofo ndrao, ba lõ nibeemi õgu; owõkhi dõdõgu, ba lõ nifabadugõmi khõgu; (Yak. 4, 17); 

43 tome ndrao, ba lõ nifaamõimi yomo yao; lõ nukhagu, ba lõ nifonukhami yaodo; mofõkhõ ndrao, ba ba gurunga sodo, ba lõ si mõi ami mamaigi yao. 

44 Ba latema dania linia, yaira gõi, lamane: He Tua, ha mega maila solofo ndraugõ, ba ma sowõkhi tõdõ, ba ma tome, ba ma si lõ nukha, ba ma sofõkhõ, ba ma si so ba gurunga ndraugõ, si lõ si mõiga ngoningoniu? 

45 Ba itema dania lira, imane: Si ndruhu niŵaõgu khõmi, ndrege zi lõ nilaumi khõ wondrege zi numana andrõ, ha niha ia, ba khõgu gõi lõ nilaumi daõ. 

46 Ba mõi daõ ba waafõkhõ si lõ aetu andrõ, ba satulõ andrõ, ba mõi ba waauri si lõ aetu. (Dan. 12, 2. Yoh. 5, 29).

 

MATAIO

Faza 26

 

I. Famagõlõ gere, ba wamunu Yesu. II. Tebayoini Yesu, ba Mbetania. III. Iombakhaõ zi manga mbõlinia. IV. Ioroiõ wemanga niamoniõ andrõ. V. Mangandrõ Yesu ba kabu Gezemane. VI. Larau ia. VII. Teetuõ hukunia ba rafe sebua andrõ. VIII. Iosilõõgõ Yesu Fetero. (A. 1—5: Mar. 14, 1. 2. Luk. 22, 1. 2.)

 

1 I. Ba me no ioozui Yesu huhuonia andrõ fefu, ba imane khõ ndra nifahaõnia: 

2 Miila, dua wongi tõ wasa, ba tebee ba danga niha Nono Niha, ba wamorõfa yaia. (Yoh. 13, 1). 

3 Ba falukha ndra ere sebua ba satua mbanua, baolayama gere sebua andrõ, sotõi Kayafa. (Yoh. 11, 47 b. t.). 

4 Ba mamagõlõ ira, enaõ laonekhesi wondrau Yesu, ba wamunu yaia. 5 Ba lamane: Bõi ba gowasa, fa lõ aekhu niha. (A. 6—13: Mar. 14, 3—9: Yoh. 12, 1—8.)


6 II. Ba me so ba Mbetania Yesu, ba nomo Zimoni andrõ, sobou auri, ba iondrasi ia ira alawe, 

7 so khõnia zamba bulibuli wanikha samohua, sebua bõli, ba ifaduwa ba hõgõ Yesu, me manga ia. 

8 Ba me laila daõ nifahaõ, ba kumõkõkõkõ ira, lamane: Hadia wa laalimagõsi? 

9 Tola sa laamawa menaõ, ebua mbõli, ba labee ba zi numana menaõ. 

10 Ba me iila daõ Yesu, ba imane khõra: Hadia wa mibusi dõdõ ndra alawe andre? si sõkhi sa nilaunia khõgu. 

11 Lõõ sa mamalõmalõ khõmi zi numana, ba yaodo, ba tenga si lõ mamalõmalõ khõmi. 

12 Ba wangehao yao, ba wogoo yao, ilau ba nõsigu wanikha andre.

13 Si ndruhu niŵaõgu khõmi, fefu gofu heza, ba nituriagõ turia somuso dõdõ andrõ, ba guli danõ maasagõro, ba daõ gõi teombakhaõ nilau dae, ba wanõrõ tõdõ yaia. (F. 24, 14). (A. 14—16: Mar. 14, 10. 11. Luk. 22, 3—6.)

14 Ba mõi zi samõsa, awõ zi felendrua, si so tõi Yuda, banua Kariota, isaŵa gere sebua, imane: 

15 Ha waebua mibee khõgu, ba uombakhaõ ia khõmi? Ba latulo khõnia zi tõlu ngafulu rufia. (Sakh. 11, 12. Moz. II. 21, 32. F. 27, 9).

16 Ba iotarai daõ, ba ialui lala, ba wangombakha yaia. (Tim. I. 6, 9. 10). (A. 17—20: Mar. 14, 12—16. Luk. 22, 7—18.)


17 III. Ba me baŵa roti si lõ muaisõni, si fõfõna, ba mõi khõ Yesu ndra nifahaõ, lamane: Hezo zomasiõ maasiwai khõu, ba wemanga wasa? (Moz. II. 12, 3 b. t.). 

18 Ba imame: Miae miyomo ba mbanua, khõ zane, ba mimane khõnia: Daõ niŵaõ zamahaõ khõu: No ahatõ ginõtõ andrõ khõgu; ba khõu uā wasa, awõ ndra nifahaõgu. 

19 Ba laoõ nifahaõ andrõ niŵaõ Yesu khõra, ba laasiwai wasa andrõ.

20 Ba me bongi saae, ba mõi ia manga, awõ zi felendrua andrõ. (A. 21—25: Mar. 14, 18—21. Luk. 22, 21—23.)

21 Ba me manga ira, ba imane: Si ndruhu niŵaõgu khõmi, fasamõsa ami zi manga mbõligu. (Yoh. 13, 21 b. t.). 

22 Ba abu sibai dõdõra, ba labõrõtaigõ lamane khõnia, dozi ira: Hadia, yaodo, Tua? 

23 Ba itema lira, imane: Si falulu manga khõgu, daõ zi manga mbõligu. (Sin. 41, 10. Yoh. 13, 18. 26). 

24 Mõi sa Nono Niha, itõrõ nisura andrõ ba khõnia, ba alai niha andrõ, si manga mbõli Nono Niha: mohare menaõ niha andrõ, na lõ irai tumbu. (Sin. 22. Yes. 53. Luk. 22, 19. 20).

25 Ba itema linia Yuda andrõ, si manga mbõlinia, imane khõnia: Ma yaodo, samahaõ? Ba imane khõnia: Yaia niŵaõu. (A. 26—29: Mar. 14, 22—25. Luk. 22, 19. 20. Kor. I. 11, 23 b. t.)


26 IV. Ba me manga ira, ba ihalõ roti Yesu, ifahowuõ, iboboto ba ibee khõ ndra nifahaõ ba imane: Mitema, mia, botogu dae. 

27 Ba ihalõ mako, iaohasi gõlõ Lowalangi, ibee khõra ba imane: 

28 Mibadu, dozi ami, dogu sa dae, do gamabuula li andrõ, saduwa dania saiahi zato, ba wangefaõ horõ. (Mat. 20, 28. Moz. II. 24, 8. Yer. 31, 31 b. t.).

29 Ba uŵaõ khõmi, lõõ saae ubadu nõsi mbua nagu andrõ, iotarai dae, irugi luo wamadugu si bohounia, ba mbanua Namagu andrõ, aŵomi. (Luk. 22, 18. 29. 30). (A. 30—35: Mar. 14. 26—31.)


30 V. Ba me no aefa manunõ ira, ba mõi ira baero ba gahe hili wanikha andrõ. (Luk. 21, 37; 22, 39). 

31 Ba imane khõra Yesu: Dozi teala ami ba khõgu bongi andre. Noa sa so ba zura: ”Ubago dania gubalo andrõ, ba muzaewe mbiribiri andrõ, nikubaloi.” (Sakh. 13, 7. Yoh. 16, 32). 

32 Ba na aefa maoso ndrao, ba mowaõwaõdo ba Galilaia, fõnami. (F. 28, 7. 16). 

33 Ba itema linia Fetero, imane khõnia: Ba he dozi teala ira ba khõu, ba yao, ba tebai teala. (Luk. 22, 33 b. t.). 

34 Imane khõnia Yesu: Si ndruhu niŵaõgu khõu, bongi andre, lõ fakhamõ miŵo zilatao, ba no medõlu õosilõõgõ ndrao. (Yoh. 13, 38).

35 Imane khõnia Fetero: Ba he mate enaõ ndrao, awõu, ba lõ uosilõõgõ ndraugõ. Ba si manõ wangumaõ ndra nifahaõ fefu. (A. 36—46: Mar. 14, 32—42. Luk. 22, 40—46.)


36 Ba irugi Yesu halama, Gezemane dõinia, fao ira khõnia. Ba imane khõ ndra nifahaõ: Midadao ba dae, fatua mõido ba daõ, ba wangandrõ. 

37 Ba iohe awõnia Wetero, ba ono Zebedaio andrõ, si darua, ba ibõrõtaigõ abu dõdõ ba alangu dõdõ. (F. 17, 1. Yes. 53, 7). 

38 Ba imane khõra: Abu sibai dõdõgu, irugi waamate; miiagõ dae, bõi mifõrõ, awõgu. 

39 Ba mõi ia, lõ arõu, ifalõgu ia tou, mangandrõ ia, imane: He Ama, na so lala, ba yamutalui ndrao mako andrõ. Ba bõi somasi ndrao, ha somasi ndraugõ. (F. 20, 22. Yoh. 5, 7. 8). 

40 Ba mõi ia khõ ndra nifahaõ andrõ, ba no mõrõ ira, me irugi, ba imane khõ Wetero: Ba tebai si lõ mõrõ ami mato saza, awõgu? 

41 Bõi mifõrõ, ba miangandrõ, fa lõ itõrõ ami fanandraigõ. Aoha sa gõlõ dõdõ, ba no sambõ faabõlõ nõsi. (Fet. I. 5, 8. Gal. 5, 17). 

42 Ba ifuli mõi, zamuza tõ, mangandrõ ia, imane: He Amagu! na teai italui ndrao, fa lõ ubadu ia, ba yaitõrõ zomasi ndraugõ. 

43 Ba me ifuli ia ba noa zui mõrõ ira, me irugi, noa sa abua guli hõrõra. 

44 Ba irõi ira, ifuli mõi mangandrõ, no medõlu, si manõmanõ linia. 

45 Aefa daõ, ba mõi ia khõ ndra nifahaõ andrõ, ba imane khõra: Ba mifõrõ saae, ba miolombase! — Hiza, no fadege, fa tebee ba danga niha si so horõ Nono Niha.

46 Mifaoso, talabu, hiza no ahatõ zi manga mbõligu andrõ. (A. 47—57: Mar. 14, 43—50. Luk. 22, 47—53. Yoh. 18, 3—12.)


47 VI. Ba me humede ia na, ba hiza Yuda andrõ, awõ zi felendrua, ba ato zi fao khõnia; so wõda ba bago gama, laotarai gere sebua ba satua mbanua andrõ. 

48 Ba no iŵaõ khõra dandra si manga mbõlinia andrõ, no imane: Si faago bawa ndrao, daõ ia, daõ mirau. 

49 Ba ianemaõ iondrasi Yesu, imane: He samahaõ? ba faago bawa ia khõnia. 

50 Ba imane khõnia Yesu: He le, hadia, wa so ndraugõ? Awena laondrasi, lababaya Yesu, larau. 

51 Ba hiza, ituyu wõdania si samõsa, awõ Yesu, isõbi, ihareõ khõ zawuyu gere sebua, ieŵa dalingania, si sambua. 

52 Ba imane khõnia Yesu: Saembugõ wõdamõ! Dozi sa sangai fõda, ba fõda wamunura. (Moz. I. 9, 6. Rom. 13, 4). 

53 Ma owai tebai mangandrõ ndrao khõ Namagu, enaõ ifatenge awõgu iadae malaika, tõra felendrua legio? 

54 Ba he wisa itõrõ ba daõ niŵaõ ba zura? Lõ tola lõõ, si manõ lala. (Luk. 24, 44).

55 Ba daõ iŵaõ Yesu ba zato andrõ: Hulõ ba zamarau mõi ami, no mofõda ami ba mobago gama, ba wondrau yao. Ba no ero maõkhõ mudadao ndrao ba gosali, mamahaõ, ba lõ niraumi yao. (Yoh. 18, 20).

56 Ba andrõ si manõ daõ fefu, enaõ itõrõ zi so ba zura zamaeleõ andrõ. Ba larõi ia nifahaõ fefu, moloi. (Sin. 88, 9). (A. 67—68: Mar. 14, 53—65. Luk. 22, 54. 63—71. Yoh. 18, 12—14. 24.)


57 VII. Ba laohe Yesu sondrau yaia andrõ, laohe khõ gere sebua andrõ, Kayafa, ba zi falukha zangila amakhoita ba satua mbanua andrõ. 

58 Ba ioõ Fetero, arõu moroi furi, irugi golayama gere sebua andrõ, ba mõi ia bakha, dumadao ia ba ngai genoni, ba wamaigi lualua. 

59 Ba laalui ere sebua ba salaŵa rafe sebua andrõ fefu, he lawisa wamõbõgõ horõ khõ Yesu, ba wamunu yaia, (Hal. zin. 6, 13), 

60 ba lõ lasõndra, he ŵaae ato zi so samõbõgõ, sofaya. Ba ba gafuriata, ba darua zi so, (Sin. 35, 11; 100, 2. Moz. V. 19. 15), 

61 lamane: No iŵaõ daõ: Uila ududugõ gosali Lowalangi andrõ, ba ha tõlu ngaluo uangotomosiõ. (F. 27, 40. Yoh. 2, 10). 

62 Ba maoso gere sebua, imane khõnia: Hadia, lõ õtema li ba nibõbõgõ dae khõu? 

63 Ba lõ hedehede Yesu. Ba humede gere sebua, imane khõnia: Ubee ba hõlu ndraugõ, khõ Lowalangi sauri andrõ, enaõ õŵaõ khõma, na Keriso andrõ ndraugõ, Ono Lowalangi. 

64 Imane khõnia Yesu: Yaia niŵa õu. Ono Lowalangi ndraodo. Ba uŵaõ khõmi, iotarai dae, ba miila, dumadao Nono Niha ba gambõlõ waabõlo andrõ, ba miila so ia moroi sa, ba dete lawuo, ba mbanua si yaŵa. (Dan. 7, 13. Hal. zin. 7, 55). 

65 Awena isika nukhania ere sebua, imane: No mangaohangaoha ia! Hadia guna zi so ba mbõrõ saae khõda? hiza, faefá mirongo wangaohangaoha andrõ. (Yoh. 10, 33 b. t.). 

66 He wisa ba dõdõmi? Ba latema linia, lamane: Huku tamunu hukunia. (Moz. III. 24, 16. Yoh. 19, 7). 

67 Ba ladidiloi mbawania, lagukhui ia, ba so gõi zamalisi bawania (Yes. 50, 6), 68 lamane: Faeleõ khõma, Keriso, ha niha zamõsi yaugõ? (A. 69—75: Mar. 14, 66—72. Luk. 22, 55—62. Yoh. 18, 16—18. 25—27.)


69 VIII. Ba no dumadao Wetero baero ba golayama. Ba mõi khõnia zawuyu, ono alawe, imane: Yaugõ gõi nawõ Yesu andrõ, banua Galilaia. 

70 Ba iosilõõgõ fõnara fefu, imane: Lõ uila hadia niŵaõu. 

71 Ba me itõrõ mbawa gõli, weamõi baero, ba iila ia tánõ bõõ, ba imane ba zi so ba daõ: Awõ Yesu, banua Nazareta, daõ. 

72 Ba ifuli iosilõõgõ, fahõlu ia, imane: Lõ uila, ha niha daõ. (F. 16, 16). 

73 Ba lõ ara gotalua, ba mõi khõ Wetero zi so ba daõ, lamane khõnia: Duhu, samõsa gõi ndraugõ khõra, ifaeleõ sa gõi ndraugõ liu. 

74 Ba ibõrõgõ ielifi ia ba fahõlu, imane: Lõ uila, ha niha daõ. Ba ianemaõ miwo zilatao. 

75 Ba itõrõ tõdõ Wetero niŵaõ Yesu, me imane: Lõ fakhamõ miwo zilatao, ba no medõlu õosilõõgõ ndrao. Ba mõi ia baero, megeege sibai. (A. 34).

 

MATAIO

Faza 27

 

I. Laohe khõ Wilato Yesu. II. Faamate Yuda. III. Laetuõ huku Yesu. IV. Laoaya. V. Laforõfa. VI. Mate ia. VII. Lakoo. VIII. Latarogõ lewatõ.

 

1 I. Ba me no moluo, ba mamagõlõ ndra ere sebua fefu, awõ zatua mbanua andrõ, ba khõ Yesu, ba wamunu yaia. (Mar. 15, 1. Luk. 22, 66—71).

2 Ba labõbõ ia, laohe, labee ba danga gumandru, Filato. (F. 20. 19. Luk. 23. Yoh. 18, 28).


3 II. Ba me iila Yuda andrõ, si no manga mbõlinia, laetuõ huku, ba mangesa dõdõnia; ba ifuli zi tõlu ngafulu rufia, ba gere sebua ba ba zatua mbanua andrõ, 

4 imane: Horõgu, me no uā mbõli ndro zi lõ horõ. Ba lamane: Hana wa õfuli, khõma? Faigi, he õwisa. 

5 Ba itiboõ ba gosali rufia andrõ ilau mofanõ, mõi ia muhie mbaginia. (Hal. zin. 1, 18). 

6 Ba lahalõ rufia andrõ ira ere sebua, lamane: Lõ tola tabee ba naha gameela, me bõli ndro. 

7 Ba mamagõ õ ira, ba labee bõli mbenua zamõzi bowoa andrõ, nibee lewatõ zikoli. 

8 Andrõ labee tõi mbenua andrõ mbenua ndro, irugi maõkhõ andre. (Hal. zin. 1, 19). 

9 Ba daõ itrõ niŵaõ Yeremia andrõ, samaeleõ, me imane: ”Ba lahalõ zi tõlu ngafulu rufia andrõ, bõli nifatõ bõli andrõ, nifatõ Ndraono Gizeraëli bõli, (Sakh. 11, 13)

10 ba labee bõli mbenua zamõzi bowoa andrõ; uoõ niŵaõ Zoaya khõgu.” (A. 11—26: Mar. 15, 2—15. Luk. 23, 2—4. 17—25. Yoh. 18, 33—40.)


11 III. Ba fõna gumandru so Yesu. Ba isofu khõnia kumandru, imane: Hadia, razo niha Yehuda ndraugõ? Ba imane Yesu: Yaia niŵaõu. 

12 Ba me laadugõ ia ere sebua ba satua mbanua andrõ, ba lõõ manõ itema li. (F. 26, 63). 

13 Ba imane khõnia Filato: Hadia, lõ õrongo, hadia ia fefu, wangadugõra yaugõ? 

14 Ba lõ itema linia, sambua li lõõ, tõbali ahõlihõli sibai dõdõ gumandru. 

15 Ba no mubõwõgõ, ero na owasa ibee aefa kumandru ba zato zamõsa nikuru, ha niha zomasi ira. 

16 Ba so khõra nikuru, safaito, me luo daõ, Baraba dõinia. 

17 Ba me owulo ira, ba imane khõra Filato: Ha niha zomasi ami, uefaõ khõmi, Baraba andrõ, ba ma Yesu andrõ, nifotõi Keriso? 

18 Noa sa iila, bõrõ waafõkhõ dõdõ, wa labee ia ba dangania. 

19 Ba me dumadao ia ba dadaoma zanguhuku, ba ifatenge khõnia foomonia, imane: Bõi babaya niha satulõ andrõ, noa sa tefakao sibai ndrao, ba khõnia andrõ, ba wangifi me owi. 

20 Ba lafawee zato ira, ere sebua ba satua mbanua andrõ, enaõ laandrõ Mbaraba andrõ, ba enaõ lafakiko Yesu. (Hal. zin. 3, 13. 14). 

21 Ba humede kumandru, imane khõra: Ha niha zomasi ami uefaõ khõmi, ba zi darua andrõ? Ba lamane: Baraba andrõ. 

22 Imane khõra Filato: Ba he uwisa khõ Yesu andrõ, nifotõi Keriso? 

23 Lamane fefu: Niforõfa! Ba imane: Ba hadia horõnia? Ba monõnõ weaora, lamane: Niforõfa! 

24 Ba me iila Filato, lõõ manõ mana ndrõsa, ba tedou manõ waguaguasa, ba ihalõ nidanõ, isasai dangania, fõna zato, imane: Lõ horõgu ba ndro dae; mifaigi he miwisa. (Moz. V. 21, 6 b. t. Sin. 26, 6). 

25 Ba latema linia niha sato fefu, lamane: Yamõi ba huluma ndronia ba ba hulu ndraonoma. (F. 23, 35. Hal. zin. 5, 28).

26 Ba aefa daõ, ba iefaõ khõra Mbaraba andrõ, ba Yesu, ba ifabõziõ ba ibee niforõfa. (A. 27—30: Mar. 15, 16—19. Yoh. 19, 1—3.)


27 IV. Ba laohe ba gõdo Yesu saradadu gumandru andrõ, ba laowuloi khõnia zi sabari andrõ fefu. 

28 Ba laheta khõnia nukhania, ba lafobaru ia baru luo soyo. 

29 Ba lalalau dakula doi ba lafotakula ia ba sara zukhu labee ba dangania kambõlõ, ba latuhi danõ fõnania, laoaya ia, lamane: Yaugõ, razo niha Yehuda?

30 Ba ladidiloi ia, lahalõ zukhu no mege, ba lahareõ ba hõgõnia. (A. 31—44: Mar. 15, 20—32. Luk. 23, 26; 33—39. Yoh. 19, 16—24.)


31 V. Ba me no aefa laoaya ia, ba laheta khõnia mbaru luo andrõ, ba lafonukha ia nukhania, ba laohe ia misa, ba wamorõfa yaia. 

32 Ba me mõi ira baero, ba falukha ira niha, banua Girene, Simoni dõinia, ba larau daõ, ba wolohe rõfania. (Heb. 13, 12. 13). 

33 Ba me larugi naha andrõ, sotõi Gologota — 

34 sokamuu geluaha — ba lafabadugõ khõnia nagu nifaruka awõkhu, ba me no itandra, ba lõ edõna ibadu. (Sin. 69, 22. Amaed. 31, 6). 

35 Ba me no laforõta ia, ba lafosasi nukhania, fadahõdahõ ira. (Sin. 22, 19). 

36 Ba dumadao ira, manaro yaia ba daõ. 

37 Ba labee yaŵa hõgõnia mbõrõ waamatenia, sura: ”Yesu dae, razo niha Yehuda.” 

38 Ba laforõfa awõnia zamarau, darua, samõsa ba gambõlõ ba samõsa ba gabera. (Luk. 23, 32. Yes. 53, 12). 

39 Ba latandrawaisi ia sanõrõ, lafalikhõ ira, (Sin. 22, 8), 

40 ba lamane: He sanudugõ osali andrõ, ba sangotomosi yaia, si ha tõlu ngaluo, orifi ndraugõ, na Ono Lowalangi ndraugõ; ba ae tou moroi ba rõfa andrõ! (F. 26, 61; 4, 3. 6). 

41 Si manõ gõi ndra ere sebua, laoaya ia, awõ zangila amakhoita awõ zatua mbanua andrõ, lamane: 

42 Niha bõõ, ba no iorifi, ba tebai iorifi ia. Razo Ndraono Gizeraëli ia, yamõi tou iadae moroi ba rõfa, ba mamati saae ita khõuia. 

43 No faduhu dõdõnia khõ Lowalangi, ba yamuefaõ ia daõ iadae, na iomasiõ ia: noa sa iŵaõ: Ono Lowalangi ndrao. (Sin. 22, 9).

44 Ba si manõ gõi zamarau andrõ, niforõfa awõnia, wanandraŵaisi yaia. (A. 45—56: Mar. 15, 33—41. Luk. 23, 44—49. Yoh. 19, 28—30.)


45 VI. Ba iotarai laluo, ba tobali ogõmigõmi ba danõ maasagõrõ, irugi labõzi tõlu. 

46 Ba so labõzi tõlu, ba muao Yesu, ebua li, imane: Eli! Eli! lema sabakhtani? He Lowalangigu! He Lowalangigu! hana wa no õerogõ ndrao? geluahania. (Sin. 22, 2). 

47 Ba lamane õsa, si so ba daõ, me larongo daõ: Mogaoni Eliya daõ. (F. 17, 10). 

48 Ba ianemaõ fagohi zamõsa khõra, ihalõ rabo, ifoõsi niro aisõ, ibee ba mbalõ zukhu ba ifabadugõ khõnia. 

49 Ba lamane tánõ bõõ: Bõi ua! datafaigi, na mõi Geliya, ba wangorifi yaia. 

50 Ba ifuli muao Yesu, ebua li, ba aetu noso. 

51 Ba hiza, asika mbaabaa andrõ ba gosali, fabali, iotarai si yaŵa, numalõ mitou, ba moduru danõ, fabali gara, (Moz. II. 26, 31. Heb. 10, 19. 20) 

52 ba teboka lewatõ ba oya zi maoso boto niha niamoniõ, si no mate, larõi lewatõ, 

53 me no aefa maoso Yesu, mõi ira ba mba nua niamoniõ andrõ, ato zangila yaira. 

54 Ba me laila ira kumandra andrõ ba awõnia sanaro Yesu, ndruru danõ andrõ ba hadia ia fefu, ba atau sibai ira, lamane: Duhu, Ono Lowalangi daõ. 

55 Ba ato zi so ba daõ ira alawe, samaigimaigi, moroi ba zarõu, si no moloõ Yesu, moroi ba Galilaia, si no mõi ngoningoninia;

56 ira Maria, banua Magadala, ba Maria ina ndra Yakobo Yosefo, ba ina nono Zebedaio andrõ. (A. 57—61: Mar. 15, 42—47. Luk. 23, 50—55. Yoh. 19, 38—42.)


57 VII. Ba mafi owi, ba so niha soanaa banua Garimatia, Yosefo dõinia, si no mõi nifahaõ Yesu gõi. 

58 Daõ zi mõi khõ Wilato, mangandrõ boto Yesu andrõ. Ba ioroiõ Filato labee (Moz. V. 21. 23).

59 Ba ihalõ mboto Yosefo, iolohuni muko si sõkhi, 

60 ba ibee ba lewatõ si bohou khõnia, nifakharuõnia ba gara, ba ifagaõlõ gowe sebua ba mbawa lewatõ andrõ, ba mofanõ ia. (Yes. 53, 9).

61 Ba so ba daõ Maria andrõ, banua Magadala ba Maria si sambua andrõ, dumadao ira ba gamaudu lewatõ.


62 VIII. Ba sara wongi aefa daõ, me no aefa luo wangehao andrõ, ba falukha ndra ere sebua ba farizaio, khõ Wilato, (Yoh. 19, 14), 

63 lamane: He Tua, no itõrõ tõdõma, wa no iŵaõ samaelungu andrõ, me lõ si mate ia na: Na aefa tõlu ngaluo, ba maoso ndrao; (F. 16, 21; 17, 23) 

64 andrõ oroiõ, enaõ latarogõ lewatõ, irege tõlu ngaluo, fa bõi mõi nifahaõnia andrõ managõ yaia, ba ma lamane dania ba niha: No maoso ia moroi ba ngai zi mate, ba tobali abõlõbõlõ wamaelungu safuria andrõ, moroi ba zi fõfõna. 

65 Imane khõra Filato: Labee khõmi zanaro; miaee, mihaogõ wanaro. 

66 Ba mõi ira, lafotandro gowe ba lafatarogõõ lewatõ ba zanaro no mege.

 

MATAIO

Faza 28

 

I. Femaoso Yesu. II. Laa ganaa sanaro andrõ. III. Iangonasi nifahaõnia Yesu. (A. 1—8: Mar. 16, 1. 2. 5—8. Luk. 24, 5—9.)

 

1 I. Ba ba zi bongi, me no aefa luo sabato, me arakha moluo luo migu, ba mõi Maria andrõ, banua Magadala, awõ Maria si sambua andrõ, mamaigi lewatõ. (Yoh. 20, 1). 

2 Ba hiza ziheu sabõlõbõlõ. No mõi tou malaika Zoaya, moroi ba zorugo, mõi ia mameta gowe andrõ, ba idadaoni. 

3 Ba hulõ gari mbanua wamaigira yaia, ba barunia, ba no afusi, hulõ mbetua. (Hal. zin. 1, 10). 

4 Ba manizinizi zanaro andrõ, faataura ia bo tobali hulõ zi mate ira. 

5 Ba humede malaika andrõ, imane ba ndra alawe andrõ: Bõi miataufi! uila sa, mialui Yesu andrõ, niforõfa. 

6 Lõ yaia ba dae; noa sa maoso ia, itõrõ niŵaõnia; miae mifaigi naha andrõ, ba zi so ia mege. (F. 12, 40; 16, 21). 

7 Ba mitaitai, miae miŵaõ khõ ndra nifahaõnia, wa no maoso ia moria ba ngai zi mate, ba hiza, mowaõwaõ ia ba Galilaia, ba daõ miila ia dania. 

8 Hiza, no uŵaõ khõmi. Ba laaiioõ ira, larõi lewatõ, atau ira, ba omuso sibai dõdõra, fagohi ira, ba wangombakha ba nifahaõnia. 

9 Ba hiza, falukha ira Yesu, ba imane khõra: Yaami! Ba laondrasi ia, larau gahenia, latuhi danõ fõnania. (Sal. II. 4, 27).

10 Ba imane khõra Yesu: Bõi miataufi, miae miŵaõ ba dalifusõgu, enaõ mõi ira ba Galilaia, ba ba daõ lailado dania. (Yoh. 20, 17).


11 II. Ba me mõi ira, ba hiza zanaro õsa, mõi ira miyomo ba mbanua, ba laombakhaõ daõ no mege fefu khõ ndra ere sebua. 

12 Ba falukha ira, awõ zatua mbanua andrõ, mamagõlõ ira, ba labee ganaa sabõnõ ba zaradadu andrõ, lamane: 

13 Mimane: No mõi ndra nifahaõni andrõ, ba zi bongi, no latagõ ia, me no alau hõrõma. (F. 27, 64). 

14 Ba na terongo khõ gumandru, ba yaaga zi honogõ yaia, ba lõ mabee abu dõdõmi.

15 Ba lahalõ ganaa andrõ, laoõ niŵaõ khõra. Ba si manõ duria andrõ, ba Niha Yehuda, irugi maõkhõ andre.


16 III. Ba mõi ba Galilaia nifahaõ andrõ, si felezara, ba hili andrõ, niŵaõ Yesu khõra. (F. 26, 32; 28, 7). 

17 Ba me laila ia, ba latuhi danõ; ba so zanufa tõdõ õsa. (Luk. 24, 11). 

18 Ba iondrasi ira Yesu, humede ia khõra, imane: Fefu waabõlõ andrõ ba zorugo ba ba guli danõ, ba no mubee khõgu. (F. 11, 27. Luk. 10, 22. Yoh. 13, 3. Fil. 2, 9 b. t.). 

19 Miaee, mibaliõ nifahaõ fefu soi, wamayagõ idanõ yaira ba dõi Nama ba ba dõi Nono ba ba dõi Geheha niamoniõ; (Mar. 16, 15. 16; 16. Hal. zin. 1, 8) 

20 mifahaõ ira ba woloõ fefu hadia ia niŵaõgu khõmi. Ba hiza, fao khõmi ndrao, ero maõkhõ, irugi gamozua gõtõ danõ andrõ. (F. 18, 20. Yoh. 14, 18).

Posting Komentar